Niepłodność – przyczyny

Ustalenie przyczyny niepłodności jest pierwszym krokiem na drodze do posiadania dziecka. Niepłodność może być spowodowana wieloma różnymi czynnikami. Do tych leżących po stronie kobiety zalicza się:

– endometriozę,

– niedrożność jajowodów,

– zaburzenia hormonalne,

– zaburzenia owulacji,

– PCOS,

– wady anatomiczne uniemożliwiające zagnieżdżenie się zarodka w macicy.

Jeśli przyczyny niepłodności szuka się po stronie mężczyzny, problem dotyczy najczęściej niskiej jakości nasienia lub obecności bakterii w spermie. Powody takiego stanu rzeczy mogą być bardzo różne.

Ustalenie przyczyny lub przyczyn niepłodności nie jest sprawą łatwą i para starająca się o dziecko powinna zdawać sobie z tego sprawę. Niekiedy udaje się ustalić źródło problemu stosunkowo szybko, jednak w przeważającej większości przypadków pełna diagnostyka wymaga wykonania szeregu badań, często u lekarzy różnej specjalizacji.

WAŻNE: Na pierwszą wizytę u lekarza w klinice leczenia niepłodności partnerzy powinni stawić się razem. Żaden lekarz w renomowanej klinice nie podejmie się leczenia niepłodności u kobiety bez kontaktu z jej partnerem.

Metody leczenia niepłodności

Diagnostykę można uznać za pierwszy etap leczenia niepłodności, ponieważ trwa ona długo. Z psychologicznego punktu widzenia świadomość, że jest się w trakcie leczenia, a nie jeszcze przed nim, działa na pary stymulująco.

Leczenie niepłodności u kobiety

Każda kobieta starająca się o dziecko musi być przygotowana na monitoring cyklu. Polega on na wykonaniu kilku badań USG w krótkim odstępie czasu w celu ustalenia obecności jajników w jajowodach lub ich ewentualnego braku. Monitoring cyklu wykonuje się dla wskazania optymalnego momentu do poczęcia dziecka. To najpewniejsza forma ustalenia, czy w ogóle doszło do owulacji.

Monitoring cyklu jest skuteczny w przypadku gdy brak ciąży spowodowany był nieregularną owulacją, co wykluczało ustalenie dni płodnych standardowymi metodami.

Problemy z nieregularnymi owulacjami leczy się poprzez podawanie hormonów. To jeden z łatwiejszych sposobów leczenia niepłodności, ale działa tylko w ograniczonym zakresie.

Torbiele jajników, mięśniaki macicy, niedrożność jajowodów, endometrioza oraz problemy anatomiczne leczy się chirurgicznie. To metoda bardziej inwazyjna i mniej komfortowa dla kobiety, ale jej plusem jest duża skuteczność. Po usunięciu problemów kobieta może zajść w ciążę metodą naturalną.

Jeśli powyższe sposoby nie przynoszą rezultatów, pozostają dwie procedury: inseminacja lub in vitro. Inseminacja polega na wprowadzeniu do macicy przygotowanego wcześniej nasienia dawcy (najczęściej partnera kobiety). In vitro zaś to metoda zapłodnienia pozaustrojowego i wprowadzenia do macicy gotowego zarodka.

Leczenie niepłodności u mężczyzny

O niepłodności męskiej mówi się mniej i rzadziej. Winą za brak potomstwa najczęściej obarczane są kobiety. Tymczasem problemy mogą leżeć po obu stronach.

W przypadku mężczyzn stosuje się podobne metody jak u kobiet, chociaż oczywiście ostateczny cel jest inny: mężczyzna ma być zdolny do zapłodnienia, ale nie on będzie w ciąży.

Problem z niskiej jakości nasieniem (mała liczba żywych plemników) leczy się hormonalnie lub farmakologicznie, w zależności od ustalonego wcześniej źródła problemu.

Interwencja chirurgiczna u mężczyzn konieczna jest np. w przypadku problemów z drożnością nasieniowodów.

Co warto wiedzieć o metodzie zapłodnienia in vitro

Metodę in vitro traktuje się jak ostatnią deskę ratunku. Faktycznie, ze względu na złożoność procedury niepłodnym parom proponuje się w pierwszej kolejności inne, mniej inwazyjne metody walki z niepłodnością.

Po zakwalifikowaniu do procedury in vitro pacjentce podaje się leki hormonalne mające na celu stymulację jajników. Jej efektem ma być możliwość pobrania wielu komórek jajowych w czasie jednego cyklu. Stymulacja trwa siedem dni i w jej czasie kilkukrotnie przeprowadza się badanie USG. Stymulacja kończy się, gdy lekarz stwierdzi, że pęcherzyki osiągnęły pożądaną wielkość i możliwe jest pobranie komórek jajowych.

W dniu, w którym u kobiety wykonuje się punkcję w celu pobrania komórek jajowych, jej partner powinien oddać nasienie.

Kolejnym krokiem jest zapłodnienie in vitro (dosłownie: w szkle) przez embriologa. Maksymalna liczba zarodków, jakie można jednorazowo stworzyć to sześć. Większą liczbę będzie można tworzyć, gdy kobieta ukończy 35 lat lub gdy będą wskazania medyczne. Jeśli od kobiety pobrano więcej jajeczek, można je zamrozić i ewentualnie wykorzystać w przyszłości.

Wprowadzenie zarodka do macicy odbywa się najwcześniej w drugiej, najpóźniej w piątej dobie jego rozwoju. Nie oznacza to jednak, że kobieta od tego momentu jest w ciąży. Pozostaje kwestia zagnieżdżenia się zarodka w ściance macicy. Na efekty zabiegu trzeba poczekać dwa tygodnie. W tym czasie kobieta powinna ściśle przestrzegać wskazań lekarza, zwłaszcza w kwestii przyjmowania leków.

Ostatnim krokiem jest wykonanie badania krwi w kierunku oznaczenia poziomu beta HCG. Ma to na celu potwierdzenie lub zanegowanie skuteczności zabiegu.

Źródło: Klinika Bocian.

Autor