Czym jest Mycoplasma pneumoniae?

Mycoplasma pneumoniae jest bakterią Gram-ujemną. Źródłem zakażenia jest inny zakażony człowiek. Zakażenie rozprzestrzenia się drogą kropelkową, a czas od zakażenia do pojawienia się objawów wynosi zazwyczaj około 2–3 tygodnie. Okres jesienno-zimowy jest okresem, w którym dochodzi do największej liczby zachorowań.

Poza układem oddechowym Mycoplasma pneumoniae może wpływać na powstawanie zaburzeń w układzie nerwowym, sercowo-naczyniowym, w przewodzie pokarmowym, a nawet w układzie kostno-stawowym. Spowodowane jest to przede wszystkim zdolnością tej bakterii do aktywowania procesów autoimmunologicznych i prozakrzepowych oraz do bezpośredniego uszkadzania błon komórkowych.

Wolne terminy konsultacji online u lekarza medycyny ogólnej

Objawy zapalenia płuc wywołanego Mycoplasma pneumoniae

Mycoplasma pneumoniae, podobnie jak Chlamydophila pneumoniae, jest odpowiedzialna za wywołanie atypowego zapalenia płuc. Objawy zapalenia płuc wywołanego Mycoplasma pneumoniae charakteryzują się najczęściej łagodnym przebiegiem i u dorosłych obejmują m.in.:

• niewielki wzrost temperatury ciała;
• zapalenie gardła;
• zapalenie oskrzeli;
• ból głowy;
• suchy kaszel utrzymujący się nawet do 6 tygodni.

U dzieci Mycoplasma pneumoniae objawia się nieco inaczej. Częściej może być powodem wystąpienia gorączki i przebiegać pod postacią śródmiąższowego zapalenia płuc lub płatowego zapalenia płuc. W przypadku wystąpienia niepokojących objawów koniecznie zgłoś się do lekarza rodzinnego, internisty lub pediatry.

Wizytę u wybranego specjalisty, m.in. z dziedziny medycyny rodzinnej, możesz umówić za pomocą portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Rozpoznanie zakażenia Mycoplasma pneumoniae — normy IgM i IgG

Rozpoznanie zakażenia Mycoplasma pneumoniae opiera się na zaobserwowanych objawach klinicznych oraz, u dorosłych, na 4-krotnym wzroście miana przeciwciał IgG lub na potwierdzeniu obecności materiału genetycznego bakterii metodą PCR z pobranego od chorego materiału, którym może być krew, wymaz z gardła, plwocina czy aspirat pobrany podczas bronchoskopii.

Próbki do badań powinny być pobrane w pierwszym tygodniu od pojawienia się objawów, a następnie po 2–4 tygodniach, aby sprawdzić poziom pojawiających się przeciwciał klasy IgM i IgG.

Jak leczyć mykoplazmatyczne zapalenie płuc?

Zapalenie płuc wywołane Mycoplasma pneumoniae leczy się za pomocą antybiotyków makrolidowych, m.in. azytromycyny czy klarytromycyny. W przypadku alergii na antybiotyki makrolidowe należy rozważyć zastosowanie tetracyklin lub fluorochinolonów, takich jak cyprofloksacyna.

Leczenie antybiotykami jest leczeniem przyczynowym. Aby jednak w czasie trwania antybiotykoterapii złagodzić objawy, można zastosować:

• niesteroidowe leki przeciwzapalne lub paracetamol – w celu zmniejszenia gorączki i złagodzenia ewentualnego bólu głowy czy gardła;
• karbocysteinę lub erdosteinę – na kaszel mokry;
• dekstrometorfan lub lewodropropizynę – na kaszel suchy.

W ciężkich przypadkach konieczna może być hospitalizacja chorego i zastosowanie tlenoterapii.

Powikłania zakażenia Mycoplasma pneumoniae

Atypowe zapalenie płuc wywołane przez Mycoplasma pneumoniae, choć najczęściej przebiega łagodnie i nie wiąże się z poważnymi konsekwencjami w dalszej przyszłości, w niektórych przypadkach może powodować powikłania. U dzieci może dojść np. do zapalenia ucha środkowego, a u dorosłych – do zapalenia zatok. 

Na dużo poważniejsze konsekwencje narażeni są jednak pacjenci z niedoborami odporności. U takich chorych Mycoplasma pneumoniae może spowodować sepsę, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, a także zapalenie mięśnia sercowego.

Bibliografia

1. Przybyłowski,, T., Kuś, J. (2021). Zapalenie płuc wywołane przez Mycoplasma pneumoniae. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.3.11.13.1. (Dostęp: 08.2025).
2. Czajkowska, A., Jankiewicz, M., Zajkowska, J. (2019). Autoimmunizacja poinfekcyjna – Mycoplasma pneumoniae. Neurologia po Dyplomie. Dostępne na: https://podyplomie.pl/neurologia/31857,autoimmunizacja-poinfekcyjna-mycoplasma-pneumoniae (Dostęp: 08.2025).

Autor