Zdrowy, choć uciążliwy odruch

Kaszel jest naturalnym i pożądanym odruchem obronnym układu oddechowego, na którego występowanie nie mamy większego wpływu. W ten sposób nasz organizm próbuje oczyścić drogi oddechowe z gromadzącej się w nich wydzieliny oraz dostających się do środka zanieczyszczeń. Z pewnością zaobserwowaliśmy u siebie odruch kaszlowy, gdy do gardła dostanie się ciało obce lub gdy przebywamy w mocno zadymionym lub zapylonym pomieszczeniu. Kaszel jest również jednym z objawów sezonowych infekcji o podłożu wirusowym. W ich przebiegu dochodzi do podrażnienia zakończeń nerwowych znajdujących się w błonie śluzowej gardła, tchawicy, krtani i oskrzeli, co wywołuje mimowolny odruch kaszlowy.

Kaszel suchy i mokry – czym się różnią?

Podczas infekcji wirusowej możemy mieć do czynienia z kaszlem mokrym i suchym. Kaszel mokry, nazywany również kaszlem produktywnym, jest następstwem zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny, której organizm chce się pozbyć. Kaszel suchy, inaczej nieproduktywny, charakteryzuje się występowaniem łaskotania i pieczenia w gardle, niejednokrotnie również bólu, czego przyczyną jest podrażnienie błon śluzowych gardła.

Kaszel suchy przeważnie występuje jako pierwszy, by po kilku dniach trwania infekcji przerodzić się w kaszel mokry. Po wyleczeniu suchy kaszel może się utrzymywać przez następne dni, a nawet tygodnie. 

Skąd bierze się suchy kaszel?

Infekcja wirusowa jest najczęstsza, ale nie jedyna przyczyna suchego kaszlu. Choć pacjentom zdarza się narzekać na kaszel występujący bez wyraźnej przyczyny, sytuację tę należy dokładne przeanalizować, ponieważ powodem może być niezdiagnozowana choroba. Suchy kaszel może być objawem chorób zatok, alergii, astmy oskrzelowej lub przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP), jednak nie zawsze ma związek z układem oddechowym. Wśród innych schorzeń, których symptomem może być suchy kaszel, wymienia się chorobę refluksową przełyku i niewydolność mięśnia sercowego.

Jeżeli występuje u nas suchy kaszel, który nie ma związku z infekcją górnych dróg oddechowych, nie próbujmy go stłumić lekami przeciwkaszlowymi. W ten sposób odsuwamy w czasie wizytę u lekarza i diagnozę, być może, poważnego problemu. Z tym problemem warto zwrócić się do lekarza rodzinnego, który przeprowadzi wstępną diagnostykę i, w razie potrzeby, skieruje nas do specjalisty.

Sposoby na suchy kaszel

Jeżeli męczący nas suchy kaszel jest zwiastunem bądź pokłosiem infekcji górnych dróg oddechowych, możemy próbować złagodzić go domowymi sposobami, a tych nie brakuje. Najprostszym naturalnym sposobem jest miód pszczeli, który działa antybakteryjnie i łagodząco. Jedzony prosto z łyżeczki złagodzi podrażnienia gardła i zmniejszy częstotliwość kaszlu. Pamiętajmy jednak, by nie przesadzać z jego ilością, ponieważ jest bardzo kaloryczny. Warto również sięgnąć po ciepłe napoje, takie jak: herbata, napary ziołowe, mleko z miodem, czy warzywny lub mięsny bulion.

W walce z suchym kaszlem pomocne będą napary ziołowe np. z szałwii, rumianku, czy kwiatu lipy. Zioła te znane są ze swoich łagodzących właściwości, zatem świetnie sprawdzą się przy podrażnieniach gardła. A jeśli nie przerażają nas mniej popularne smaki, możemy spróbować wykonać domowy syrop z cebuli. Wystarczy pokroić świeżą cebulę w plastry i zasypać ją miodem, by po kilku godzinach uzyskać słodki syrop. Taką miksturę można stosować do kilku razy dziennie. Jeżeli mamy w domu inhalator, możemy wykonywać inhalacje z użyciem soli fizjologicznej. W ten sposób nawilżymy śluzówkę dróg oddechowych i zmniejszymy odruch kaszlowy.

Może się zdarzyć, że mimo najszczerszych chęci, domowe sposoby nie pomagają. Wówczas można sięgnąć po preparaty apteczne na bazie ziół w formie pastylek lub syropów (np. tymianku, wyciągu z sosny, porostu islandzkiego). Przy silnym odruchu kaszlowym mogą pomóc leki na bazie butamiratu, dekstrometorfanu lub lewodropropizyny.

Autor