Pacjentka z mapą w rękach

Znajdź lekarza w okolicy

Pacjentka trzyma kartkę z kalendarza

Wybierz termin i godzinę

Pacjentka rezerwuje termin

Zarezerwuj wizytę

Pacjentka rezerwuje termin

Przyjdź na wizytę

Umów się do lekarza na NFZ lub prywatnie.

Znajdź wolny termin wizyty teraz!

Rak płuc - czynniki ryzyka, objawy, metody leczenia, rokowania

2023-05-07 18:34
Model ludzkich płuc z widocznym z jednej strony rakiem płuca.

Rak płuc to nowotwór złośliwy o złym rokowaniu. W Polsce jest drugim co do częstości występowania nowotworem zarówno u mężczyzn (zaraz po raku prostaty), jak i u kobiet (po raku piersi). Rak płuca najczęściej diagnozowany jest w zaawansowanym stadium, co dodatkowo utrudnia leczenie. W ostatnich latach wskaźnik 5-letniego przeżycia podniósł się jednak o kilka punktów procentowych. Powstawanie tego nowotworu w ok. 80-90% przypadkach jest silnie związane z paleniem papierosów, zarówno czynnym jak i biernym. Jakie są objawy raka płuca i w jaki sposób się go leczy?

Rak płuca - typy

Raki płuc dzieli się na dwa główne typy - drobnokomórkowego oraz niedrobnokomórkowy. 

Rak drobnokomórkowy - stanowi ok. 15% rozpoznań i jest formą agresywną, która już na wczesnym etapie może dawać przerzuty. Jest wrażliwy na chemioterapię, jednak stosunkowo szybko wytwarza na nią oporność.

Rak niedrobnokomórkowy - stanowi ok. 80-85% raków płuc. Nowotwór ten dosyć słabo reaguje na leczenie chemioterapeutyczne. Wyróżniamy:

  • rak gruczołowy - lokalizuje się przede wszystkim w obwodowych częściach płuca;
  • rak płaskonabłonkowy - rośnie przywnękowo, może doprowadzić do zwężenia światła oskrzeli i niedodmy płuc;
  • rak wielkokomórkowy.

Umów termin wizyty u lekarza rodzinnego

Jakie badania wykonać przy podejrzeniu raka płuca?

Diagnostyka raka płuca obejmuje zrobienie zdjęcia rentgenowskiego klatki piersiowej w dwóch projekcjach. Należy także wykonać tomografię komputerową z uwzględnieniem górnej części jamy brzusznej. 

Lekarz onkolog może zlecić dodatkowo pozytonową tomografię komputerową (PET), pozwalającą na zobrazowanie niewielkich przerzutów. PET jest badaniem nieinwazyjnym, w którym dożylnie podaje się najczęściej radioizotop glukozy i wykonuje się skan ciała pacjenta. Kiedy stwierdza się obecność raka drobnokomórkowego, powinno być wykonane badanie rezonansu magnetycznego głowy, ze względu na duże ryzyko obecności przerzutów w mózgu.

Rozpoznanie jest stawiane przez specjalistę na podstawie wyniku badania histopatologicznego, próbki pobranej metodą biopsji przez ścianę klatki piersiowej lub w trakcie bronchoskopii przez biopsje przezprzełykową.

Badania krwi - CRP a rak

Morfologia krwi jest badaniem zalecanym w celu sprawdzenia ogólnego stanu chorego. Podwyższony poziom białka C-reaktywnego (CRP) jest markerem zapalenia mającego miejsce w organizmie. Nie jest związany z rakiem płuca.

Diagnostyka - markery nowotworowe

Zależnie od podejrzewanego typy raka płuca oznacza się nieco inne markery nowotworowe. W przypadku raka drobnokomórkowego markerami, które mają znaczenie diagnostyczne i pomagają w monitorowaniu postępów leczenie są: 

  • swoista enolaza neuronowa (NSE),
  • prekursor peptydu uwalniającego gastrynę (ProGRP).

W rak niedrobnokomórkowy oznacza się:

  • antygen karcynoembrionalny (CEA),
  • CYFRA 21.1.

Objawy raka płuca. Czy plucie krwią wskazuje na raka?

W początkowych stadiach rak płuca ma najczęściej przebieg bezobjawowy. W dalszych etapach rozwoju, w zależności od lokalizacji, nowotwór może dawać symptomy w postaci zespołu żyły głównej górnej (w jego skład wchodzi m.in. obrzęk i rumień lub zasinienie twarzy, stałe wypełnienie żył szyjnych, a także bóle i zawroty głowy). 

Zajęcie szczytu płuca objawia się zespołem Hornera, czyli opadnięcie powieki (ptosis), zwężenie źrenicy (miosis) oraz zapadnięcie się gałki ocznej w oczodole (enophthalmus).

Rak płuca może również wywoływać m.in. kaszel, ból w klatce piersiowej, chrypkę czy dysfagię. Około 20-30% pacjentów pluje krwią. Krwioplucie może być również objawem innych chorób, takich jak gruźlica czy zapalenia oskrzeli.

Palce pałeczkowate

Palce pałeczkowate to objaw polegający na pogrubieniu dystalnych paliczków dłoni, a czasami stóp, przez rozrastanie się tkanki łącznej. Powoduje to uniesienie łożyska paznokci i ich charakterystyczny wygląd. Objaw taki może występować w przypadku raka płuca, ale także przy m.in. zapaleniu bakteryjnym wsierdzia, marskości wątroby czy chorobie Gravesa-Basedowa.

Objawy raka płuc w przypadku przerzutów

Rak płuca może powodować wystąpienie symptomów związanych z miejscem powstania ogniska przerzutowego. Nowotwór ten najczęściej przerzutuje do węzłów chłonnych, kości, wątroby i mózgu. Wiąże się to z występowaniem bólu kości, a nawet złamań patologicznych, objawami neurologicznymi, bólem brzucha czy żółtaczką. Diagnostyką zarówno nowotworu, jak i potencjalnych przerzutów zajmuje się onkolog we współpracy z radiologiem.

W przypadku wystąpienia niepokojących objawów, wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić za pomocą portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Leczenie raka płuc

Leczenie raka płuc polega na wycięciu guza wraz z okolicznymi węzłami chłonnymi. W przypadku raka niedrobnokomórkowego do zabiegu chirurgicznego dodawana jest chemioterapia i radioterapia. Głównym sposobem leczenia raka drobnokomórkowego jest natomiast chemioterapia. W postaci ograniczonej stosuje się również radioterapię.

Bibliografia:

  1. Kamińska, J.A., Kowalska, M.M. (2012). Markery w diagnostyce i leczeniu nowotworów złośliwych. Medycyna po Dyplomie, 01. Dostępne na: https://podyplomie.pl/fmedycyna/15401,markery-w-diagnostyce-i-leczeniu-nowotworow-zlosliwych?page=2. (Dostęp: 04.2023).
  2. Jassem, J., Wysocki, W., Mejza, F. (2022). Rak płuca. Medycyna Praktyczna. Dostępna na: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.3.14.1. (Dostęp: 04.2023).
  3. Jastrzębski, T. Rak Płuca. Onkonet. Dostępne na: https://www.onkonet.pl/dp_rakpluca.php#menu1. (Dostęp: 04 .2023).

Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.

Więcej artykułów