Pacjentka z mapą w rękach

Znajdź lekarza w okolicy

Pacjentka trzyma kartkę z kalendarza

Wybierz termin i godzinę

Pacjentka rezerwuje termin

Zarezerwuj wizytę

Pacjentka rezerwuje termin

Przyjdź na wizytę

Umów się do lekarza na NFZ lub prywatnie.

Znajdź wolny termin wizyty teraz!

Morfologia krwi – jak interpretować wyniki?

2018-06-20 12:35
Morfologia krwi - jak interpretować wyniki?

Każdy człowiek powinien regularnie wykonywać profilaktyczne badania krwi. Pozwalają one monitorować stan naszego zdrowia oraz wykrywać na wczesnym etapie wszelkie niepokojące procesy zachodzące w naszym organizmie. Najbardziej podstawowym badaniem jest morfologia krwi, którą zlecić może lekarz pierwszego kontaktu.

Czym jest morfologia krwi?

Morfologia krwi jest podstawowym badaniem diagnostycznym, które pozwala na ilościową i jakościową ocenę elementów morfotycznych krwi - erytrocytów (krwinek czerwonych), leukocytów (krwinek białych) oraz trombocytów (płytek krwi). Choć morfologia krwi nie obejmuje oznaczania poziomu hemoglobiny, ze względu na automatyzację procesu tego badania, parametr ten oznacza się równolegle. Morfologię profilaktycznie powinno się wykonywać raz w roku, choć u części pacjentów może istnieć konieczność zwiększenia jej częstotliwości. Morfologia jest badaniem stosunkowo tanim i można ją wykonać w każdym laboratorium diagnostycznym. Mając skierowanie od lekarza rodzinnego, morfologia krwi będzie refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Wizytę u lekarza rodzinnego można umówić za pośrednictwem serwisu LekarzeBezKolejki.pl.

Dlaczego badanie krwi jest tak ważne?

Organizm człowieka zawiera w sobie około 6 litrów krwi, która pełni wiele istotnych funkcji podtrzymujących procesy życiowe:

  • transportuje tlen oraz hormony, witaminy i substancje odżywcze do wszystkich narządów i tkanek,
  • jednocześnie odprowadza dwutlenek węgla oraz wszelkie produkty końcowe przemiany materii,
  • zapewnia utrzymanie równowagi wodnej i elektrolitowej organizmu, a także stałej temperatury ciała,
  • reguluje wartość pH,
  • pełni funkcje obronne przeciw antygenom i ciałom obcym.

Krew jest zatem idealnym materiałem do badania, na bazie którego można wykryć wiele nieprawidłowości. Wyniki morfologii krwi są swoistym odzwierciedleniem stanu naszego zdrowia i punktem wyjścia przy dalszej diagnostyce. Lekarz rodzinny może zlecić wykonanie morfologii, gdy podejrzewa u pacjenta niedokrwistość lub nadkrwistość, skazę krwotoczną, stan zapalny, chorobę zakaźną czy chorobę krwi.

Morfologia krwi - na czym polega badanie?

Do wykonania morfologii potrzeba 5 ml pełnej krwi żylnej. Zwykle pobiera się ją w zgięciu łokciowym lub przez płytkie nakłucie skóry do rurki kapilarnej. Pacjent zachowuje pozycję siedzącą, w skrajnych przypadkach leżącą. Całość nie zajmuje więcej niż kilka minut.

Jak przygotować się do badania?

Jak w przypadku większości badań, również morfologię należy wykonywać na czczo. Nie powinno się spożywać posiłków w ciągu 12 godzin poprzedzających badanie. Rano możemy się napić wody lub niesłodzonej herbaty. Krew najlepiej pobierać między godziną 7 a 10 rano, gdyż w późniejszych godzinach dnia niektóre jej parametry mogą się zmieniać. Lepiej również przez 2-3 dni ograniczyć spożywanie kawy i alkoholu oraz palenie papierosów. Przyjmowanie leków zaplanujmy już po badaniu.

Morfologia krwi - jak się przygotować do badania? LekarzeBezKolejki.pl

Morfologia krwi a interpretacja wyników

W standardowym badaniu krwi bierze się pod uwagę wskaźniki HCT, HGB, MCH, MCHC, MCV, PLT, RBC, WBC, a także poziom granulocytów, limfocytów i monocytów.

1. Krwinki czerwone (RBC)

kobiety: 4,2–5,4 mln/mm³
mężczyźni: 4,5–5,9 mln/mm³
 
Ich podwyższone stężenie nazywane jest erytrocytozą, zbyt niski poziom to erytropenia. Częściej mamy do czynienia z tą drugą anomalią. Przyczyną może być niedobór kwasu foliowego, witaminy B12 lub żelaza a także znaczna utrata krwi lub niektóre choroby.

2. Krwinki białe (WBC): 4 500–10 000/mm³

Podwyższony poziom białych krwinek nazywany jest leukocytozą, zaś zbyt niski - leukopenią. Leukocytoza może świadczyć o istniejących stanach zapalnych, zakażeniach lub nowotworach. Leukopenia występuje przy chorobach szpiku, niektórych zakażeniach bakteryjnych oraz chorobach zakaźnych (grypa, odra, różyczka, ospa wietrzna).

 
3. Hemoglobina (HGB)
 
kobiety: 12–16 g/dl
mężczyźni: 14–18 g/dl
 
Obniżony poziom hemoglobiny to zwykle efekt niedokrwistości lub przewodnienia. Jej nadmiar może świadczyć o zaburzonej gospodarce wodno-elektrolitowej lub nadkrwistości.
 
4. Granulocyty: 1,8–8,9 tys/µl
 
Podwyższony poziom granulocytów jest częstym objawem przy stosowaniu glikokortykosteroidów, a także w trakcie infekcji i chorób nowotworowych. Niski poziom granulocytów zwykle jest wynikiem zakażenia wirusowego lub bakteryjnego oraz stosowania niektórych leków.
 
Granulocyty obojętnochłonne (neutrofile)(NEUT): 1,5–7,4 tys/µl
Granulocyty kwasochłonne (eozynofile)(EOS): 0,02–0,67 tys/µl
Granulocyty zasadochłonne (bazofile)(BASO): 0–0,13 tys/µl
 
5. Limfocyty (LYMPH): 1,1–3,5 tys/µl
Wynik powyżej normy świadczyć może o toczącej organizm chorobie wirusowej (mononukleoza, różyczka, opryszczka itp.) lub bakteryjnej, a także białaczce limfoblastycznej. Zbyt niski poziom limfocytów może być objawem zakażenia, nowotworów czy zespołu niedoborów immunologicznych.
 
Limfocyty B: 0,06–0,66 tys/µl
Limfocyty T: 0,77–2,68 tys/µl
Limfocyty T CD4+: 0,53–1,76 tys/µl
Limfocyty T CD8+: 0,30–1,03 tys/µl
 
6. MCV
 
kobiety: 81–99 fl
mężczyźni: 80–94 fl
 
Podwyższony poziom świadczyć może o anemii wynikającej z niedoboru witaminy B12 i kwasu foliowego. Wynik poniżej normy oznacza niedobór żelaza.
 
7. MCH: 27–31 pg
 
Wynik poniżej normy świadczy o anemii związanej z niedoborem żelaza.
 
8. MCHC: 33–37 g/dl
 
W tym wypadku również wynik poniżej normy świadczyć może o anemii związanej z niedoborem żelaza.
 
9. Hematokryt (HTC) 
 
kobiety: 0,40–0,51
mężczyźni: 0,40–0,54
 
Podwyższony poziom hematokrytu może być wynikiem odwodnienia, nadmiernego pocenia się, ale również nadkrwistości, zmniejszoną objętością osocza, zapaleniem otrzewnej czy rozległymi oparzeniami. Zbyt niski poziom hematokrytu może świadczyć o niedokrwistości lub utracie krwi, przewodnieniu, jak również o chorobach szpiku.
 
10. Monocyty (MONO): 0,21–0,92 tys/µl
 
Monocytoza (wynik powyżej normy) może wynikać z zakażenia o charakterze bakteryjnym lub wirusowym, a także chorób autoimmunologicznych i nowotworowych. Przyczyną może być również kolagenoza czy przewlekła neutropenia.
 
11. Płytki Krwi (PLT): 140–450 tys/mm³
 
Podwyższony poziom płytek krwi (trombocytoza) może być objawem chorób o podłożu autoimmunologicznym oraz zakaźnych, a także nowotworów. Zdarza się również przy zażywaniu niektórych leków. Małopłytkowość może być związana z niedoborem witaminy B12 lub kwasu foliowego, infekcją czy chorobą nowotworową.
 
Nawet jeśli wyniki naszych badań diagnostycznych mieszczą się w granicach normy, są one uzależnione od wielu czynników. W celu ich interpretacji najlepiej udać się do lekarza rodzinnego lub innego specjalisty, który rozpatrzy je w kontekście historii naszego leczenia i ewentualnych chorób.​

Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.

Więcej artykułów