Czym jest zapalenie oskrzelików?

Oskrzeliki stanowią element dolnych dróg oddechowych. Stan zapalny tych niewielkich struktur, wywołany przyczyną infekcyjną, nazywamy zapaleniem oskrzelików.

Najczęstszą przyczyną ostrego zapalenie oskrzelików są wirusy. Szacuje się, że blisko 80% zapaleń oskrzelików wywołanych jest przez RSV, czyli wirusa nabłonka oddechowego. Wśród innych wirusów odpowiedzialnych za tę chorobę wymienia się wirusy grypy i paragrypy, rynowirusy, metapneumowirusy, a także adenowirusy czy koronawirusy.

Ostre zapalenie oskrzelików może dotknąć zarówno osoby dorosłe, jak i dzieci. Najczęściej jednak chorują maluchy w pierwszych 12. miesiącach życia.

Czy zapalenie oskrzelików jest chorobą zakaźną?

Zapaleniem oskrzelików można zarazić się od osoby chorej drogą kropelkową. Oznacza to, że w wyniku bliskiego kontaktu z osobą, która jest zakażona i kaszle lub kicha, może dojść do przeniesienia zakażenia. Okres wylęgania choroby wynosi około 5 dni, dlatego po kontakcie z osobą chorobą (jeśli doszło do zakażenia) można spodziewać się pierwszych objawów zapalenia oskrzelików właśnie po tym czasie. 

Aby uchronić się przed zachorowaniem, warto unikać przebywania wśród osób chorych, izolować chorych domowników oraz dbać o ogólny stan odporności organizmu.

Umów termin wizyty u lekarza rodzinnego

Zapalenie oskrzeli - objawy

W ostrym zapaleniu oskrzelików dominują objawy ze strony układu oddechowego. Do symptomów chorobowych mogących świadczyć o zapaleniu oskrzelików zalicza się;

• katar;
• kaszel;
• zaczerwienioną błonę śluzową gardła;
• gorączkę;
• duszność.

Dodatkowo, w przebiegu ostrego zapalenia oskrzelików u pacjentów pediatrycznych mogą wystąpić wymioty, spadek apetytu oraz płaczliwość. Tego rodzaju dolegliwości pojawiają się zwykle po upływie 3 dni od początku objawowej postaci choroby.

Szczególnie niebezpieczne w przebiegu zapalenia oskrzelików u dzieci mogą być okresy bezdechów, do których dochodzi przy szczególnie ciężkim przebiegu choroby. W takim wypadku pacjent powinien zostać poddany hospitalizacji. 

Nie czekaj na zaostrzenie choroby, jeśli zaobserwujesz u dziecka objawy zapalenia oskrzelików - udaj się do pediatry lub lekarza rodzinnego!

Ryzyko ciężkiego przebiegu ostrego zapalenia oskrzelików

Istnieje szereg czynników, których obecność może skutkować cięższym przebieg zapalenia oskrzelików. Wśród nich wyróżnić należy wcześniaki, czyli dzieci urodzone przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży. Inne czynniki ryzyka ciężkiego przebiegu ostrego zapalenia oskrzelików to:

• niemowlęta poniżej 3. miesiąca życia;
• krótki okres karmienia piersią (poniżej dwóch miesięcy);
• schorzenia układu oddechowego (przewlekłe);
• obecność wad serca;
• obecność schorzeń neurologicznych;
• zaburzenia odporności;
• przebywanie dziecka w żłobku;
• palenie papierosów lub w przypadku dzieci i osób niepalących narażenie na wdychanie dymu tytoniowego;
• kontakt z nosicielami, np. dziećmi w wieku szkolnym czy przedszkolnym.

Jak rozpoznać zapalenie oskrzelików?

Podczas wizyty u lekarza (internisty, lekarza rodzinnego lub pediatry) zostanie zebrany wywiad z pacjentem, a w przypadku dziecka również z rodzicem, dotyczący obecności, czasu trwania i stopnia nasilenia objawów klinicznych. Dodatkowo lekarz przeprowadza badanie fizykalne, podczas którego sprawdza m.in. liczbę oddechów, rytm pracy serca czy saturację.

U niektórych chorych w celach diagnostycznych wykonuje się także zdjęcie RTG klatki piersiowej, aby wykluczyć zapalenie płuc. Warto u chorych wykonać także podstawowe badania morfologii krwi.

Wizytę u wybranego specjalisty umówisz z łatwością i bez konieczności wychodzenia  z domu za pomocą portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Zapalenie oskrzeli - leczenie

W znacznej części przypadków, zapalenie oskrzelików samoogranicza się i ustępuje bez pozostawienia jakichkolwiek powikłań. W nielicznych przypadkach ostre zapalenie oskrzelików może przejść jednak w postać przewlekłą. 

Podstawę leczenia zapalenia oskrzelików stanowi działanie objawowe, w tym dbanie o prawidłowe nawodnienie i przyjmowanie pozycji ułatwiającej oddychanie. Czasem konieczne bywa również podanie pacjentowi tlenu poprzez wąsy tlenowe lub maskę. Leczenie należy prowadzić pod opieką lekarza.

Bibliografia:

1. Marczak, H. (2016). Zapalenie oskrzelików. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/ukladoddechowy/138055,zapalenie-oskrzelikow. (Dostęp: 05.2023).
2. Wagner, T. (2011). Zapalenie oskrzelików. Medycyna Po Dyplomie, 15, 2, s. 21-31.
3. Witkiewicz, I. (2016). Ostre zapalenie oskrzelików. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/148865,ostre-zapalenie-oskrzelikow. (Dostęp; 05.2023).

Autor