Woda w płucach w zwiększonych ilościach – dlaczego występuje?

Woda w płucach wymieniana jest stale przede wszystkim dzięki naczyniom krwionośnym, które otaczają ściany opłucnej. Różne choroby mogą powodować zwiększanie się ilości wody w płucach. Płyn do płuc może dostawać się jako przesięk, wysięk lub chłonkotok. Zdarza się również, że do jamy opłucnej dostaje się krew.

Umów dogodny termin telewizyty u lekarza rodzinnego

Woda w płucach – skąd się bierze?

Woda w płucach w postaci przesięku dostaje się przy zaburzeniach ciśnienia wewnątrzpłucnego. Stan ten najczęściej związany jest z chorobami serca takimi jak: niewydolność serca, zwężeniu zastawki mitralnej, ale również marskość wątroby i niedoczynność tarczycy.

Jeżeli woda do płuc dostaje się poprzez naczynia krwionośne w wyniku zwiększenia ich przepuszczalności, mamy do czynienia z wysiękiem w jamie opłucnej. Najczęstszą przyczyną wysięków są choroby bakteryjne, na przykład gruźlica oraz nowotwory, w tym najczęściej powoduje te objawy rak płuc. Rzadziej za wysięk odpowiedzialne są infekcje grzybicze czy wirusowe.

Do jamy opłucnej może dostawać się również chłonka i krew. Mogą one dostać się do płuc w przypadku zabiegów chirurgicznych lub mechanicznych uszkodzeń okolicznych tkanek. Zarówno krew, jak i chłonka mogą gromadzić się w płucach w przypadku chorób nowotworowych.

Woda w płucach - przyczyny

Woda do płuc może dostawać się jednostronnie lub dwustronnie. Chorobami, które najczęściej powodują jej nadmierne gromadzenie się w płucach są: niewydolność serca i różnego rodzaju nowotwory, wśród których możemy wyróżnić nowotwory płuc, piersi, chłoniaka i nowotwór jajnika.

Do pozostałych przyczyn możemy zaliczyć zapalenie płuc, marskość wątroby i zatorowość płucna. Rzadko woda w płucach związana jest z gruźlicą, ale związane to jest z coraz rzadszym występowaniem tej choroby. W przebiegu gruźlicy nadmierna ilość wody w płucach występuje u co drugiego chorego poniżej 34. roku życia.

Objawy występowania wody w płucach

Woda w płucach może dawać różne objawy w zależności od przyczyny oraz od tego, czy dostaje się ona jako przesięk, czy wysięk. Najczęstszym występującym objawem są duszności, które są tym silniejsze, im więcej płynu dostanie się do jamy opłucnej. Częstym objawem są też bóle klatki piersiowej, które mogą występować w różnym miejscu, w zależności od tego, w którym dokładnie miejscu wylał się płyn do płuc. Co jednak jest charakterystyczne w tym rodzaju ból, zazwyczaj można go dokładnie zlokalizować.

Woda w płucach naciskająca na okoliczne nerwy może powodować również ból w barku lub brzuchu. Ból ten może pojawić się zarówno po lewej, jak i prawej stronie ciała. Ważne jednak jest, z której strony się pojawia, ponieważ sugeruje to, po której stronie płuc nastąpiło nagromadzenie płynu.

Ostatnim objawem występującym w trakcie dostania się wody do płuc jest kaszel. Nie jest on jednak stałym objawem i pojawia się na skutek uciskania zgromadzonego płynu na oskrzela lub płuca. Poza wymienionymi objawami spowodowanymi bezpośrednio poprzez zwiększenie ilości płynu w jamie opłucnej należy pamiętać o pozostałych objawach, charakterystycznych dla choroby, przez którą wystąpiło nagromadzenie wody w płucach.

Jeżeli wymienione objawy pojawią się nagle i z dużym nasileniem należy natychmiast udać się na Szpitalny Oddział Ratunkowy lub wezwać karetkę!

Woda w płucach – leczenie

Woda w płucach pojawia się w przebiegu wielu różnych chorób, nie zawsze związanych bezpośrednio z płucami. Leczenie wody w płucach związane jest z leczeniem choroby, która spowodowała dostanie się jej do płuc. Jeżeli przyczyną nagromadzenia się wody w płucach jest infekcja bakteryjna to podstawą leczenia będzie antybiotykoterapia. Z kolei decyzję o sposobie leczenia chorób serca powinien podjąć kardiolog. Jeżeli przyczyną dostawania się płynu do jamy opłucnej znajduje się bezpośrednio w płucach, należy skonsultować się z pulmonologiem.

Obecność wody w płucach może być również podstawą wykrycia choroby nowotworowej i w takim przypadku leczenie powinno zostać wdrożone pod nadzorem onkologa.

W przypadku podejrzenia u siebie obecności nagromadzonej ilości wody w płucach należy udać się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w celu potwierdzenia diagnozy oraz skierowaniu na dalsze specjalistyczne leczenie. 

Wizytę u wybranego specjalisty znajdziesz i zarezerwujesz na stronie LekarzeBezKolejki.pl.

Bibliografia:

1. Sładek, K., Mejza, F. Płyn w jamie opłucnej – informacje ogólne. (2023). Medycyna Praktyczna. Dostępne na stronie: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.3.17. (Dostęp: 11.2023)
2. Jaczewski, G., Grabczak, E.M., Krenke, R. (2019). Zastosowanie USG w diagnostyce płynu w jamie opłucnej, odmy opłucnowej, zastoju w krążeniu płucnym i obrzęku płuc. Medycyna Praktyczna. Dostępne na stronie: https://www.mp.pl/pulmonologia/artykuly-wytyczne/pogladowe/200371,usg-w-diagnostyce-plynu-w-jamie-oplucnej (Dostęp 11.2023)
3. Jankowski, P., Krenke, R. (2020). Pneumologia: 23-letnia kobieta z kłującym bólem w klatce piersiowej i gorączką. Medycyna Praktyczna. Dostępne na stronie: https://www.mp.pl/pulmonologia/praktyka-kliniczna/przypadki/216523,klujacy-bol-w-klatce-piersiowej-i-goraczka (Dostęp: 11.2023)
4. Strzelak, A., Jaworska, J. (2012). Zapalenie płuc powikłane zapaleniem opłucnej. Pediatria po dyplomie.  Dostępne na stronie: https://podyplomie.pl/pediatria/12177,zapalenie-pluc-powiklane-zapaleniem-oplucnej (Dostęp: 11.2023)
5. Dębczyński, M., Kuklińska, B., Mróz, R.M. (2021). Szybko narastający płyn w jamie opłucnowej. Onkologia po dyplomie. Dostępne na stronie: https://podyplomie.pl/onkologia/36739,szybko-narastajacy-plyn-w-jamie-oplucnowej (Dostęp: 11.2023)
6. Zasonowska, A.Z. (2019). Płyn w jamie opłucnej w przebiegu choroby nowotworowej. Medycyna Paliatywna; 11(4). str.: 149-155.

Autor