Czym są alergie sezonowe?

Alergia jest nadmierną i niewłaściwą reakcją układu immunologicznego na kontakt z alergenem. Może nim być spożyty pokarm, stosowane leki, substancja, z którą skóra miała kontakt, lub która dostała się do organizmu poprzez drogi oddechowe.

Czym zatem są alergie sezonowe? Zalicza się do nich alergie wziewne, a konkretnie uczulenie na pyłki roślin wiatropylnych (drzew, traw, chwastów) i zarodniki grzybów pleśniowych. O ile te drugie mogą nam w mniejszym lub większym stężeniu towarzyszyć przez cały rok, o tyle pyłki roślin obecne są w powietrzu w sezonie wiosenno-letnim. Nie bez powodu mówi się, że wraz z początkiem wiosny rozpoczyna się „sezon” na alergie. 

Co wywołuje objawy alergii sezonowych?

Pyłki roślin dostają się do organizmu wraz z wdychanym powietrzem, powodując cieknący katar, zatkanie nosa, kichanie oraz świąd. Osiadają też na śluzówce oczu, co również wywołuje podrażnienie i związane z nim świąd oraz łzawienie oczu, a także alergiczne zapalenie spojówek. Oprócz charakterystycznych dla alergii symptomów mogą pojawić się inne, bardziej niespecyficzne objawy, takie jak ogólne rozbicie czy problemy z koncentracją. 

Za te nieprzyjemne dolegliwości odpowiadają przede wszystkim:

• Pyłki drzew liściastych, takich jak leszczyna, olsza, brzoza, jesion, dąb, topola. Drzewa te rozpoczynają okres pylenia już na przedwiośniu, a proces ten trwa przez wiele tygodni. Warto zapamiętać, że pyłki drzew, których kwiaty zapylane są przez owady, zazwyczaj nie są przyczyną alergii, gdyż nie unoszą się one w powietrzu.
• Pyłki traw, które są najczęstszą przyczyną alergii sezonowych. Rozpoczynają pylenie już pod koniec kwietnia, a najwyższe stężenie ich pyłków w powietrzu przypada na czerwiec i lipiec. Mowa nie tylko o trawie kwitnącej w parkach i na dzikich łąkach, lecz również o trawach uprawnych i zbożach, które także są wiatropylne.
• Pyłki chwastów, takich jak: ambrozja, babka, bylica, komosa, pokrzywa, szczaw. Rośliny te spotkać można w każdym zakątku kraju.

Czy można przygotować się na objawy pylenia?

Istnieje kilka prostych sposobów na to, aby zabezpieczyć się przed rozwojem i zaostrzeniem objawów alergii. Wiedza z tego zakresu powinna być szczególnie istotna dla osób, które mają zdiagnozowaną alergię na pyłki, jak również dla tych, które obserwują u siebie objawy alergii wiosną oraz latem i nie są do końca pewne, który alergen jest za nie odpowiedzialny.

Jeszcze przed rozpoczęciem sezonu warto zapoznać się z kalendarzem pyleń. To prosta tabela stworzona przez Ośrodek Badań Alergenów Środowiskowych, która dla alergików ma stanowić użyteczną wskazówkę. Tabela w przystępny sposób objaśnia, kiedy można się spodziewać pylenia poszczególnych roślin. Uzbrojeni w wiedzę o przybliżonych terminach pylenia, o wiele efektywniej możemy planować codzienne aktywności. 

Zapoznać się warto również z dostępną farmakoterapią. Większość alergików w okresie pylenia stosuje leki antyhistaminowe, które działają ograniczająco na objawy alergicznego zapalenia śluzówki nosa i oczu. Niestety najczęściej przyjmują je, gdy odczuwane są już silne symptomy alergii. Oczywiście nie jest to błąd, warto to jednak zrobić wcześniej. Lekarze zalecają, aby nie dopuszczać do zaostrzenia symptomów, a leki przyjmować już przy pierwszych objawach lub nawet z wyprzedzeniem, przed pełnym okresem kwitnienia pylących roślin. 

Schemat przyjmowania leków oraz wszelkie zmiany dotyczące stosowanej farmakoterapii warto omówić z lekarzem prowadzącym lub farmaceutą. 

Profilaktyka – nie daj się pyłkom!

Jeżeli nie chcesz, aby wszędobylskie pyłki uprzykrzały Ci życie, przestrzegaj dodatkowo tych kilku prostych zasad.

• Jeśli tylko możesz, unikaj kontaktu z alergenami. Aktywność fizyczną na świeżym powietrzu planuj w godzinach wieczornych lub porannych, gdy stężenie pyłków jest niższe. Omijaj niekoszone łąki i pola uprawne, a także leśne zagajniki, w których rosną pylące gatunki drzew. Wychodząc w okresie pylenia z domu, załóż okulary.
• Regularnie sprzątaj i wietrz mieszkanie, aby pozbyć się pyłków, kurzu i innych zanieczyszczeń. Wietrzenie zaplanuj na godziny wieczorne lub wykorzystaj okazję, gdy pada deszcz. Jeżeli używasz klimatyzatora, pamiętaj o regularnej wymianie filtrów.
• Po powrocie do domu zawsze bierz prysznic, aby zmyć z siebie drobiny pyłków. Potem włóż świeżą odzież, a używane na zewnątrz ubrania wrzuć do pralki.

MAT-PL-2200315-1.0-02/22

Autor