Czy sen ma wpływ na nasz organizm?

Sen ma ogromny wpływ na nasz organizm. Bez niego nie byłoby regeneracji. Choć wydaje się, iż podczas snu nie wykazujemy żadnej aktywności, w rzeczywistości jest to proces bardzo energetyczny. Każdy z etapów snu – fazy REM i NREM – przynosi organizmowi odmienne, ale jakże niezastąpione korzyści.

Zdrowy sen przywraca równowagę układu nerwowego. W fazie NREM mózg porządkuje informacje: te ważne przenosi z pamięci krótkotrwałej do pamięci długotrwałej. Dzięki temu następnego dnia możemy zdobywać nowe informacje, rozwiązywać zadania i mierzyć się z problemami. Poradnik medyczny Zabiegowiec wskazuje na jeszcze jedną wartość snu - redukcję napięcia emocjonalnego. Dzięki niej po bardzo stresującym dniu budzimy się z nowymi siłami nie tylko fizycznymi, ale też psychicznymi i emocjonalnymi.

Podczas snu oddech staje się głębszy i spokojniejszy. Stan ten pomaga uspokoić tętno i unormować ciśnienie tętnicze. Ochrona przed nadciśnieniem tętniczym to też m.in. niższe ryzyko zawału serca.

Zdrowy sen wspiera układ immunologiczny, który skuteczniej walczy ze wszelkiego rodzaju bakteriami, wirusami i innymi drobnoustrojami chorobotwórczymi. Ponadto dobrze zregenerowany organizm lepiej radzi sobie ze stanami zapalnymi.

Regularny sen pozytywnie wpływa na metabolizm. Właśnie dlatego osoby chcące zredukować masę ciała powinny zadbać o odpowiednią ilość i jakość snu. Wyspani bywalcy siłowni ćwiczą więcej i efektywniej – wszystko za sprawą wytwarzanych podczas snu hormonów odpowiedzialnych za wzrost i rozrost mięśni. Co ciekawe, ten sam płat mózgu odpowiada za sen i uczucie głodu. Zaniedbany sen to też częstsze podjadanie. Natomiast zdrowy sen to większa motywacja przy utrzymaniu diety.

Jak zadbać o jakość swojego snu?

Jakość snu to nie tylko jego długość, ale też to, jak śpimy. Dorośli powinni spać od 7 do 9 godzin na dobę, choć zdarzają się osoby, które potrzebują więcej snu lub budzą się wyspane już po 6 godzinach. Podstawą zdrowego snu jest jego regularność. Nie da się w tygodniu spać po 5-6 godzin, a weekendy „nadrabiać” wylegując się do południa w łóżku.

Jeśli do tej pory nie sypialiśmy regularnie, zmiana nawyków może nie być prosta. Zamiast próbować na siłę zasnąć o 23.00, zacznijmy od wstawania codziennie o tej samej porze – także w dni wolne od pracy. Jeśli każdego dnia budzik zadzwoni o 7.00 i właśnie o tej godzinie zaczniemy dzień, mniej więcej około 23.00 zrobimy się senni i sen przyjdzie łatwiej.

Kolejna kwestia to miejsce, w którym śpimy. Sypialnia powinna być dobrze przewietrzona, a powietrze – odpowiednio nawilżone. To może być trudniejsze w sezonie grzewczym, dlatego w zimowych miesiącach warto stosować np. nawilżacz powietrza. Materac o średniej twardości najlepiej sprzyja zdrowemu wypoczynkowi. Pościel powinna być z naturalnych, przewiewnych materiałów – ciepła, ale nie zbyt ciężka.

Przed snem wyłącz urządzenia elektroniczne i wszelkie „rozpraszacze”. Czym ciemniejszy pokój, tym zdrowszy i głębszy sen. Budzik postaw poza zasięgiem wzroku, a telefon wyłącz lub ustaw tak, by ekran nie włączał się w nocy w związku z jakimiś powiadomieniami.

Zasady dobrego snu

Specjaliści już wiele lat temu opracowali zasady tzw. higieny snu. Choć jest ich sporo, już wprowadzenie w życie kilku z nich poprawi jakość snu, a co za tym idzie przyczyni się do lepszego zdrowia i samopoczucia.

Zasady higieny snu:

Spędzaj w łóżku tylko tyle czasu, ile to konieczne. Łóżko to miejsce na sen i ewentualną aktywność seksualną. Jedzenie, oglądanie telewizji, a nawet czytanie w łóżku sprawia, że nasz mózg przestaje kojarzyć tę przestrzeń wyłącznie ze snem. W rezultacie możemy mieć problemy z zaśnięciem.

Zmęcz się późnym popołudniem lub wieczorem. Chodzi oczywiście o zmęczenie fizyczne – wyczerpanie po całodziennej pracy przed komputerem się nie liczy! Pół godziny aktywności fizycznej mniej więcej w godzinach 18.00-19.00 pomaga szybciej zasnąć i poprawia jakość snu.

Wyłącz telewizor, odłóż smartfon. Najlepiej 3 godziny przed snem wyłącz, wycisz lub przynajmniej odłóż na bok wszystkie urządzenia elektroniczne. Emitują one niebieskie światło, które hamuje wydzielanie melatoniny – hormonu informującego organizm, że przyszedł czas na sen!

Zadbaj o rytuały. Każdego wieczoru wykonuj serię tych samych, relaksujących czynności – weź ciepłą kąpiel, poczytaj książkę, posłuchaj muzyki, użyj ulubionego kremu.

Ogranicz kawę i napoje energetyzujące. Jeśli już trzeba, lepiej pić je rano, ewentualnie wczesnym popołudniem. Kawa wypita wieczorem z pewnością nie pomoże zasnąć!

Nie pij alkoholu przed snem. Alkohol to fałszywy przyjaciel zdrowego snu. Wprawdzie pomaga szybciej zasnąć, ale jednocześnie sprawia, że sen ten jest bardzo niskiej jakości. Ogranicz alkohol do minimum i nigdy nie pij go „na dobry sen”.

Odstaw leki nasenne i uspokajające. Działają one podobnie jak alkohol. Poza tym uzależniają, przez co po ich odstawieniu zadbanie o zdrowy sen będzie jeszcze trudniejsze.

Unikaj obfitych posiłków przed snem. Obciążony układ pokarmowy nie sprzyja jakości snu. Najlepiej zjeść lekką kolację 3 godziny przed snem. Najpóźniej godzinę przed udaniem się do łóżka można zjeść lekkostrawną, małą przekąskę.

Lepsza jakość snu sprawi, że nawet śpiąc nieco krócej, wyśpimy się lepiej. Zdecydowanie warto zadbać o tę jakże istotną sferę życia!