Choroba Hashimoto - jakie są przyczyny?

Choroba Hashimoto swoją nazwę zawdzięcza japońskiemu chirurgowi - Hakaru Hashimoto - który na początku XX w. opisał kilka przypadków tego schorzenia, napotkanych podczas pracy w Berlinie. Inna nazwa tej choroby to "przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy". Hashimoto jest najczęstszym typem zapalenia tarczycy, a także najczęstszą przyczyną pierwotnej niedoczynności tego gruczołu. Ma charakter autoimmunologiczny, co oznacza, że organizm zaczyna zwalczać tarczycę, to zaś prowadzi do przewlekłego stanu zapalnego. Liczne badania pokazują, że choroby autoimmunologiczne lubią chodzić parami, stąd często zdarzają się przypadki Hashimoto u osób zmagających się z celiakią, cukrzycą czy reumatoidalnym zapaleniem stawów. 

Nie są znane dokładne przyczyny rozwoju tej choroby, jednak endokrynolodzy podejrzewają, że wpływ mogą mieć predyspozycje genetyczne. Innym czynnikiem wyzwalającym chorobę może być silny i długotrwały stres, jednak na razie brakuje badań na ten temat.

Objawy choroby Hashimoto

W początkowe fazie choroba Hashimoto nie daje żadnych niepokojących objawów. O tym, że chorujemy dowiadujemy się przypadkiem, przeważnie po wykonaniu badań kontrolnych. Z czasem choroba zacznie dawać o sobie znać, o czym świadczyć mogą:

• senność i permanentne zmęczenie,
• bóle mięśniowe oraz bóle stawów,
• nadmierna suchość skóry,
• wypadanie włosów i gorsza kondycja paznokci,
• ciągłe uczucie zimna,
• problemy z koncentracją i zapamiętywaniem,
• zaburzenia cyklu miesiączkowego,
• stany depresyjne.

Objawy te są nieswoiste i mogą być odbierane jako zwykłe przemęczenie, reakcja na kiepską pogodę czy wynik przepracowania. Takie podejście często opóźnia prawidłową diagnozę. Również sama tarczyca rzadko kiedy daje wyraźne sygnały, że dzieje się coś niedobrego. Niewielu chorych odczuwa ból czy ucisk w okolicach gardła.

Choroba Hashimoto – rozpoznanie

Statystyki nie pozostawiają złudzeń, kobiety chorują na Hashimoto znacznie częściej niż mężczyźni. Chorobę przeważnie diagnozuje się u kobiet w wieku okołomenopauzalnym. Coraz częściej jednak zdarza się, że Hashimoto atakuje także młode osoby, w tym również małe dzieci.

Jeżeli istnieje podejrzenie, że wspomniane wcześniej symptomy mogą być objawem niedoczynności tarczycy, należy udać się do lekarza rodzinnego. Otrzymamy od niego skierowanie na badania krwi w celu oznaczeniu poziomu TSH (hormonu tyreotropowego) oraz stężenia FT4 (wolnej tyroksyny). Podwyższony poziom TSH przy wyniku FT4 poniżej normy wskazuje na pierwotną niedoczynność tarczycy. Natomiast podwyższone TSH przy prawidłowym wyniku FT4 świadczy o utajonej niedoczynności tarczycy. Na podstawie otrzymanych wyników dostaniemy skierowanie do eksperta od hormonów - endokrynologa. Z pewnością zależy nam na znalezieniu jak najwcześniejszego terminu, dlatego warto skorzystać z serwisu LekarzeBezKolejki.pl. Znajdziemy tam najbliższe terminy wizyt, zarówno na NFZ, jak i prywatnych. Możemy je zarezerwować przez internet, za pomocą tylko kilku kliknięć!

W celu zdiagnozowania choroby Hashimoto endokrynolog zleca zbadanie poziomu przeciwciał tarczycowych anty-TPO (przeciwko tyreoperoksydazie) oraz anty-TG (przeciwko tyreoglobulinie). Ich podwyższone miano jest cechą charakterystyczną przy tym schorzeniu. Lekarz może wykonać także badanie palpacyjne, dzięki któremu może stwierdzić ewentualne powiększenie gruczołu tarczycowego. Pomocne w diagnostyce jest USG tarczycy, które umożliwia ocenę rozmiarów tarczyc, jej struktury oraz wykrycie ewentualnych guzków. Biopsję cienkoigłową tarczycy wykonuje się w przypadku obecności guzków.

Metody leczenia choroby Hashimoto

Niestety w przypadku choroby Hashimoto nie istnieje skuteczna metoda leczenia. Leczy się jedynie skutek choroby, czyli niedoczynność tarczycy. Endokrynolog zaleca stosowanie leków zawierających lewotyroksynę, która wyrównuje poziom hormonów tarczycowych we krwi. Terapia trwa całe życie, co oznacza dla pacjenta regularne wizyty kontrolne u endokrynologa, przewlekłe przyjmowanie leków oraz wykonywanie badań.

W kwestii leczenia choroby Hashimoto często wspomina się o stosowaniu diety, która miałaby złagodzić uciążliwe objawy choroby. Poleca się stosowanie diety eliminacyjnej, wykluczającej gluten lub laktozę, które uważane są za produkty zaostrzające stan zapalny. Warto wiedzieć, że dieta eliminacyjna ma sens wtedy, gdy po zjedzeniu określonych produktów mamy problemy gastryczne, takie jak nudności, bóle brzucha, wzdęcia czy biegunkę. Nie zaleca się jednak stosowania takiej diety na własną rękę. W celu ustalenia dobrze zbilansowanego jadłospisu, dostosowanego do naszego stanu zdrowia i potrzeb, najlepiej skonsultować się z doświadczonym dietetykiem. Wszelkie zmiany należy także omówić z endokrynologiem prowadzącym nasze leczenie.