Czym jest choroba wieńcowa?

Choroba wieńcowa, inaczej choroba niedokrwienna serca, to zespół objawów, które są następstwem niedostatecznego dotlenienia komórek mięśnia sercowego. Przyczyną tego stanu rzeczy jest znaczące zwężenie, a czasami nawet zamknięcie światła tętnic wieńcowych. Następuje ono w wyniku odkładania się w ścianach naczyń wieńcowych tzw. blaszki miażdżycowej, która stopniowo zwęża światło naczyń. W efekcie przepływ krwi jest utrudniony, a do serca dociera niewystarczająca ilość tlenu i wartości odżywczych.

Choroba wieńcowa może mieć postać stabilną, do której zalicza się takie schorzenia, jak dławica piersiowa, dławica odmienna czy zespół sercowe. Choroba wieńcowa o ostrym przebiegu obejmuje zawały serca, niestabilną dławicę sercową oraz nagły zgon sercowy.

Choroba niedokrwienna serca to najczęstsze schorzenie układu krążenia. Statystycznie częściej dotyczy mężczyzn, którzy ukończyli 45. rok życia. Osoby zmagające się z chorobą wieńcową znajdują się pod stałą opieką kardiologa.

Jakie są przyczyny choroby wieńcowej?

W przypadku choroby wieńcowej możemy mówić o czynnikach pierwotnych oraz wtórnych. Te pierwsze mają związek ze zmianami w tętnicach wieńcowych, które utrudniają przepływ krwi. Główną ich przyczyną jest miażdżyca tętnic wieńcowych, która odpowiada za zdecydowaną większość zachorowań. Blokować przepływ krwi mogą także: 

• produkty nieprawidłowych przemian metabolicznych,
• zatory tętnic wieńcowych wywołane materiałem innym niż cholesterol (np. w wyniku zakażenia bakteryjnego, infekcyjnego zapalenia wsierdzia), 
• zwężenie tętnic wieńcowych w wyniku niektórych schorzeń, 
• wrodzony niedorozwój tętnic wieńcowych,
• urazy, które mogą powodować ucisk na tętnicę.

Czynniki wtórne to wszystkie sytuacje, które nie wiążą się ze zmianami w naczyniach wieńcowych. Najczęstszą przyczyną wtórnej choroby wieńcowej jest niedociśnienie, niedokrwistość, skurcz tętnicy wieńcowej wywołany przyjmowaniem leków czy zatrucie tlenkiem węgla.

Umów wizytę u kardiologa

Objawy choroby wieńcowej

Choroba wieńcowa najczęściej daje osobie znać w momentach wzmożonego wysiłku fizycznego, w sytuacjach stresowych czy po obfitym posiłku. Objawy nasilają się w godzinach porannych, a także przy niższej temperaturze powietrza. Typowym objawem jest ból w klatce piersiowej, zlokalizowany za mostkiem. Ma charakter uciskający i dławiący, często towarzyszy mu uczucie duszności oraz rozpierania. Może promieniować do barków, a także szyi, żuchwy i szczęki, jak również nadbrzusza.

Oprócz bólu chorzy często skarżą się na przyspieszone bicie serca i uczucie kołatania, płytki oddech oraz osłabienie i zawroty głowy, czasami nudności i wymioty. Jeżeli zaobserwowaliśmy u siebie podobne objawy, powinniśmy się niezwłocznie zgłosić do kardiologa. Aby zaoszczędzić cenny czas, warto skorzystać z wyszukiwarki LekarzeBezKolejki.pl. Serwis umożliwia szybkie zarezerwowanie terminu u specjalisty w ramach NFZ lub prywatnie.

Zdarzają się sytuacje, gdy choroba wieńcowa nie daje żadnych objawów, co usypia czujność. O chorobie pacjenci dowiadują się zwykle w momencie, gdy dojdzie do zawału serca.

Choroba wieńcowa – kto może zachorować?

Na chorobę wieńcową bardziej narażeni są mężczyźni w wieku powyżej 45. lat. U kobiet ryzyko rośnie około 55. roku życia, zwłaszcza po menopauzie. Dodatkowym czynnikiem ryzyka są skłonności genetyczne oraz przypadki zachorowania u bliskich członków rodziny. Osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze również są bardziej narażone na zachorowanie. Ogromny wpływ ma także styl życia, przede wszystkim źle zbilansowana dieta (zbyt kaloryczna i obfitujące w tłuszcze nasycone), palenie papierosów i nadużywanie alkoholu, które skutkują podwyższonym stężeniem cholesterolu oraz trójglicerydów. Rozwojowi choroby sprzyja także siedzący tryb życia, otyłość brzuszna, hiperglikemia, zwiększone stężenie homocysteiny oraz czynników zakrzepowych np. fibrynogenu.

Diagnostyka i leczenie

Diagnostyka i leczenie choroby wieńcowej przebiega pod ścisłą kontrolą kardiologa. W celu rozpoznania kardiolog przeprowadza szczegółowy wywiad lekarski oraz zleca wszelkie niezbędne badania, w tym EKG i UKG. Czasem wykonuje się również koronografię (angiografię wieńcową) czy tomografię z wykorzystaniem emisji pozytronowej (PET). 

Celem leczenia jest poprawa jakości życia pacjenta poprzez zmniejszenie ilości napadów niedokrwienia. W leczeniu farmakologicznym stosuje się leki, które zmniejszają napływ krwi do mięśnia sercowego lub zmniejszają zapotrzebowanie mięśnia sercowego na tlen. Pacjentom podaje się również leki, które zapobiegają tworzeniu się i powiększaniu blaszek miażdżycowych, a także preparaty zapobiegające tworzeniu się skrzeplin w tętnicach wieńcowych. Ważne jest również to, by minimalizować czynniki zwiększające ryzyko rozwoju choroby. W tym celu stosuje się leki obniżające stężenie cholesterolu lub leki wpływające na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi. Jeżeli choroba znajduje się w zaawansowanym stadium, konieczne może się okazać leczenie operacyjne.

W terapii równie ważna jest praca pacjenta nad zmniejszeniem czynników ryzyka poprzez zmianę stylu życia. Rzucenie papierosów, lekkostrawna i dobrze zbilansowana dieta, sport oraz utrzymanie odpowiedniej wagi może zahamować rozwój choroby i zmniejszyć uciążliwe objawy. Ważne jest również równoległe leczenie chorób współtowarzyszących.