Definicja bezdechu sennego

Chrapanie samo w sobie nie jest najgorsze. Przy zbyt dużym zwężeniu dróg oddechowych jesteś już narażony na problemy z oddychaniem, przepływ powietrza jest ograniczony. Często dochodzi do całkowitego zablokowania, zatrzymania procesu oddychania. Następuje bezdech,  który może powtarzać się nie kilka, nie kilkanaście, a nawet nie kilkadziesiąt, lecz kilkaset razy w ciągu jednej nocy! Co więcej, oddychanie każdorazowo jest uniemożliwione przez ponad 10 sekund.

Z definicji wynika więc, że obturacyjny bezdech senny jest chorobą, która charakteryzuje się wielokrotnymi, powtarzającymi się epizodami ograniczenia lub zatrzymania przepływu powietrza przez drogi oddechowe na poziomie gardła, przy zwiększonej pracy mięśni oddechowych. Ten artykuł pomoże zrozumieć ci nie tylko samą definicję choroby, ale też objawy, przyczyny i skutki zaburzeń oddychania.

Wrażenie duszenia się

Podczas bezdechu sennego osoba chora czuje, że się dusi. Jest wielokrotnie wybudzana przez ośrodek kontroli mieszczący się w mózgu. Dzieje się tak, ponieważ człowiek "duszący się" chce zaczerpnąć powietrza. Niedługo później przerwy w oddychaniu ustępują. Nawet jeżeli osoba dotknięta tymi dolegliwościami zaśnie ponownie, to istnieje duże ryzyko, że seria bezdechów się powtórzy. Co ciekawe, ktoś kto doświadczył obturacyjnego bezdechu sennego zazwyczaj nie pamięta, że coś podobnego przytrafiło mu się w czasie snu, jakby to w ogóle nie miało miejsca.

Zagrożenie chorobami

Osoby, którym obturacyjny bezdech senny nie jest obcy, są szczególnie narażone na przeróżne choroby.  Przykładem jest cukrzyca - na bezdech senny cierpi aż siedemdziesiąt procent pacjentów z cukrzycą typu 2. Nadciśnienie tętnicze zwiększające ryzyko choroby serca pojawia się u ponad pięćdziesięciu procent osób ze zdiagnozowanym bezdechem sennym. Często u takich ludzi utrzymuje się też wysokie ciśnienie krwi, które nie spada mimo przyjmowania kilku leków w tym samym czasie.  Badania pokazują, że chrapanie i bezdech senny są powiązane również z innymi poważnymi schorzeniami, takimi jak depresja czy otyłość. Zwiększone jest także ryzyko zawału serca oraz udaru.

Kierowanie pojazdami a bezdech senny

Kierowcy cierpiący na bezdech senny powinni szczególnie uważać, gdy znajdują się za kierownicą, by nie przysnąć w czasie jazdy i nie doprowadzić do wypadku komunikacyjnego i zagrożenia życia. Organizm takiej osoby najczęściej jest niedotleniony przez nocne epizody przerw w oddychaniu, które znacząco obniżają dopływ tlenu do krwi. W takim przypadku nie powinno nikogo dziwić niewyspanie, bóle głowy i gardła, problemy z koncentracją czy też chęć ucięcia sobie drzemki w ciągu dnia. Kierujący nie kontroluje całkiem swojego ciała. Kierowanie samochodem, gdy jest się osobą cierpiącą na bezdech senny, może okazać się niebezpieczne porównywalnie do prowadzenia auta pod wpływem alkoholu lub narkotyków.

Objawy bezdechu sennego w ciągu dnia

Jeśli odnosisz wrażenie, że kwestia bezdechu sennego może cię dotyczyć, musisz pamiętać, że objawy pojawiają się nie tylko nocą, ale też za dnia.  Marzy ci się sen w godzinach popołudniowych? Rano budzisz się niewyspany, odczuwasz poranne bóle głowy i suchość w ustach?  Wydaje ci się, że jakość snu jest niewystarczająco dobra, a przepływ powietrza często jest utrudniony? Masz przy tym problemy z koncentracją, nieustannie towarzyszy ci uczucie zmęczenia i jesteś nadmiernie drażliwy? Bardzo prawdopodobne, że masz zespół bezdechu sennego. Sprawdź co na ten temat radzi specjalista: https://zdrowysen.info/bezdech-senny.

Objawy bezdechu sennego w nocy

Natomiast jeżeli chodzi o nocne objawy obturacyjnego bezdechu obs, jednym z najbardziej oczywistych objawów jest chrapanie  - chory chrapie głośno i nieregularnie. Nadmierna potliwość to kolejna dolegliwość, z jaką zmaga się pacjent.  Najczęściej ma on też problemy z ponownym zaśnięciem, a sen jest płytki, przerywany, niespokojny. Pacjent często odczuwa także potrzebę oddawania moczu w nocy. Ponadto, nagłe wybudzenia ze snu łączą się z uczuciem braku powietrza. Jakość snu pozostawia wiele do życzenia, trudno o regenerację i wypoczynek w takich warunkach. Zaburzenia związane z bezdechem bywają różne, najczęściej jednak to właśnie chrapanie i brak możliwości swobodnego oddychania w  nocy skłania chorych do wizyty u lekarza oraz do badania.

Skala senności Epworth

Jest to badanie stosowane w medycynie snu. Stosuje się je rutynowo w przypadku przesiewowego badania oraz w celu leczenia pacjentów z nadmiernością  sennością - skala ta pomaga w diagnostyce obturacyjnego bezdechu sennego. Badana osoba musi spróbować ocenić w skali 0-3, jak bardzo prawdopodobne mogłoby być dla niej zaśnięcie w ośmiu różnych sytuacjach z życia codziennego. Pod uwagę brane są czynności promujące sen, takie jak leżenie czy odpoczywanie, ale również sytuacje niesprzyjające zasypianiu, jak chociażby rozmowa z drugą osobą lub... siedzenie. To badanie dokładnie pokazuje czy pacjent ma zaburzenia snu i czy leczenie bezdechu jest konieczne. Jeżeli pacjent uzyska mniej niż dziesięć punktów, to oznacza, że nie zmaga się z bezdechem sennym. Jeżeli natomiast liczba punktów wyniesie więcej niż czternaście, chory koniecznie powinien skonsultować się z lekarzem, który wykona niezbędne badania i pomoże w określeniu przyczyny choroby oraz w dalszym leczeniu bezdechu.

Dlaczego choruję na bezdech?

Podczas snu spada napięcie mięśni, co znacznie ułatwia zapadanie się ścian gardła. Przyczyn bezdechu można szukać w budowie dróg oddechowych. Za chorobę mogą być bowiem odpowiedzialne takie nieprawidłowości jak polipy, czyli miękkie guzki, które pojawiają się w nosie w przypadku zmian alergicznych lub zapalnych. Skrzywiona przegroda nosowa również może okazać się jedną z przyczyn zachorowań. Winna może być też przerośnięta po infekcjach tkanka. Warto zastanowić się, czy żuchwa chorego ma prawidłową budowę oraz czy mięśnie podniebienia nie są zbyt wiotkie.

Leczenie bezdechu sennego

W zależności od nasilenia objawów obturacyjnego bezdechu sennego obs, do każdego pacjenta dobiera się idealnie dopasowaną, odpowiednią metodę leczenia. Główne zalecenia dla chorych to redukcja masy ciała, w przypadku gdy mają nadwagę lub otyłość. Łączy się to z podjęciem aktywności fizycznej i przestrzeganiem diety. Gdy jednak takie leczenie nie jest możliwe, w sytuacjach ostatecznych - chory może zdecydować się na inną metodę leczenia otyłości, czyli operację bariatryczną.

W ramach leczenia bezdechu sennego, pacjent zdecydowanie nie powinien spożywać alkoholu przed snem. Przyjmowanie środków nasennych również nie jest wskazane osobom chorym. Zaleca im się natomiast rzucenie palenia, ponieważ chory powinien wdychać świeże powietrze zamiast dymu tytoniowego. W przypadku bezdechów, które występują jedynie w pozycji na wznak, chory powinien wymuszać pozycję boczną. Co więcej, leczenie chrapania i bezdechu można rozpatrywać pod kątem leczenia alergii - przewlekłego nieżytu błony śluzowej górnych dróg oddechowych. U niektórych osób konieczne mogą okazać się operacje, które udrożnią drogi oddechowe.

CPAP - złoty standard podczas leczenia bezdechu

CPAP to niewielki aparat, który stosowany jest przy niewydolności oddechowej ale znakomicie sprawdza się także do leczenia osób cierpiących na bezdech i chrapanie. Jest to alternatywa dla terapii farmakologicznej oraz operacji, które korygują wady anatomiczne w górnych drogach oddechowych. Leczenie polega na wytwarzaniu stałego dodatniego ciśnienia w drogach oddechowych właśnie poprzez aparat CPAP. Dostarcza on powietrze pod ciśnieniem przez specjalną rurkę i niewielką maskę albo system poduszek nosowych. Ciśnienie sprawia, że górne drogi oddechowe pozostają otwarte, co pozwala na uniknięcie bezdechów. Taki sposób leczenia obs sprawia, że chrapanie ustępuje bez konieczności poddawania się operacji czy też przyjmowania leków.

Jak leczyć bezdech senny etapowo?

Pierwszym etapem leczenia obturacyjnego bezdechu sennego jest zgłoszenie się do lekarza, który wystawi skierowanie do poradni pulmonologicznej. Drugi etap to właśnie badanie w poradni zwane polisomnografią. Wówczas chory po raz pierwszy ma możliwość skorzystania z aparatu CPAP. Po skończonej próbie terapeutycznej lekarz wystawia choremu wniosek o dofinansowanie sprzętu oraz wskazuje rodzaj dalszej zaleconej terapii. Kolejnym krokiem jest wybór odpowiedniego aparatu, dzięki któremu chory w końcu będzie mógł wrócić do wcześniejszych pasji bez ciągłego uczucia zmęczenia. Gdy mu się to uda, można stwierdzić, że przeszedł wszystkie etapy i jest zdrowy, w pełni sił.

Korzyści z leczenia chrapania i bezdechu sennego

Aparat CPAP to ratunek dla osób, które pragną spokojnego snu i zdrowego życia. Niemalże natychmiastowe korzyści takiego leczenia to normalizowanie struktury snu. Chory nie chrapie nocą, nie odczuwa już potrzeby snu za dnia, za czym idzie znaczna poprawa koncentracji, większa produktywność w pracy oraz możliwość zwiększonej i częstszej aktywności fizycznej. Są to efekty neurobehawioralne, ale zauważalne są także efekty sercowo-naczyniowe, takie jak chociażby poprawa wartości ciśnienia tętniczego. Ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego jest zdecydowanie mniejsze niż przed rozpoczęciem leczenia. Zmniejszone jest też ryzyko wystąpienia udaru mózgu oraz chorób serca.

Do efektów możemy również zaliczyć poprawę frakcji wyrzutowej lewej komory serca. Korzyścią jest też minimalizowanie ryzyka przedwczesnej śmierci. U pacjentów ustępuje nocna konieczność oddawania moczu, poprawia się pamięć, obniża się poziom napięcia psychicznego, depresji i lęków. Ozdrowiała osoba może w końcu cieszyć się spokojnym snem.

Autor