Halitoza – co to takiego?

Halitoza (łac. halitosis, fetor ex ore), nazywana też cuchnącym oddechem, jest powszechną przypadłością - może dotyczyć nawet 25% populacji. Nie należy jej mylić z „porannym oddechem”, czyli nieprzyjemnym zapachem z ust, występującym jeszcze przed porannym myciem zębów. Halitoza ma charakter trwały i nie ustępuje mimo szczotkowania zębów, nitkowania, płukania, czy stosowania miętowych pastylek i gum do życia.

Choć problem ten wydaje się błahy, halitoza może być przyczyną trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu kontaktów towarzyskich. Lepiej więc nie lekceważyć tej przypadłości i spróbować odnaleźć źródło jej występowania.

Przyczyny halitozy – miejscowe i ogólnoustrojowe

Nawet 90% przypadków halitozy ma swoje źródło w obrębie jamy ustnej. Dominującą przyczyną jest brak lub bardzo niska higiena jamy ustnej. Nieregularne czyszczenie zębów wpływa na rozwój płytki nazębnej i kamienia nazębnego, a bytujące na ich powierzchni bakterie rozkładają resztki jedzenia, co wpływa na nieświeży oddech. Również zmiany próchniczne na zębach mogą przyczyniać się do występowania nieprzyjemnego zapachu z ust. Odkładanie się kamienia nazębnego doprowadzić może do rozwoju chorób dziąseł, w tym paradontozy, a jednym z ich objawów jest cuchnący oddech. 

Nie zawsze przyczyną jest niewłaściwa higiena. Jednym ze schorzeń, które może być przyczyną halitozy, jest grzybica jamy ustnej. Chorobę tę przeważnie wywołują drożdżaki z rodzaju Candida, które mogą namnażać się na skutek obniżenia odporności, pewnych zaburzeń hormonalnych lub przyjmowania niektórych leków (np. kortykosteroidów, antybiotyków). Wśród innych przyczyn halitozy zlokalizowanych w obrębie układu oddechowego wymienia się zapalenia języka i jamy ustnej, a także przewlekłe stany zapalne zatok przynosowych, migdałków i oskrzeli.

Przyczyna nieświeżego oddechu może być zlokalizowana w obrębie przewodu pokarmowego. Powodem mogą być stany zapalne błony śluzowej żołądka (wywołane np. zakażeniem bakterią Helicobacter pylori) lub refluks żołądkowo-przełykowy. Cofanie się kwaśnej treści żołądkowej do przełyku sprawia, że odczuwamy kwaśny smak w ustach, a towarzyszy temu nieprzyjemny zapach.

Halitoza może być także objawem poważniejszych schorzeń ogólnoustrojowych, w tym:

• nieuregulowanej cukrzycy;
• niewydolności wątroby;
• mocznicy;
• chorób nowotworowych (m.in. przełyku, krtani, płuc, żołądka).

Nie bez wpływu na świeżość oddechu ma stosowana dieta. Spożywanie ostrych przypraw, czosnku, cebuli i alkoholu, a także wypijanie niewystarczającej ilości płynów w ciągu dnia może sprawić, że nasz oddech będzie miał nieprzyjemny zapach. 

Jak pozbyć się cuchnącego oddechu?

Stosowanie płynów do płukania, miętowych gum do żucia i odświeżających pastylek jedynie maskuje problem nieświeżego oddechu, a nie eliminuje rzeczywistych przyczyn halitozy. Ponieważ większość przypadków nieświeżego oddechu ma swoje źródło w jamie ustnej, walę z halitozą powinniśmy zacząć od właściwej higieny. Istotne jest nie tylko szczotkowanie zębów, ale również stosowanie nici dentystycznej, płynów do płukania jamy ustnej oraz czyszczenie języka. Jeżeli poprawa higieny jamy ustnej nie przynosi rezultatu, konieczna jest wizyta u stomatologa. W trakcie wizyty stomatolog może usunąć nagromadzony kamień nazębny, który często jest przyczyną nieświeżego oddechu. Sprawdzi również stan przyzębia i błony śluzowej całej jamy ustnej.

Jeżeli przyczyną nieświeżego oddechu nie są problemy w jamie ustnej, kolejnym krokiem powinna być wizyta u lekarza rodzinnego.