Jaskra – choroba, której nie wolno lekceważyć!

Wbrew temu co może się wydawać, jaskra (glaucoma) nie jest tylko chorobą seniorów – może wystąpić właściwie w każdym wieku. Zwykle diagnozuje się ją po 35. roku życia, choć zdarza się także u młodszych, a nawet u dzieci. Schorzenie polega na postępującej degeneracji nerwu wzrokowego, która bez podjętego leczenia może być prostą drogą do poważnych zaburzeń widzenia, a ostatecznie nawet jego całkowitej utraty. Najczęstszą przyczyną uszkodzenia nerwu jest wzrost ciśnienia wewnątrz gałki ocznej, które powoduje ucisk i w konsekwencji jego degenerację. W normalnych warunkach znajdująca się w środku tzw. ciecz wodnista napiera na ścianki oka z ciśnieniem wynoszącym ok 16 mmHg. W przypadku rozwijającej się jaskry wartość ta jest znacznie przekraczana.

Objawy jaskry

Jeden z rodzajów choroby (szerzej opisujemy je na końcu) - jaskra pierwotna otwartego kąta przesączania - może rozwijać się bezboleśnie i bezobjawowo całymi latami. W pozostałych postaciach schorzenia do najczęstszych symptomów należą m.in.:

• mroczki przed oczami,
• spadek ostrości obrazu,
• silne bóle głowy i oczu,
• zawężone pole widzenia,
• wrażenie aureoli wokół źródeł światła.

Diagnostyka jaskry

Jak można wykryć jaskrę? Kluczowe jest regularne badanie wzroku - najczęstsza postać choroby rozwija się zwykle bezobjawowo. Schorzenie często występuje rodzinnie. Dlatego też osoby,

u których ktoś z bliskich mają jaskrę, powinny zwrócić na to szczególną uwagę. Badanie jaskry polega na wykonaniu m.in.:

• optycznej koherentnej tomografii (OCT),
• badania dna oka - w przypadku jaskry można tu zobaczyć charakterystyczne zmiany
  w wyglądzie tarczy nerwu wzrokowego,
• pomiaru ciśnienia wewnątrz gałki ocznej,
• badania pola widzenia,
• badania kąta przesączania (gonioskopii) – pozwala m.in.: rozpoznać z którym rodzajem jaskry mamy do czynienia.

Jak można walczyć z jaskrą?

Regularne badanie wzroku daje szansę powstrzymać jaskrę na bardzo wczesnym etapie. Dzięki temu pacjent może zachować użyteczną ostrość wzroku na długie lata – a nawet do końca życia. Celem terapii jest obniżenie i utrzymanie odpowiedniego ciśnienia wewnątrzgałkowego. Wyróżniamy dwa sposoby leczenia jaskry. Farmakologiczne polega głównie na przyjmowaniu leków obniżających ciśnienie wewnątrz gałki ocznej – najczęściej w postaci kropli do oczu. Taką formę terapii stosuje się najczęściej w jaskrze o niewielkim stopniu zaawansowania, postępującej powoli. Drugim rodzajem leczenia są zabiegi operacyjne.

Powyższe leczenie wymaga sumienności i regularności, dzięki której pacjent nie tylko niweluje pierwsze objawy, ale także działa prewencyjnie. W procesie aplikowania leków i dozowania kropli do oczu pomóc mogą specjalistyczne zakraplacze, które ułatwiają tą czynność, np. pacjentom z obniżoną koordynacją i sprawnością ruchową. Wybór pomocnych gadżetów znajdziesz w Sklep PomoceDlaSeniora.pl.

Operacja jaskry

Operacyjne leczenie jaskry polega na próbie wytworzenia dodatkowej drogi odpływu dla cieczy wodnistej. Do najczęściej stosowanych zabiegów należą:

• Irydotomia laserowa – polega na wykonaniu laserem niewielkiego otworu w górnej części tęczówki. To stwarza nową drogę odpływu i tym samym obniża ciśnienie wewnątrz oka. Stosowana głównie w jaskrze pierwotnej zamkniętego kąta przesączania.
• Selektywna trabekuloplastyka SLT – nieinwazyjna, sprawdzona technika obniżająca ciśnienie wewnątrz gałki ocznej. Stosuje się ją w różnych postaciach jaskry. Nie powoduje powstawania blizn, a w razie potrzeby można ją wielokrotnie powtarzać.
• Wszczepienie mikroimplantu – istnieje kilka rodzajów nowoczesnych, maleńkich implantów (wielkości zaledwie milimetra!), które wszczepia się do oka, gdzie stwarzają nową drogę odpływu cieczy wodnistej.

Zabiegi te są bezbolesne (przeprowadza się je w znieczuleniu miejscowym) i bardzo bezpieczne. Jednym z miejsc, gdzie można je wykonać jest Specjalistyczne Centrum Korekcji Wzroku – Vidium Medica. Więcej informacji na temat leczenia jaskry znajdziesz na stronie https://vidiummedica.pl/operacja-jaskry/.

Rodzaje jaskry

Na koniec krótko przyjrzyjmy się różnym postaciom jaskry. Należą do nich:

• Jaskra pierwotna otwartego kąta przesączania – która jest zdecydowanie najczęstszą postacią choroby. Potrafi rozwijać się bezobjawowo przez długie lata. Dochodzi w niej do utrudnienia odpływu cieczy wodnistej z oka. Naturalna droga – kąt przesączania – jest otwarta, jednak mimo to płyn kumuluje się i ciśnienie w oku rośnie. Jej bezpośrednia przyczyna nie jest znana. Leczenie polega na spowolnieniu choroby tak, by pacjent mógł jak najdłużej zachować dobre widzenie.
• Jaskra pierwotna zamkniętego kąta przesączania – w tym przypadku różne czynniki (najczęściej nieprawidłowości anatomiczne wewnątrz oka) powodują, że kąt przesączania jest zamykany. To blokuje odpływ cieczy wodnistej i prowadzi do wzrostu ciśnienia. Może wystąpić nagle i w krótkim czasie spowodować poważne uszkodzenie wzroku. W odróżnieniu od jaskry pierwotnej otwartego kąta, tę można wyleczyć.
• Jaskra wtórna – może wystąpić na skutek innych czynników, np. po urazie, w wyniku stanu zapalnego lub jako powikłanie innej choroby. Występuje w dwóch postaciach: z otwartym
   i zamkniętym kątem przesączania.
• Jaskra wrodzona - nieprawidłowa budowa lub rozwój kąta przesączania mogą towarzyszyć nam już od urodzenia. Tak jest w przypadku jaskry wrodzonej, która ujawnia się
  w niemowlęctwie lub we wczesnym dzieciństwie. Jednym z jej najczęstszych objawów jest powiększenie chorego oka.

Autor