Tłuszczaki – czym są?

Tłuszczak (lipoma) jest nienowotworowym i niezłośliwym guzem zbudowanym z torebki łącznotkankowej, w środku której zgromadził się tłuszcz. Ma kształt owalny lub podłużny, a jego wielkość waha się od kilku milimetrów do nawet kilku centymetrów. Tłuszczaki najczęściej zlokalizowane są w tkance podskórnej, jednak zdarza się, że pojawiają się w narządach wewnętrznych. Rozrastają się bardzo wolno, czasem do naprawdę dużych rozmiarów. Najczęściej można je zlokalizować na karku, ramionach, plecach, przedramionacg po stronie prostowników, w okolicy nadżebrowej, na brzuchu, udach i pośladkach.

Tłuszczaki to przypadłość występująca głównie u osób po 40. roku życia, rzadko pojawiają się u dzieci. Szacuje się, że tłuszczaki to problem 1% światowej populacji.

Przyczyny powstawania tłuszczaków

Lekarze na razie nie mają pewności co do przyczyny powstawania tłuszczaków. Część specjalistów przypuszcza, że wpływ na pojawienie się tłuszczaków mają predyspozycje genetyczne do powstawania takich zmian. Jeśli więc u bliskich członków rodziny pojawiały się tłuszczaki, sami możemy mieć z nimi problem. Zdaniem innych odpowiedzialny za powstawanie tłuszczaków może być gen związany z rozwojem otyłości, co zaobserwowano podczas badania na myszach. Prawdopodobna jest również teoria, że tłuszczaki pojawiają się w miejscach niewielkich urazów mechanicznych. Rozwojowi tłuszczaków sprzyjać może również choroba Cowdena, Madelunga, czy Dercuma.

Jakie są rodzaje tłuszczaków?

Tłuszczaki nie są groźne dla naszego zdrowia, jednak podobnie, jak pozostałe jednostki chorobowe, również podlega klasyfikacji ICD-10, zgodnie z którą wyróżnić można kilka rodzajów tłuszczaków, w zależności od miejsca ich występowania:

• tłuszczaka skóry i tkanki podskórnej głowy, twarzy i szyi,
• tłuszczaka skóry i tkanki podskórnej tułowia,
• tłuszczaka skóry i tkanki podskórnej kończyn,
• tłuszczaka skóry i tkanki podskórnej innych oraz nieokreślonych umiejscowień,
• tłuszczaka narządów klatki piersiowej,
• tłuszczaka narządów jamy brzusznej (nie obejmuje otrzewnej i przestrzeni zaotrzewnowej),
• tłuszczaka powrózka nasiennego,
• tłuszczaka innych umiejscowień (otrzewna i przestrzeń zaotrzewnowa),
• tłuszczaka nieokreślonego.

Jak leczyć tłuszczaki?

Jeżeli podejrzewamy, że na naszym ciele pojawił się tłuszczak, powinniśmy skonsultować się z lekarzem rodzinnym. W trakcie wizyty lekarz zbierze dokładne informacje o tym, kiedy guzek się pojawił, czy się powiększa, czy jest bolesny. Wykona również badania guzka, aby postawić wstępną diagnozę. Część zmian wymaga konsultacji u chirurga, który może zlecić dodatkowe badania obrazowe. 

Tłuszczaki to łagodne zmiany, które w większości przypadków nie wymagają leczenia. Jednak dla wielu osób stanowią poważny defekt estetyczny. Zdarzają się również przypadki, gdy powstały tłuszczak powoduje ból, uciskając na nerwy i ograniczając np. ruchomość kończyn. Wówczas pacjent może się zdecydować na chirurgiczne usunięcie zmiany, które jest podstawową metodą leczenia tłuszczaków. W trakcie zabiegu chirurg usuwa powstałą zmianę wraz z torebką. Jeżeli guzek jest duży lub jest ich więcej, konieczna może się okazać operacja w znieczuleniu ogólnym. Wyciętą zmianę przesyła się do badania histopatologicznego.

Istnieją również mniej inwazyjne metody leczenia tłuszczaków. Popularnym sposobem jest liposukcja - odsysanie nagromadzonej tkanki tłuszczowej. Poleca się ją zwłaszcza tym pacjentom, u których występuje duża liczba niewielkich tłuszczaków. Dzięki temu można uniknąć szpecących blizn na powierzchni skóry.

Niektórzy pacjenci decydują się na zastrzyki sterydowe. Pozwalają one zmniejszyć rozmiar guza, ale nie likwidują go całkowicie. Lekarz unikają tego rozwiązania, ponieważ eliminuje ono możliwość zbadania guza pod kątem histopatologicznym.

Czy to na pewno tłuszczak?

Nigdy nie możemy mieć całkowitej pewności, że powstała na naszym ciele zmiana jest nieszkodliwa. Każdy podejrzany guzek powinien być sprawdzony przez lekarza, który potwierdzi, czy mamy do czynienia z tłuszczakiem lub z inną, znacznie poważniejszą zmianą.

_{1. Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych,Tom I, http://onkologia-online.pl/icd10/index/1514,nowotwory_niezlosliwe_z_tkanki_tluszczowej} 

Autor