Skąd biorą się krzywe zęby?

Człowiek posiada zazwyczaj 32 zęby stałe - od jedynki do ósemki w prawo i lewo, u góry i na dole jamy ustnej. Większość z nich wyrasta w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, gdy następuje wymiana zębów mlecznych na stałe. Ósemki, tzw. zęby mądrości, wyrzynają się później - w okresie wczesnej dorosłości. Nie każdy człowiek posiada komplet czterech ósemek. Ich ilość zależy głównie od genetyki. Zarówno cechy dziedziczone po rodzicach, jak i komplikacje podczas wymiany uzębienia czy konkretne sytuacje losowe mogą sprawiać, że dochodzi do tzw. stłoczenia. Mówimy o nim, gdy zęby nie wyrastają prawidłowo, ale nachodzą na siebie lub w inny sposób zmieniają swoje położenie na dziąsłach.

Problemy z zębami, a aparat samoligaturujący lub ortodontyczny

Oto kilka przykładowych przyczyn krzywych zębów:

• cechy genetyczne - większa jest szansa wad u dziecka, kiedy w rodzinie występują osoby z podobnym problemem;
• zbyt szybkie wypadanie zębów mlecznych - pozostająca dłuższy czas luka sprzyja przesunięciu pozostałych zębów w jej kierunku;
• niedostatecznie szybkie usuwanie mleczaków - kiedy pojawia się już powoli ząb stały, a mleczny dopiero się rusza i nie chce wypaść sam, może być konieczne usunięcie dentystyczne, w celu stworzenia miejsca dla nowego zęba. W przeciwnym razie ząb stały może rosnąć za mlecznym, bliżej podniebienia lub w innym, nieodpowiednim miejscu;
• wyrzynanie się ósemek - zdarza się, że nie mają one dość miejsca i spychają w stronę środka ust pozostałe zęby, ściskając je i prowadząc do wad. Zdarza się, że w trosce o zgryz już zawiązki ósemek są u młodych ludzi usuwane dentystycznie z dziąseł;
• zęby utracone w wyniku wypadku lub chorób - pozostawiają luki mogące powodować przesunięcia pozostałych zębów.

Podstawowym sposobem poradzenia sobie z już powstałymi wadami uzębienia jest założenie aparatu ortodontycznego lub samoligaturującego. W tym celu należy udać się do ortodonty. 

Wizytę u specjalisty można w łatwy i szybki sposób umówić korzystając ze strony internetowej LekarzeBezKolejki.pl.

Umów się do lekarza rodzinnego

Rodzaje aparatów na zęby

Aparat ortodontyczny najczęściej składa się z drutu, który w odpowiedni sposób stabilizuje zęby i wywiera na nie swego rodzaju nacisk, stopniowo spychając je w odpowiednie miejsca oraz zamków lub odlewu, do którego jest zamontowany. Aparat jest nakładany na zęby i noszony przez dłuższy okres czasu (od kilku miesięcy do 2-3 lat), a częste wizyty kontrolne pozwalają ortodoncie na dokonywanie zmian jego ustawienia na bieżąco.

Ogólnie rzecz biorąc, aparaty ortodontyczne możemy podzielić na:

• ruchome - dla mniejszych dzieci, z niewielkimi wadami lub jako wstęp do kuracji aparatem stałym. Zakładane na część dnia lub na noc, składają się z odlewu pasującego do kształtu jamy ustnej i drutu, który biegnie po zębach zapewniając im odpowiedni nacisk; 
• stałe - drut jest w odpowiedni sposób przytwierdzony do zamków znajdujących się na zębach na stałe.Ten rodzaj aparatu dzieli się dalej na:
• lingwalne - przytwierdzone do wewnętrznej strony zębów. Można ich użyć tylko w określonych przypadkach; 
• klasyczne - przyklejone od zewnątrz, przytwierdzone do zębów specjalnymi gumkami (ligaturami). Stąd inna nazwa - aparaty ligaturowane;
• samoligaturujące - umiejscowione z przodu zębów, lecz umocowane w taki sposób, że nie potrzeba gumek, a zamki są wyposażone w specjalne klapki.

Aparat samoligaturujący - dla kogo jest przeznaczony i czy jest lepszy od klasycznego?

Aparat samoligaturujący na ogół można stosować zamiennie z ligaturowanym, stanowi on jednak swego rodzaju nowszą generację. Wielu ortodontów wskazuje na niewątpliwe zalety stosowania aparatu samoligaturującego, polecając go swoim pacjentom. 
Zalety aparatów samoligaturujących:

• mniejsza siła łuku oddziałującego na zęby;
• mniejszy ból podczas zakładania i ustawiania aparatu w trakcie terapii;
• mniejsze, bardziej zaokrąglone i bardziej płaskie zamki, niż w aparatach klasycznych;
• mniejsza widoczność aparatu na zębach, mniejszy wpływ na wygląd jamy ustnej oraz całej twarzy;
• łatwiejsza dbałość o higienę - brak gumowych części powoduje mniejsze gromadzenie resztek pokarmu i płytki nazębnej na aparacie oraz ułatwia czyszczenie;
• większy komfort pacjenta w porównaniu z tradycyjnymi aparatami ortodontycznymi;
• rzadsze wizyty kontrolne niż w przypadku aparatu klasycznego i krótszy nawet o kilka miesięcy czas całkowitego leczenia.

Zalety aparatu samoligaturującego

Warto zaznaczyć, że zarówno aparat ortodontyczny klasyczny, jak i samoligaturujący są równie skuteczne w leczeniu krzywizn zębów. Jedynie większy komfort noszenia i skrócenie czasu kuracji przemawia na korzyść stosowania aparatu samoligaturującego. Minusem jest fakt, iż nowsze rozwiązanie technologiczne jest droższe niż aparat ligaturowany.

Wybierając aparat dla siebie lub dziecka należy wziąć pod uwagę wszystkie czynniki, a także zaufać wiedzy i doświadczeniu lekarza prowadzącego.

Bibliografia:

1. Proffit, W., R., Fields Jr, H., W. (2001). Ortodoncja współczesna. Wyd. I, Wyd. Czelej Sp. z o.o., Lublin, s. 93-96.
2. Bereziewicz W. (2012). Zamki zatrzaskowe (samoligaturujące) w aparatach ortodontycznych, Medycyna praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/zapytajlekarza/lista/show.html?id=68455.
3. Wasiluk, K. (2017). Zamek robi różnicę, czyli o właściwościach aparatów ligaturowanych i samoligaturujących. Dostępne na: https://mamaortodonta.pl/zamek-robi-roznice-czyli-o-wlasciwosciach-aparatow-ligaturowanych-i-samoligaturujacych/.​