Ból z prawej strony występuje częściej

Statystyki pokazują, że częściej odczuwamy ból po prawej stronie jamy brzusznej. Wiąże się to przede wszystkim z umiejscowieniem naszych narządów wewnętrznych, które często bywają przyczyną bolesnych dolegliwości. Po prawej stronie leży m.in. wątroba, pęcherzyk żółciowy, część jelita cienkiego i grubego, narządy rodne, a także naczynia krwionośne i chłonne oraz nerwy. Trzeba również wziąć pod uwagę fakt, że większość osób jest praworęcznych i przy wszelkich czynnościach, w tym sportach, obciąża układ kostno-szkieletowy i mięśnie po prawej stronie, co może przyczyniać się do powstawania bólu.

Dokładna lokalizacja bólu

Zlokalizowanie źródła bólu w jamie brzusznej nie należy do zadań łatwych. Wiele osób ma problem z określeniem, w którym miejscu czują ból. Czasem odczuwany ból jest ostry i rwący, dzięki czemu łatwo można wskazać jego źródło, czasem jednak rozlewa się po całym boku i odczuwany jest niemal wszędzie. Zlokalizowanie bolącego miejsca jest o tyle istotne, że może naprowadzić lekarza na prawdopodobną diagnozę. Ważne jest również określenie charakteru bólu, czy jest ostry, kłujący, tępy, a może ostry. Należy również wziąć pod uwagę dolegliwości towarzyszące, a także sytuacje, które wpływają na zaostrzenie lub złagodzenie bólu. Nie bez znaczenia są także współistniejące choroby czy niedawno przebyte operacje lub zabiegi. Może się bowiem zdarzyć, że ból brzucha wynika z istnienia chorób, toczących się poza obrębem jamy brzusznej.

Ból brzucha po prawej stronie (na górze)

• Ostre zapalenie dróg żółciowych - pojawia się, gdy w wyniku zatoru żółć nie może swobodnie przepływać przez drogi żółciowe. Charakterystycznym objawem jest także podwyższona temperatura, dreszcze i kolka żółciowa. Przyczyną zatoru mogą być kamienie żółciowe, powiększone węzły chłonne czy guzy nowotworowe.
• Kamica pęcherzyka żółciowego - ból brzucha pojawia się po zjedzeniu tłustego i ciężkiego posiłku. Odczuwany jest w okolicach prawego żebra lub środkowego nadbrzusza. Często towarzyszą mu wzdęcia, nudności oraz wymioty.
• Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego – jest jednym z powikłań po kamicy pęcherzyka żółciowego. Chory odczuwa długo utrzymujący się, nasilony ból w okolicy podżebrowej, któremu towarzyszyć może wysoka gorączka, dreszcze, przyspieszone tętno.
• Zapalenie trzustki - ma charakter ostry lub przewlekły. W pierwszym wypadku chory odczuwa silny i narastający ból z prawej strony brzucha, który promieniuje na podbrzusze, plecy i klatkę piersiową. Często pojawiają się wymioty, wzdęcia i gorączka, a w ciężkiej postaci także spadek ciśnienia, zaburzenia świadomości i oddychania czy niedrożność jelit. Przewlekłe zapalenie trzustki charakteryzuje się nieprzyjemnymi objawami, które pojawiają się po zjedzeniu posiłku. Najczęściej chorzy skarżą się na bóle brzucha, wzdęcia i wymioty, uczucie pełności, biegunki i niekontrolowany spadek wagi.
• Ropień wątroby - pojawia się w wyniku zakażenia. Ból nie jest charakterystyczny, dlatego czasem trudno o prawidłową diagnozę. Występować może gorączka, dreszcze, a także żółtaczka.

Ból brzucha po prawej stronie (pod żebrem)

• Choroby wątroby - chorująca wątroba nie boli, jednak w wyniku powiększenia (hepatomegalii) i narastającego ucisku, osoba chora może zacząć odczuwać ból w okolicach podżebrza. Przyczyną powiększenia wątroby może być zapalenie wątroby lub jej stłuszczenie, zastój krwi, choroby hematologiczne czy nowotwór wątroby.
• Choroby jelit - przede wszystkim jelita grubego, a zwłaszcza okolic zagięcia wątrobowego okrężnicy. Ból może wynikać także z toczącego się procesu zapalnego, zakażeń bakteryjnych czy choroby uchyłkowej.

Ból brzucha po prawej stronie (na dole)

• Zapalenie wyrostka robaczkowego - charakteryzuje go silny i uporczywy ból brzucha. Na początku trudno określić jego lokalizację, gdyż chory odnosi wrażenie, że boli go cały brzuch. Z czasem dolegliwości odczuwane są po prawej stronie jamy brzusznej, powyżej pachwiny. Zapaleniu wyrostka towarzyszą również nudności i wymioty, utrata łaknienia oraz zatrzymanie gazów i stolca.
• Kamica nerkowa - wynika ze znacznego lub całkowitego zablokowania odpływu moczu z nerki, czego skutkiem jest dotkliwy ból, określany mianem kolki nerwowej. Promieniuje od lędźwi do podbrzusza, genitaliów i wewnętrznej powierzchni ud. Dolegliwościom bólowym często towarzyszą nudności i wymioty, a także problemy z oddawaniem moczu.
• Przepuklina pachwinowa - charakterystycznym objawem jest guzek pojawiający się w okolicy pachwiny (lub moszny), czemu towarzyszy ból w tym obszarze.
• Odmiedniczkowe zapalenie nerek - gdy bakterie z niższych partii układu moczowego przedostaną się do tych znajdujących się wyżej, może dojść do rozwoju bolesnego stanu zapalnego. Oprócz bólu, chory może mieć gorączkę, dreszcze, którym towarzyszą także nudności i wymioty.

Ból zlokalizowany w okolicy podbrzusza może wynikać także z problemów związanych z układem rozrodczym. U kobiet może świadczyć o rozwijającym się procesie zapalnym w obrębie macicy lub przydatków, a także torbielach jajników. Przyczyną silnego bólu może być także pęknięcie jajnika, ciąża pozamaciczna lub edometrioza. W takiej sytuajci konieczna może się okazać wizyta u ginekologa. U mężczyzn zaś ból podbrzusza może sygnalizować o zapaleniu gruczołu krokowego lub najądrza, co rodzi konieczność wizyty u urologa. 

Ból brzucha w innych lokalizacjach

Do stosunkowo częstych przyczyn bólu w prawym boku brzucha zaliczyć należy nieprawidłowości w obrębie jelit. Ich niedrożność może mieć różne źródła (kolka nerkowa, zapalenie otrzewnej, niedokrwienie jelit, zatkanie światła jelita), czego efektem jest ból brzucha, nudności, wymioty i problemy z wypróżnianiem. Również zapalne choroby jelit oraz zespół jelita drażliwego mogą wywoływać ból po prawej stronie jamy brzusznej.

Za ból w górnych partiach prawej strony jamy brzusznej mogą odpowiadać schorzenia toczące się w okolicach klatki piersiowej, takie jak: zapalenie płuc, zapalenie opłucnej, zawał serca. Zdarza się także, że przyczyną jest choroba refluksowa przełyku.

Co robić, gdy boli nas brzuch?

Jeżeli ból jest łagodny i nie paraliżuje naszych codziennych obowiązków, możemy spróbować złagodzić go domowymi sposobami. Ciepłe okłady oraz napary z ziół o działaniu rozkurczowym, jak rumianek, nagietek czy kozłek lekarski, powinny pomóc przy bólu o niedużym natężeniu. Doraźnie można również sięgnąć po środki przeciwbólowe. Jeśli jednak ból narasta, lepiej nie odkładać wizyty u lekarza rodzinnego. W tej sytuacji zrezygnujmy z leków przeciwbólowych, gdyż zagłuszają one ból, który przecież może pomóc lekarzowi w ustaleniu diagnozy. Najlepiej udać się z wizytą do lekarza rodzinnego lub internisty, który przeprowadzi wstępną diagnozę i ewentualnie skieruje nad do specjalisty. Naszybciej wizytę zarezerwujemy poprzez serwis LekarzeBezKolejki.pl, gdzie znajdziemy tysiące wolnych terminów do wielu specjalistów.