W jaki sposób działają aparaty ortodontyczne?

Budowa i sposób działania wszelkiego rodzaju aparatów ortodontycznych bazuje na trzecim prawie dynamiki Newtona, czyli “każdej akcji odpowiada równa, przeciwnie skierowana reakcja”. Z tego powodu, w wyniku ich odpowiedniego ustawienia, a także umocowania, dochodzi do ruchu zębów w żądanym kierunku. Pozwala to uzyskać ich prawidłowe ustawienie.

Rodzaje aparatów ortodontycznych

Na chwilę obecną wyróżniamy dwa rodzaje aparatów na zęby:

• aparaty zdejmowane;
• aparaty stałe.

Aparaty zdejmowane

Są one wykorzystywane do korekcji zgryzu u dzieci i młodzieży, a także u osób dorosłych. Ich stosowanie może prowadzić do zmiany budowy twarzy. Aparaty zdejmowane są również wykorzystywane do utrwalenia już osiągniętych zmian w położeniu zębów. Są one zbudowane z drutu i akrylowej płytki. Zakłada się je na podniebienie lub na językowej powierzchni dolnego wyrostka zębodołowego. Sprężyste elementy aparatu zdejmowanego wywierają wpływ na łuk zębowy, prowadząc do uzyskania żądanego kształtu. Istotnym elementem tego aparatu jest śruba ortodontyczna. Wykonana jest ze stali nierdzewnej i służy do ustawienia sposobu, w jaki aparat zdejmowany ma wpływać na zęby. Dzięki niej możliwe jest takie ustawienie aparatu, aby oddziaływał na wymiar poprzeczny łuku zębowego lub wymiar szwu poprzecznego.

Aparaty zdejmowane charakteryzują się:

• stosunkowo niską ceną;
• możliwością zdjęcia aparatu;
• nie niszczą zębów i dziąseł;
• nie utrudniają utrzymywania higieny jamy ustnej;
• łatwością  naprawy;
• w celu uzyskania dobrego efektu muszą być regularnie noszone.

Aparaty stałe

Aparat tego typu jest wykonywany przez lekarza z odpowiedniego rodzaju pierścieni i zaczepów, które są na stałe przytwierdzone do zębów. Pierścienie aparatu stałego są zaczepiane na stałych zębach trzonowych. Głównym punktem przyłożenia siły ortodontycznej są zamki, wykonywane obecnie z metalu, plastiku czy też ceramiki. W aparacie stałym wielkość zamka musi być dobrana do wielkości zęba, do którego będzie on przytwierdzony. W celu określenia wielkości zamków, ze względów historycznych, stosuje się amerykańskie jednostki miary - cale. Istnieją dwa rodzaje aparatów stałych. Pierwszy z nich nosi nazwę aparatu cienkołukowego - są one wykonane z cieńszych drutów, a zamki usytuowane są po zewnętrznej stronie zęba. Drugi rodzaj nosi nazwę aparatów grubołukowych - są one osadzone na wewnętrznych powierzchniach zębów, a ich główne zastosowanie polega na zwiększeniu szerokości górnego łuku zębowego.

Decydując się na stały aparat ortodontyczny, należy pamiętać, że:

• mają stosunkowo wysoki koszt;
• wymagają regularnych wizyt u ortodonty;
• założenie ich zajmuje dużo czasu;
• utrudniają wykonywanie zabiegów podstawowej higieny jamy ustnej.

Kiedy zdecydować się na aparat ortodontyczny

Istnieje wiele przypadków, które mogą wskazywać na potrzebę zastosowania aparatu ortodontycznego. Głównym powodem, dla którego powinniśmy zdecydować się na jego założenie jest nieprawidłowy zgryz - jest to istotne nie tylko z powodów kosmetycznych, ale także zdrowotnych. Nieprawidłowe rozmieszczenie zębów w jamie ustnej może powodować bóle głowy lub żuchwy spowodowane napieraniem zębów na siebie, prowadzić do zwiększonej kruchości zębów, czy też do paradontozy. W przypadku dzieci nieprawidłowy zgryz może spowodować problem z pojawieniem się zębów stałych lub nawet zahamować ich wyrastanie. Co więcej, aparat ortodontyczny może stanowić uzupełnienie terapii logopedycznej u dziecka w sytuacji, kiedy niewyraźna mowa jest spowodowana przez zbytnio cofnięty podbródek. 

Na chwilę obecną nie ma przeciwwskazań do noszenia aparatu ortodontycznego zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Wyjątek stanowią jednak osoby z cukrzycą, chore na białaczkę czy też cierpiący na zaburzenia hormonalne. W razie wątpliwości lub w celu założenia aparatu należy poradzić się lekarza stomatologa, a następnie umówić się na wizytę u lekarza ortodonty. Dogodny termin wizyty u specjalisty zarezerwujemy on-line przez serwis LekarzeBezKolejki.pl.

Autor