Gdzie zlokalizowany jest ból?

Mówiąc, że „boli nas brzuch” nie zawsze jesteśmy w stanie wskazać dokładną jego lokalizację. Jeżeli ból jest rwący i ostry, prawdopodobnie bez problemu zlokalizujemy jego źródło, jednak zdarza się, że ból rozlewa się po całej jamie brzusznej, co utrudnia precyzyjne wskazanie bolącego miejsca. Warto podjąć ten wysiłek, ponieważ może to pomóc lekarzowi w postawieniu diagnozy. Należy też zwrócić uwagę na charakter i natężenie bólu. Czy jest ostry i kłujący? A może mniej intensywny, jednak utrzymuje się przez dłuższy czas lub nawraca? Istotne jest także to, w jakich okolicznościach ból słabnie lub przybiera na sile. Pod uwagę należy wziąć także współistniejące choroby oraz przebyte niedawno operacje i zabiegi chirurgiczne.

Po lewej stronie jamy brzusznej znajduje się wiele narządów wewnętrznych, które mogą być źródłem bólu: lewa nerka, śledziona, żołądek, trzustka, lewy jajnik, a także fragment okrężnicy. Czy bolesne kłucie w lewym boku zawsze oznacza schorzenia tych organów?

Ból w lewym boku (na górze)

• Choroby trzustki – trzustka jest pojedynczym narządem, zlokalizowanym w górnej części jamy brzusznej, nieco na lewo od linii kręgosłupa. Sąsiaduje bezpośrednio ze śledzioną i dwunastnicą. Ból w nadbrzuszu może być objawem ostrego bądź przewlekłego zapalenia trzustki, torbieli tego organu, a nawet zmian nowotworowych. Ból zazwyczaj jest tak silny, że odczuwany jest w całym nadbrzuszu i promieniuje nawet do pleców. Może mieć charakter napadowy, ostry, przeszywający, często nie reaguje na przyjmowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Dolegliwościom bólowym towarzyszyć mogą nudności i wzdęcia, wymioty, spadek masy ciała i brak apetytu. Przy stanach zapalnych trzustki powłoki brzuszne są mocno napięte.
• Choroby żołądka - ból w lewym boku może wskazywać na schorzenia błony śluzowej żołądka. Wśród najczęstszych przypadłości wymienia się: chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy, nadżerki błony śluzowej, zakażenie bakterią Helicobacter pylori.

Ból w lewym boku (pod żebrem)

• Zapalenie uchyłków jelita grubego - ból w tej okolicy jamy brzusznej może wskazywać na obecność uchyłków jelita grubego, czyli wgłębień znajdujących się w ścianie jelita. Dolegliwość ta występuję u osób po 40. roku życia. Pojawienie się wewnątrz jednego lub kilku uchyłków jelita procesu zapalnego skutkuje bólem, czasem porównywalnym do tego przy zapaleniu wyrostka robaczkowego.
• Powiększenie śledziony - śledziona to niewielki narząd znajdujący się między lewą nerką a żołądkiem, który pełni szereg istotnych funkcji. Dzięki swoim zdolnościom magazynowania krwi, śledziona potrafi kilkukrotnie zwiększyć swoje rozmiary (splenomegalia). Powiększenie to jest wyczuwalne podczas badania palpacyjnego. Niekiedy organ ten powiększa się na skutek reakcji na infekcję bakteryjną (np. malaria, toksoplazmoza) lub wirusową (np. mononukleoza, cytomegalia) bądź w wyniku obecności zmian nowotworowych. W wyniku powiększenia śledziony pacjent może odczuwać bolesny ucisk z lewej strony brzucha, ból pleców promieniujący do jamy brzusznej, nudności i/lub wymioty oraz uczucie pełności.
• Niedrożność okrężnicy - stan ten występuje, gdy dochodzi do zatrzymania procesu przemieszczania się trawionych resztek pokarmów. Czasem do niedrożności dochodzi tylko w jednym odcinku układu pokarmowego, jednak zdarza się, że występuje tzw. Niedrożność wielopoziomowa, czyli mająca miejsce w kilku miejscach przewodu pokarmowego naraz. Niedrożność okrężnicy objawia się bólem brzucha, na co wpływ ma rozdęcie jelita powyżej przeszkody mechanicznej, zatrzymaniem wiatrów i stolca oraz wymiotami.

Ból w lewym boku (na dole)

• Zespół jelita drażliwego - to schorzenie układu trawiennego, które charakteryzuje się zaburzeniami rytmu wypróżnień oraz przewlekłymi, silnymi bólami brzucha, które mogą być odczuwane także w lewym boku jamy brzusznej. Objawom tym najczęściej towarzyszą uciążliwe wzdęcia i nadmierne gazy, uczucie “przelewania się w żołądku”, odbijanie, zgaga oraz nudności i wymioty.
• Stan zapalny przydatków - zapalenie przydatków tj. jajników i jajowodów to częsta przypadłość u kobiet w wieku rozrodczym. Zwykle jest konsekwencją infekcji bakteryjnej – chorobotwórcze patogeny dostają się do narządów rodnych drogą wstępującą (przez pochwę) lub zstępującą (poprzez krew lub krążącą chłonkę). Dominującym objawem zapalenia przydatków jest silny ból w okolicy podbrzusza, promieniujący do ud i pachwin, a także podwyższona temperatura ciała, nudności, biegunka i wymioty.
• Pęknięcie torbieli jajnika – torbiel jajnika, inaczej, cysta, to niewielki “zbiornik” tworzący się na jajniku, wypełniony płynem surowiczym lub krwią. Zmiany te mają zwykle łagodny charakter, często nie dając żadnych objawów, jednak wskazana jest ich regularna obserwacja. Powikłaniem torbieli jajnika jest jej pęknięcie, a im większa cysta, bym objawy są bardziej dotkliwe. Pacjentki najczęściej mówią o silnym, jednostronny bólu podbrzusza, stanie podgorączkowym lub gorączce, nudnościach i wymiotach oraz ogólnym osłabieniu. Przy pęknięciu torbieli jajnika niemal zawsze konieczny jest zabieg operacyjny, ponieważ nasilające się objawy mogą stanowić poważne zagrożenie dla kobiety.
• Kamica moczowa – w wyniku gromadzenia się nierozpuszczalnych złogów w drogach moczowych, dochodzi do znacznej lub całkowitej ich niedrożności. Odpływ moczu z nerek jest niemożliwy, co skutkuje nagłym wzrostem ciśnienia w drogach moczowych oraz nagłym i ostrym bólem w okolicy lędźwiowej, który może promieniować do pęcherza, cewki moczowej i zewnętrznej powierzchni uda.

Co zrobić, gdy odczuwamy ból w lewym boku?

Jeżeli ból nie ma przewlekłego charakteru i nie utrudnia codziennego funkcjonowania, można podjąć próby doraźnego złagodzenia go środkami przeciwbólowymi bądź naparami ziołowymi o działaniu rozkurczowym. Jeśli jednak ból jest ostry, nasila się, a stosowanie leków nie przynosi rezultatów, konieczna jest wizyta u lekarza rodzinnego. Pamiętajmy, by odkładnie opisać charakter towarzyszących nam objawów, co pomoże lekarzowi w postawieniu diagnozy. W razie konieczności lekarz rodzinny skieruje nas do odpowiedniego specjalisty – gastroenterologa, ginekologa, urologa. Wizytę u lekarzy tych specjalizacji możemy zarezerwować on-line przez serwis LekarzeBezKolejki.pl.