Grypa – groźna choroba wirusowa

Grypa to choroba zakaźna układu oddechowego, wywołana zakażeniem wirusem grypy. Istnieje kilka typów tego wirusa, które są wysoce zakaźne dla człowieka: A (dzielący się na podtypy np. A/H1N1, AH2N2), B i C. Wirusy te przenoszą się drogą kropelkową wraz z wydzielinami układu oddechowego (np. podczas kaszlu, kichania), jednak do zakażenia może dojść również poprzez kontakt ze skażoną powierzchnią. Najgroźniejszy dla naszego zdrowia jest wirus grypy typu A – zakażenie może mieć ostry przebieg.

Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że każdego roku na całym świecie na grypę choruje 5-10% osób dorosłych i 20-30% dzieci. U nawet 5 milionów pacjentów choroba ma ostry przebieg i może wymagać hospitalizacji. U 250-500 tysięcy zakażonych grypa może doprowadzić do śmierci. W Polsce w sezonie grypowym 2019/2020 zarejestrowano około 4 milionów zachorowań lub podejrzeń zachorowań na grypę. Przypadków mogło być jednak więcej, ponieważ wielu pacjentów nie trafia z objawami do lekarza rodzinnego i pozostaje niezdiagnozowanych.

Grypa i jej możliwe powikłania

Grypa najczęściej bywa mylona z przeziębieniem, które objawia się w podobny sposób. Bez wykonania badań laboratoryjnych nie da się stwierdzić, z jakim schorzeniem mamy na pewno do czynienia. Jednak pewne symptomy mogą nas nakierować na właściwą diagnozę. 

• Przeziębienie – ma łagodny przebieg, objawy pojawiają się stopniowo. Występuje kaszel i ból gardła, lejący się katar, bóle głowy i mięśni, podwyższona temperatura ciała (do 38°C). Objawy utrzymują się do 7 dni.
• Grypa – rozwija się gwałtownie i bez wcześniejszych objawów zwiastujących. Typowe dla grypy są: wysoka gorączka (powyżej 39°C), bóle mięśniowo-stawowe, ból gardła i suchy kaszel, dreszcze, brak apetytu, złe samopoczucie. Katar występuje rzadko lub wcale. Objawy mogą utrzymywać się nawet do dwóch tygodni.

Znajomość powyższych objawów pomaga podjąć decyzję o prawidłowym leczeniu. Nie należy ich bagatelizować, ponieważ nieleczona grypa prowadzi do groźnych dla zdrowia powikłań:

• zapalenia ucha środkowego;
• zapalenia zatok przynosowych;
• zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych;
• zapalenia mięśnia sercowego i osierdzia;
• anginy paciorkowcowej;
• zespołu wstrząsu toksycznego;
• nagłego zgonu sercowego.

Na powikłania najbardziej narażone są małe dzieci do 2. roku życia, seniorzy, kobiety ciężarne (zwłaszcza w II i III trymestrze ciąży) i pacjenci cierpiący na choroby przewlekłe serca i układu krwionośnego, płuc, wątroby, nerek.

Czy z grypą można skutecznie walczyć?

Okres jesienno-zimowy sprzyja nawracającym infekcjom górnych dróg oddechowych. Niepewna pogoda za oknem i gwałtowne wahania temperatur to idealny przepis na to, by się przeziębić lub, co gorsza, złapać wirusa grypy. Choć nie ma jednej, skutecznej metody walki z grypą, można powziąć pewne kroki, by zminimalizować ryzyko rozwoju choroby.

W pierwszej kolejności zadbajmy o prawidłową higienę – mycie rąk to podstawa. Ręce powinniśmy myć przed każdym posiłkiem, po przyjściu do domu, po wyjściu z toalety, a także w każdej sytuacji, gdy dłonie są zabrudzone. Jeżeli nie mamy dostępu do bieżącej wody i mydła, sięgnijmy po płyn dezynfekcyjny na bazie alkoholu. Pilnujmy też, by nie dotykać dłońmi twarzy, ponieważ w ten sposób możemy przenieść wirusa w okolice błon śluzowych oczu, nosa i ust.

Niewskazane jest przebywanie w większych skupiskach ludzi, dlatego w miarę możliwości ograniczajmy ten kontakt. Jeżeli wśród bliskich lub znajomych mamy osobę chorą na grypę, unikajmy spotkań.

Jednym z najważniejszych elementów profilaktyki powinno być budowanie odporności. Należy pamiętać o tym przez cały rok, a nie jedynie jesienią i zimą. Układ immunologiczny to bardzo złożony mechanizm, którego działanie nie została do końca poznane, jednak wymaga on wsparcia z naszej strony. Dostarczanie w diecie odpowiednich dawek mikro- i makroskładników sprzyja jego właściwej pracy. Jak powinna wyglądać taka dieta? Warto zapoznać się z wytycznymi Instytutu Żywności i Żywienia oraz aktualną piramidą zdrowego żywienia. Dowiadujemy się z nich, że zdrowa dieta opiera się na warzywach i owocach, pełnoziarnistych produktach zbożowych i kaszach, orzechach i nasionach, zdrowych tłuszczach roślinnych, nabiale, a także chudym mięsie i rybach. Oczywiście odpowiednio skomponowana dieta wegetariańska i wegańska będą równie korzystne dla zdrowia. 

Aby dodatkowo zadbać odporność, warto włączyć do codziennego jadłospisu produkty bogate w bakterie probiotyczne, które sprzyjają rozwojowi prawidłowej mikrobioty jelit. Warto dorzucić do obiadu trochę kapusty kiszonej lub ogórków kiszonych, wypić przy okazji szklankę kefiru lub polubić się z zakwasem z buraków. Dodatkowo wskazane jest oznaczanie poziomu witaminy D we krwi. Dlaczego? Witamina ta pełni w ludzkim organizmie wiele funkcji, wpływając także na funkcjonowanie układu odpornościowego, jednak wiele osób cierpi na jej niedobory. Dobrze jest sprawdzić jej poziom, a wyniki skonsultować z lekarzem rodzinnym, który w razie niedoboru dobierze odpowiednią suplementację. 

Wreszcie nie zapominajmy o aktywności fizycznej! Liczne badania dowodzą, że regularne treningi o umiarkowanej intensywności działają korzystnie na funkcjonowanie układu immunologicznego, zmniejszając tym samym ryzyko wystąpienia infekcji dróg oddechowych o nawet 30%! Bieganie, nordic walking, jazda na rowerze lub pływanie to świetne formy ruchu, także dla początkujących amatorów sportu. Pamiętajmy, by nie forsować nadmiernie swojego ciała. Po treningu wskazane jest rozciąganie i odpoczynek oraz odpowiednia dawka snu, by się zregenerować.

Warto się również zastanowić nad tym, co może osłabiać naszą odporność? Są to najczęściej nasze niezdrowe nawyki i przyzwyczajenia, takie jak: picie alkoholu, palenie papierosów, sięganie po żywność typu fast food, narażenie na silny stres. Wszystkich od razu nie wyeliminujemy, ale warto, dla własnego zdrowia, podjąć trud, by je z życia wyeliminować.

Szczepienie przeciw grypie – ważna część profilaktyki

Rekomendowaną przez lekarzy metodą ochrony przed grypą są szczepienia. W Polsce dostępne są 3 szczepionki przeciwko wirusowi grypy – Vaxigrip Tetra, Influvac Tetra i Fluenz Tetra. W tym sezonie grypowym wszystkie objęto refundacją, jednak w różnych wskazaniach.
Fluenz Tetra ma postać szczepionki donosowej i refundowana jest w 50% dla dzieci w wieku od 2. do 5. lat. Influvac Tetra również objęto 50% refundacją dla osób od 18. do 65. roku życia, u których istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia powikłań pogrypowych. Refundacja na tę szczepionkę przysługuje także kobietom w ciąży. Szczepionka Vaxigrip Tetra jest refundowana w 50% dla osób po  65. roku życia, a dla seniorów, który ukończyli 75 lat, dostępna będzie bezpłatnie w ramach darmowych leków dla seniorów.

W związku z trwającą pandemią koronawirusa oraz nadchodzącym sezonem grypowym można zauważyć znaczący wzrost zainteresowania dostępnością szczepionek w aptekach. Na poniższym wykresie widać liczbę wyszukiwani szczepionki Vaxigrip Tetra na początku tego miesiąca (w ubiegłym roku tylko ta szczepionka była refundowana), która jest znacząco wyższa w porównaniu niż we wrześniu ubiegłego roku.

Aktualnie dostępność szczepionek w aptekach jest ograniczona, choć zgodnie z zapowiedziami mają one trafić do magazynów w połowie września i na początku października. Jeżeli szukamy szczepionki przeciw grypie w okolicznych aptekach, warto sprawdzić ich dostępność w serwisie KtoMaLek.pl. To bardzo proste!

➡ Najpierw podaj nazwę miasta lub swoją aktualną lokalizację.
➡ Wpisz nazwę szczepionki i kliknij przycisk "szukaj leku".

System wygeneruje listę pobliskich aptek, które zadeklarowały posiadanie wskazanego produktu. Jeżeli chcemy kupić szczepionkę w wybranej aptece, skorzystajmy z opcji jej rezerwacji, aby farmaceuta mógł ją dla nas odłożyć. Po wybraniu apteki należy podać dane konieczne do złożenia rezerwacji i kliknąć przycisk "zarezerwuj leki", a następnie poczekać na potwierdzenie od farmaceuty, które przesłane w wiadomości e-mail. Gdy apteka potwierdzi rezerwację, możemy udać się po zakup leku.

Kliknij i zarezerwuj szczepionkę na grypę w najbliższej aptece!