Immunoglobuliny – co to takiego?

Immunoglobuliny, zwane także przeciwciałami, występują w płynach ustrojowych wszystkich kręgowców. Są to białka wytwarzane i wydzielane przez plazmocyty, czyli pobudzone i wyspecjalizowane limfocyty B. Immunoglobuliny produkowane są w przebiegu humoralnej odpowiedzi układu odpornościowego, a ich główną rolą jest obrona organizmu przed patogenami. Możliwe jest to dzięki zdolności immunoglobulin do swoistego wiązania się z obcymi antygenami. Za najważniejsze właściwości przeciwciał uznaje się:

• związanie z antygenem obecnym na obcych mikroorganizmach lub niektórych komórkach (np. nowotworowych lub zakażonych wirusami) i doprowadzenie do ich zniszczenia;
• związanie z antygenem na powierzchni mikroorganizmów i uniemożliwienie im wnikania przez błony śluzowe;
• związanie z toksynami i blokowanie ich szkodliwego działania.

Umów się do lekarza rodzinnego

Budowa immunoglobulin

Cząsteczka immunoglobuliny kształtem przypominają literę „Y”. Zbudowana jest z czterech łańcuchów polipeptydowych - dwóch łańcuchów lekkich i dwóch łańcuchów ciężkich, które połączone są ze sobą za pomocą mostków dwusiarczkowych. Łańcuchy lekkie występują w dwóch wariantach (λ, κ), natomiast łańcuchy ciężkie w pięciu (γ, δ, α, µ, ε). Zarówno łańcuchy ciężkie, jak i lekkie mają części zamienne (V) oraz części stałe (C). W immunoglobulinie wyróżnić można fragment Fab, który zawiera miejsce wiążące antygen oraz fragment Fc, który stanowi część efektorową.

Immunoglobuliny – podział na klasy

Ze względu na różnice w budowie łańcuchów ciężkich, immunoglobuliny można podzielić na pięć klas: IgA (łańcuch α), IgD (łańcuch δ), IgE (łańcuch ε), IgG (łańcuch γ), IgM (łańcuch µ).

• IgA – to przeciwciała wytwarzane w największej ilości. Znajdują się przede wszystkim w wydzielinach, np. w łzach, pocie, ślinie, śluzie oddechowym, soku jelitowym. Stanowią główny element obronny błon surowiczych i śluzowych, chronią je przed kolonizacją przez mikroorganizmy i uniemożliwiają przedostanie się patogenów w głąb organizmu.
• IgD – występują w surowicy w najmniejszej ilości i są najmniej poznanymi przeciwciałami. Wraz z IgM znajdują się na powierzchni limfocytów B jako ich receptory immunoglobulinowe.
• IgE – w odpowiedzi na alergen łączą się z receptorami na powierzchni komórek tucznych i bazofilów inicjując reakcję alergiczną. Biorą też udział w obronie organizmu przed pasożytami.
• IgG – występują w surowicy w dużej ilości i pełnią najważniejszą rolę w walce z mikroorganizmami wnikającymi do tkanek. Wraz z IgM odpowiedzialne są za aktywację układu dopełniacza i mogą rozpocząć proces niszczenia patogenów. IgG to jedyne przeciwciała transportowane przez łożysko z organizmu matki do płodu.
• IgM – to pierwsze przeciwciała wytwarzane przez organizm w rozwoju osobniczym. Wydzielane są we wczesnym stadium odpowiedzi immunologicznej i stopniowo zastępowane są przez IgG.

Badanie immunoglobulin

Nieprawidłowy poziom immunoglobulin może świadczyć o osłabieniu odporności, chorobach alergicznych lub zakażeniu przez patogeny (wirusy, bakterie, pasożyty), dlatego tak ważne jest wykonywanie badania immunoglobulin, czyli oznaczenie poziomu ich stężenia w organizmie. 

Kiedy warto wykonać badanie immunoglobulin?

Podejrzenie wystąpienia jakiejkolwiek choroby należy skonsultować z lekarzem POZ. Po przeprowadzeniu dokładnego wywiadu, wstępnego badania i na podstawie zgłaszanych objawów może on skierować pacjenta na badanie poziomu immunoglobulin lub do lekarza specjalisty. 

Wizytę u wybranego lekarza możesz zarezerwować nie wychodząc z domu na portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Najczęstsze wskazania do oznaczenia poziomu przeciwciał to:

• zaburzenia funkcjonowania układu odpornościowego,
• podejrzenie niektórych nowotworów,
• podejrzenie chorób o podłożu autoimmunologicznym,
• zaburzenia w funkcjonowaniu wątroby lub śledziony,
• alergie,
• zakażenia wirusowe, bakteryjne lub pasożytnicze.

Jak wygląda badanie poziomu immunoglobulin?

Do badania nie trzeba się szczególnie przygotowywać. Warto stawić się na nie na czczo, czyli zachować minimum 8-godzinną przerwę od jedzenia.

Badanie polega zazwyczaj na pobraniu próbki krwi z żyły łokciowej. Czas oczekiwania na wynik zależy od laboratorium, w którym wykonywane jest badanie, zazwyczaj wynosi on 1-2 dni.