Sepsa – co to takiego?

Mianem sepsy określa się zespół objawów chorobowych wywołanych nieprawidłową reakcją organizmu na zakażenie drobnoustrojami. Patologiczna reakcja układu immunologicznego na zakażenie mikroorganizmami przejawia się atakiem na własne komórki  lub narządy i nie zwalczaniem obcych komórek. Ważne jest, aby każdy z nas miał świadomość, jak groźna jest sepsa. Od wystąpienia jej pierwszych objawów do śmierci może minąć niespełna doba! Aby ten czarny scenariusz się ziścił wystarczy, że zbyt późno zostanie postawiona poprawna diagnoza, a odpowiednie leczenie nie zostanie wszczęte na czas. O taką sytuację nietrudno, gdyż objawy sepsy nie są charakterystyczne i mogą zostać pomylone z wieloma innymi infekcjami, nawet przeziębieniem czy grypą.

Najbardziej niebezpieczną formą sepsy jest wstrząs septyczny, w którym dochodzi do niewydolności wielonarządowej spowodowanej obniżonym ciśnieniem krwi oraz słabym przepływem krwi przez tkanki i narządy.

Objawy sepsy

Główne objawy sepsy to:

• gorączka lub obniżona temperatura ciała,
• przyspieszone bicie serca,
• ból mięśni,
• dreszcze,
• wzmożone pocenie,
• nudności,
• wymioty,
• biegunka,
• przyspieszony oddech i duszności,
• czerwone plamki na ciele, nie blednące po uciśnięciu (wybroczyny).

Ostatni z nich jest najbardziej charakterystycznym objawem i pojawia się dopiero w zaawansowanym etapie sepsy. Powinien on od razu nas zaalarmować o podejrzeniu sepsy i zmotywować do natychmiastowego udania się do szpitala lub skontaktowania się z lekarzem rodzinnym.

Przyczyny sepsy

Sepsa wywołana jest przez zakażenie organizmu drobnoustrojami (bakterie, wirusy, grzyby). W  zdecydowanej większości powodują ją bakterie, najczęściej są to paciorkowce i gronkowce. Sepsa może wystąpić u każdego z nas jednak ryzyko to jest większe u osób z obniżoną odpornością, dlatego do grup podwyższonego ryzyka należą:

• dzieci (u których układ odpornościowy nie jest jeszcze w pełni wykształcony),
• osoby starsze,
• chorzy przebywający w szpitalu (którzy nie tylko mają obniżoną odporność w związku z osłabieniem przez chorobę, ale są także narażeni na drobnoustroje znajdujące się w szpitalu),
• nastolatkowie (w związku ze stycznością z dużą ilością różnych mikroorganizmów w szkołach oraz częstym brakiem odpowiedniej higieny).

Leczenie sepsy

W leczeniu sepsy dużą rolę odgrywa czas dlatego, aby leczenie dało jak najlepsze efekty trzeba możliwie szybko oddać chorego pod opiekę lekarzy. Najpierw wykonuje się badania, których celem jest identyfikacja drobnoustroju wywołującego zakażenie. Do czasu otrzymania wyników podaje się pacjentowi antybiotyki o szerokim spektrum działania. Równie ważne jest zlokalizowanie źródła zakażenia (np. gardło). Wraz z rozwojem infekcji trzeba zadbać o podtrzymanie czynności narządów wewnętrznych, dlatego też pacjenci z sepsą leczeni są na oddziałach intensywnej terapii pod stałą opieką pielęgniarek i anestezjologa.

Kompletne wyleczenie sepsy jest możliwe, jednakże w wielu przypadkach chorzy wymagają dodatkowej rehabilitacji w związku z powstałymi powikłaniami. 

Sepsa nie jest zaraźliwa, ale możemy zarazić się drobnoustrojami, które u danej osoby spowodowały sepsę. Dlatego bliscy osoby zarażonej powinni zostać objęci profilaktyką w postaci osłony antybiotykowej. Nie jesteśmy w stanie uchronić się przed wszystkimi drobnoustrojami, ale jeżeli tylko mamy taką możliwość to zaszczepmy się na te, które mogą wywołać sepsę. O listę dostępnych szczepień zapytaj swojego lekarza rodzinnego. Poza tym pamiętajmy, że większe prawdopodobieństwo pojawienia się stanu zapalnego, z którym nasz organizm sobie nie poradzi występuje u osób z osłabioną odpornością, dlatego kluczowe jest dbanie o dostarczanie wraz z dietą witamin i minerałów potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego. Nie mniejszą rolę w prewencji sepsy odgrywa przestrzeganie fundamentalnych zasad higieny, jak chociażby częste mycie rąk.

Pamiętaj, że wizytę u wybranego specjalisty możesz zarezerwować  on-line przez serwis LekarzeBezKolejki.pl.