Czym jest nadzór (dozór) epidemiologiczny?

Nadzór epidemiologiczny, według Ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, to obserwacja osoby zakażonej lub podejrzanej o zakażenie, bez wyraźnego ograniczenia jej swobody przemieszczania się. A także: 

• zlecanie i wykonywanie badań sanitarno-epidemiologicznych w celu wykrycia biologicznych czynników chorobotwórczych lub potwierdzenia rozpoznania choroby zakaźnej,
• zebranie, analiza i interpretacja informacji o okolicznościach i skutkach zakażenia – nadzór indywidualny,
• stałe i systematyczne gromadzenie, analiza oraz interpretacja informacji o zachorowaniach lub innych procesach zachodzących w sferze zdrowia publicznego w celu zwalczania i zapobiegania zakażeń lub chorób zakaźnych – nadzór ogólny. 

Zakład Epidemiologii w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego-PZH w Polsce jest głównym miejscem przetwarzania i archiwizacji danych o chorobach zakaźnych. Zakład zatrudnia specjalistów, którzy sprawują nadzór nad poszczególnymi jednostkami chorobowymi.

Do czego potrzebny jest nadzór (dozór) epidemiologiczny?

Nadzór epidemiologiczny to sposób szybkiego reagowania na zbliżające się niebezpieczeństwach. Dozór umożliwia wczesne ostrzeganie o pojawiających się zagrożeniach dla zdrowia publicznego, dokumentowanie efektów interwencji oraz śledzenie postępów, a także dostarczanie danych do ustalenia strategii i priorytetów polityki zdrowotnej. 

Nadzór epidemiologiczny obejmuje działania podejmowane przez Państwowych Inspektorów Sanitarnych w sytuacji rozprzestrzeniania się chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych. Interwencje rozpoczynają się w momencie rozpoznania niebezpiecznej choroby przez lekarza lub felczera i zgłoszenia jej do Powiatowego Inspektora Sanitarnego. Ważne jest odpowiednie reagowanie na zaistniałą sytuację, która może stanowić ogromne zagrożenie dla zdrowia publicznego.

Kto trafia pod nadzór (dozór) epidemiologiczny?

Pod nadzór epidemiologiczny trafiają osoby, u których rozpoznano chorobę zakaźną lub  u których podejrzewa się jej obecność. Osoby te nie są jednak objęte izolacją i mają możliwość swobodnego przemieszczania się. Podczas dozoru należy unikać skupisk ludzi i rozsądnie opuszczać swoje miejsce przebywania. Ponadto, warto zadbać o ścisłe przestrzeganie higieny osobistej, częstym myciu rąk czy o informowaniu sanepidu o swoim stanie zdrowia. 

Osoby objęte nadzorem epidemiologicznym są zobligowane do poddawania się obowiązkom ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Oznacza to, że mogą być hospitalizowane, objęte nadzorem lekarskim lub antybiotykoterapią profilaktyczną, poddawane badaniom do celów sanitarno-epidemiologicznych lub poekspozycyjnym szczepieniom ochronnym. 

Wytyczne Zakładu Epidemiologii w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego-PZH w Polsce określają kto powinien być objęty nadzorem epidemiologicznym.

Nadzór epidemiologiczny a koronawirus

W związku z panującą pandemią koronawirusa wywołującego COVID-19, cały czas spotykamy się z pojęciami takimi jak nadzór epidemiologiczny, kwarantanna, izolacja czy kontrola sanitarna. Nadzór epidemiologiczny w obecnie panującej sytuacji na świecie, przeprowadzany jest ,,na wszelki wypadek” (według organizacji rządowych). Dozorem objęte są osoby, które nie miały bezpośredniego kontaktu z osobą chorą, jednak przebywały w tym samym budynku co nosiciel. Nadzór epidemiologiczny takich osób trwa 14 dni i przeprowadzany jest w porozumieniu z pracownikami inspekcji sanitarnej po przebytym wywiadzie epidemiologicznym. Podczas trwania nadzoru, w miarę możliwości, należy pracować zdalnie, ograniczyć kontakty z innymi osobami, mierzyć regularnie temperaturę ciała oraz obserwować swój stan zdrowia. 

W przypadku podejrzenia zarażenia się koronawirusem, należy poinformować pracowników inspekcji sanitarnej o swoim stanie zdrowia i być pod stałą opieką lekarza rodzinnego. Wizytę u wybranego specjalisty możesz zarezerwować online za pomocą portalu LekarzeBezKolejki.pl.