Co to jest sarkoidoza?

Sarkoidoza jest schorzeniem, które objawia się powstawaniem rozsianych po różnych organach, małych guzków o charakterze zapalnym. W chwili obecnej dokładna przyczyna powstawania sarkoidozy nie jest znana. Wiadomo natomiast, że guzki zapalne, zwane zazwyczaj ziarniakami, są zbudowane z komórek układu odpornościowego, które uległy nieprawidłowemu pobudzeniu. Z tego powodu sarkoidoza najczęściej atakuje te miejsca organizmu, w których znajdują się węzły chłonne, czyli np. śródpiersie czy też płuca.

Jakie są objawy sarkoidozy?

Istnieją przypadki charakteryzujące się bezobjawowym przebiegiem sarkoidozy. Jednak u około 30-40 % chorych objawy choroby są niespecyficzne. Zaliczamy do nich: podwyższoną temperaturę ciała, ogólne osłabienie i zmęczenie, spadek masy ciała, brak apetytu, nocne poty i ogólne złe samopoczucie. 

Zdarza się, że objawy sarkoidozy obejmują głównie narząd objęty chorobą. Z racji faktu, że sarkoidoza w 70 % przypadków atakuje płuca, do objawów zaliczymy: świszczący oddech, duszność i kaszel oraz różnego rodzaju bóle, uciski i pieczenie w klatce piersiowej. Co więcej, można zaobserwować objawy od strony zaatakowanych pachwinowych węzłów chłonnych: ich powiększenie oraz wyczuwalne w dotyku guzki. Dodatkowo, początek sarkoidozy może mieć również ostrzejszy przebieg. Występuje wtedy wysoka gorączka, bóle stawów, a także zmiany na skórze, w postaci, np. rumienia guzkowatego. 

Z racji braku swoistości objawów sarkoidozy, w przypadku jej podejrzenia konieczna jest konsultacja z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej. Tylko w ten sposób uda się całkowicie potwierdzić, czy też wykluczyć chorobę.

W jaki sposób diagnozuje się sarkoidozę?

Na chwilę obecną nie ma skutecznego testu potwierdzającego lub wykluczającego sarkoidozę. W celach diagnostycznych lekarz zbiera od pacjenta wywiad, a następnie zleca najczęściej wykonanie badania RTG i badania krwi. W momencie wykrycia zmian w płucach, chory skierowany jest na badanie z użyciem tomografu komputerowego oraz na czynnościowe badanie płuc. W bardzo rzadkich przypadkach konieczne może być pobranie materiału do badań z zajętych węzłów chłonnych - próbkę taką pobiera się w trakcie zabiegu chirurgicznego.

W jaki sposób leczy się sarkoidozę?

Sposób leczenia jest zazwyczaj objawowy i uzależniony od miejsca zajętego przez chorobę. Leczenie polega na zastosowaniu leków o działaniu przeciwzapalnym, które doprowadzają do zmniejszenia guzków zapalnych, a co za tym idzie do opanowania objawów choroby. Głównym celem leczenia farmakologicznego jest przywrócenie lub utrzymanie prawidłowej funkcji narządu zajętego przez chorobę. W przypadku sarkoidozy zajmującej płuca, serce lub układ nerwowy, może się okazać konieczne zastosowanie leków z grupy glikokortykosteroidów. Jeżeli zastosowana terapia dalej jest nieskuteczna, wskazane jest podanie leków o działaniu immunosupresyjnym, np. metotreksatu. Należy również pamiętać, że niektóre postacie sarkoidozy nie wymagają leczenia, a sama choroba może minąć samoistnie. 

Mimo skuteczności zastosowanego leczenia, może dojść do nawrotu sarkoidozy. Jest to spowodowane fazowością choroby. Oznacza to, że okresy objawowe i bezobjawowe mogą występować na przemian.

Jak postępować po wyleczeniu sarkoidozy?

Sarkoidoza, mimo poważnie brzmiących objawów, nie przeszkadza większości chorym w prowadzeniu normalnego życia. Jednakże, niezwykle istotne jest utrzymywanie stałego kontaktu z lekarzem prowadzącym, a także dokładne przestrzeganie wszystkich jego zaleceń dotyczących leczenia i codziennego funkcjonowania. Istotne jest również stałe kontrolowanie przebiegu choroby polegające na regularnym wykonywaniu badań kontrolnych.

Na wizytę z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej możesz bardzo łatwo umówić się z wykorzystaniem portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Autor