Żylaki powrózka nasiennego - najczęstsze przyczyny

Żylaki powrózka nasiennego potocznie nazywane są żylakami moszny lub żylakami jąder. Istnieją żylaki pierwotne i wtórne. Częściej żylak dotyczy moszny lewej. Zdecydowaną większość rozpoznań stanowią żylaki pierwotne. Żylaki wtórne stwierdza się znacznie rzadziej i są następstwem innych chorób. Do przyczyn pierwotnych i wtórnych żylaków powrózka nasiennego zaliczamy:

Żylaki moszny - klasyfikacja

Czy sugerując się zmianami w wyglądzie moszny można dostrzec żylaki powrózka nasiennego? Tak i zależy to od zaawansowania choroby. Żylaki powrózka nasiennego dzieli się w zależności od ich wielkości na:

• zmiany 1 stopnia - bardzo małe i trudne do wyczucia podczas badania palpacyjnego;
• zmiany 2 stopnia - łatwo wyczuwalne podczas badania (zwłaszcza widoczne i wyczuwalne podczas napięcia mięśni brzucha);
• zmiany 3 stopnia - widoczne gołym okiem (niezależnie od postawy ciała).

Zarezerwuj termin wizyty u lekarza rodzinnego

Żylaki powrózka nasiennego - objawy

W wielu przypadkach schorzenie przebiega bezobjawowo i wykrywa się je przypadkowo podczas rutynowej wizyty u urologa lub podczas poszukiwania przyczyn niepłodności. W bardziej zaawansowanych przypadkach, gdy żylaki moszny są już duże, mogą wystąpić specyficzne objawy. Z racji, że żylaki dotyczą jąder, wiążą się z nieprzyjemnymi odczuciami, które mogą wpływać na jakość życia:

• dyskomfort i uczucie ciężkości w mosznie i okolicach pachwin;
• ból lub pieczenie w okolicy jądra;
• wyczuwalne opuchnięcie lub poszerzenie żył w okolicach jądra.

Objawy nasilają się podczas długotrwałego stania, wzwodu członka czy aktywności fizycznej - zwłaszcza podczas dźwigania ciężarów.

Badania wykrywające żylaki powrózka nasiennego

W przypadku wystąpienia powyższych objawów warto skonsultować się z lekarzem specjalistą urologiem lub chirurgiem. Lekarz przeprowadzi badanie fizykalne okolicy moszny i wykona badanie USG. Jest to najskuteczniejsze badanie, dzięki któremu można ocenić czy występuje problem żylaków powrózka nasiennego. 

Wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu na portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Żylaki powrózka nasiennego a niepłodność

Żylaki moszny wpływają na płodność mężczyzny, ponieważ zwiększony przepływ krwi powoduje podniesienie temperatury w mosznie. Prowadzi to do zwolnienia wytwarzania plemników i zmniejszenia ich liczby, czyli pogorszenia jakości nasienia. Gorsze parametry męskiego nasienia mogą uniemożliwiać uzyskanie u partnerki ciąży. Po operacyjnym usunięciu żylaków jądra, parametry te ulegają znacznej poprawie i w większości przypadków skutkuje to powrotem płodności.

Żylaki powrózka nasiennego - leczenie chirurgiczne

Jedyny udokumentowany i skuteczny sposób na leczenie żylaków powrózka nasiennego to zabieg chirurgiczny. Leczenie objawowe bólu jądra niestety nie przynosi zwykle poprawy. Oczywiście z żylakami można żyć, ale będą one wpływać na jakość życia. Obecnie najskuteczniejszą metodą leczenia jest laparoskopowe podwiązanie i przecięcie żył nasiennych. Do naczyń powrózka dociera się od strony jamy otrzewnej. Następnie na przedniej ścianie jamy brzusznej wykonuje się trzy nacięcia długości od 5 do 10 mm, przez które wprowadza się światła z kamerą i narzędzia, pozwalające lekarzowi operować.

Żylaki powrózka nasiennego - wskazania do operacji

Wskazaniem do usunięcia żylaków powrózka nasiennego są:

• objawowy przebieg choroby - żylak powoduje uporczywy ból jądra;
• żylaki co najmniej 2 stopnia, czyli wyczuwalne palpacyjnie przez mosznę;
• bezskuteczne starania o potomstwo i nieprawidłowe parametry nasienia.

Rekonwalescencja po operacji żylaków powrózka nasiennego jest zależna od rodzaju przeprowadzonego zabiegu oraz ogólnego stanu zdrowia mężczyzny. Skutki uboczne po leczeniu operacyjnym nie występują często, ale może się zdarzyć nawrót żylaków lub wodniak jądra.

Embolizacja żylaków moszny

Alternatywnym do zabiegu chirurgicznego, sposobem leczenia żylaków powrózka nasiennego, jest ich embolizacja. Polega na wprowadzeniu pod kontrolą RTG materiału embolizacyjnego, który powoduje zamknięcie światła naczynia żylnego. Do zalet tej metody należy mała inwazyjność zabiegu, a więc wiąże się z mniejszym bólem pooperacyjnym. Dodatkowo w tej procedurze nie występuje ryzyko powstania wodniaka jądra, natomiast odnotowuje się wyższy odsetek nawrotów niż przy leczeniu chirurgicznym. Dlatego nie jest to polecana metoda pierwszego wyboru u mężczyzn z niepłodnością.

Bibliografia:

1. Kowalik, K., Narożnicki, P., & Modrzejewski, A. (2023). Żylaki powrózka nasiennego—obecne trendy leczenia. Chirurgia Polska.
2. Salonia, A., Bettocchi, C., Carvalho, J., Corona, G., Jones, TH., Kadioglu, A., Martinez-Salamanca, JI., Minhas, S., Serefoglu, EC., Verze, P. (2021). Wytyczne EAU dotyczące zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego. Europejskie Stowarzyszenie Urologiczne. Dostępne na: https://uroweb.org/wp-content/uploads/EAU-Guidelines-on-Sexual-and-Reproductive-Health-2021.pdf. (Dostęp: 07.2023).
3. Stachowski, T. (2001). Żylaki powrózka nasiennego jako problem diagnostyczno-terapeutyczny w protekcji płodności u mężczyzny. Przewodnik Lekarza/Guide for GPs, 4(10), 104-106.

Autor