Czym jest łagodny rozrost prostaty (gruczołu krokowego)?

Łagodny przerost prostaty to niezłośliwe powiększenie gruczołu krokowego, które najczęściej występuje u mężczyzn po 50. roku życia. Powiększona prostata uciska cewkę moczową, co może prowadzić do różnych dolegliwości. Do najczęstszych objawów należą: częste oddawanie moczu, trudności z rozpoczęciem mikcji, słaby strumień moczu, uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza. 

Znajdź dogodny termin telewizyty u lekarza medycyny ogólnej

Na czym polega diagnostyka łagodnego rozrostu prostaty?

Diagnostyka łagodnego rozrostu prostaty polega na kilku etapach, które pozwalają lekarzowi potwierdzić rozpoznanie dolegliwości i ocenić jak ona wpływa na drogi moczowe. Podczas prowadzonego wywiadu lekarskiego padają pytania dotyczące objawów ze strony układu moczowego, czas trwania oraz nasilenie objawów, a także lekarz pyta o inne choroby i przyjmowane leki. Następnym elementem jest badanie fizykalne — per rectum (przez odbyt), podczas którego lekarz palcem bada wielkość, konsystencję i kształt prostaty. Prowadzone są także badania laboratoryjne (oznaczenie PSA) oraz przeprowadzane są badania obrazowe. Wykonuję się badania przezbrzuszne lub przezodbytnicze oraz USG układu moczowego, by sprawdzić stan pęcherza i nerek, czy nie ma zastoju moczu. W przypadku podejrzenia rozpoznania łagodnego rozrostu prostaty (N40) najlepiej udać się do urologa. 

Pamiętaj, że wizytę u wybranego specjalisty z łatwością umówisz poprzez portal LekarzeBezKolejki.pl.

Leczenie łagodnego rozrostu prostaty

Łagodny rozrost prostaty może prowadzić do ucisku na cewkę moczową i problemów z oddawaniem moczu. Wybór metody leczenia zależy od stopnia objawów, wielkości prostaty oraz ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Do najczęściej stosowanych metod w łagodnych i umiarkowanych przypadkach rozrostu prostaty wykorzystuje się leczenie farmakologiczne. W przypadku braku poprawy po leczeniu farmakologicznym rozważa się leczenie zabiegowe. Do najczęściej wykonywanych procedur należą:

• TURP (przezcewkowa resekcja prostaty) — polega na usunięciu nadmiaru tkanki prostaty za pomocą resektoskopu wprowadzonego przez cewkę moczową;
• HoLEP (enukleacja prostaty laserem holmowym) — nowoczesna, małoinwazyjna metoda usuwania przerośniętej tkanki prostaty przy użyciu lasera.
• Inne techniki małoinwazyjne — np. ablacja igłowa, wszczepienie implantów poszerzających cewkę moczową. 

W przypadku łagodnych objawów, które nie wpływają znacząco na jakość życia, należy stosować prawidłową profilaktykę.

Profilaktyka łagodnego rozrostu prostaty

Do podstawowych działań profilaktycznych w zakresie łagodnego rozrostu gruczołu krokowego zalicza się prowadzenie zdrowego trybu życia, obejmującego regularną aktywność fizyczną, utrzymanie prawidłowej masy ciała oraz unikanie nadmiernego spożycia alkoholu i kofeiny, które mogą nasilać objawy ze strony układu moczowego. Istotna jest również dieta bogata w warzywa, owoce, produkty pełnoziarniste i nienasycone kwasy tłuszczowe. Szczególną rolę przypisuje się produktom zawierającym likopen (np. pomidory), izoflawony (np. soja) oraz cynk, które wykazują korzystny wpływ na zdrowie prostaty. Należy ograniczyć w diecie spożycie tłuszczów nasyconych i czerwonego mięsa. Ważnym aspektem profilaktyki jest również kontrolowanie stanu zdrowia poprzez regularne badania urologiczne, szczególnie u mężczyzn po 50. roku życia. Nie bez znaczenia pozostaje także dbałość o higienę snu oraz radzenie sobie ze stresem, gdyż przewlekłe napięcia mogą zaburzać gospodarkę hormonalną organizmu.

Jakie są powikłania łagodnego rozrostu prostaty?

Łagodny rozrost prostaty, mimo niezłośliwego charakteru, może prowadzić do poważnych powikłań. Przerośnięty gruczoł uciska cewkę moczową, utrudniając odpływ moczu, co może skutkować przewlekłym zaleganiem moczu w pęcherzu i jego całkowitym zatrzymaniem. Zalegający mocz sprzyja rozwojowi infekcji dróg moczowych oraz powstawaniu kamieni pęcherzowych. Długotrwałe utrudnienia w odpływie moczu mogą także prowadzić do wodonercza i niewydolności nerek. W zaawansowanych przypadkach może pojawić się krwiomocz na skutek uszkodzenia naczyń w obrębie prostaty lub pęcherza. Dodatkowo uporczywe dolegliwości mikcyjne obniżają komfort życia, wpływając na sen, samopoczucie oraz codzienne funkcjonowanie. W związku z tym istotne jest wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie, aby zapobiec rozwojowi powikłań i poprawić jakość życia chorych.

Bibliografia

1. Szczęch, R., & Narkiewicz, K. (2009). Łagodny rozrost prostaty. Choroby Serca i Naczyń, 6(1), 47–48.
2. Szopiński, T., i in. (2012). Leczenie farmakologiczne łagodnego rozrostu stercza (BPH). Postępy Nauk Medycznych, 25(4), 362–364.
3. Uros.pl. (n.d.). Zespół metaboliczny i rozrost łagodny stercza. https://uros.pl/web/pdf/publications/zespol_metaboliczny_i_rozrost_lagodny_stercza.pdf

Autor