Fobie jako zaburzenia lękowe

Fobia (gr. phobos − strach, lęk) jest stanem, w którym obiektywnie niegroźne zdarzenie, zjawisko lub sytuacja, budzi u pacjenta nieadekwatnie silne uczucie strachu, które może prowadzić do ciągłej obawy przed kontaktem z danym czynnikiem oraz chęci unikania narażenia na niego. Jeśli takie narażenie już wystąpi, może prowadzić u osoby z fobią do dużego dyskomfortu, a nawet cierpienia. Fobia związana jest zwykle z jednym, konkretnym czynnikiem, od którego bardzo często utworzona jest nazwa fobii, np. arachnofobia (gr. arachne − pająk), czyli strach przed pająkami. W przypadku agorafobii opis czynnika powodującego strach jest jednak nieco bardziej złożony.

Agorafobia − na czym dokładnie polega?

Agorafobia (gr. agora − rynek, plac) najczęściej jest kojarzona z lękiem przed znalezieniem się na otwartej przestrzeni, swoistą odwrotnością klaustrofobii. Tak naprawdę ma ona jednak zdecydowanie szersze znaczenie. Osoba z agorafobią obawia się znalezienia w sytuacji lub miejscu, z którego, w razie potrzeby, trudno się wydostać lub szybko uzyskać potrzebną pomoc, np. podczas wypadku. Lęk u takiej osoby może budzić nie tylko otwarta przestrzeń, ale także miejsca tłumne, kojarzące się z anonimowością (np. długa kolejka, tłok w centrum handlowym, środki transportu publicznego, kościoły itp.).

Nasilenie agorafobii może prowadzić do chęci unikania tego typu czynników, co powoduje niechęć do samotnego podróżowania czy wyjścia z domu bez osoby towarzyszącej. Narażenie na czynnik wywołujący fobię może skutkować u pacjenta pojawieniem się lęku napadowego, a długotrwała i nasilona choroba prowadzi do stanów depresyjnych. Chory miewa napady paniki związane z objawami somatycznymi (kołatanie serca, płytki oddech, dyskomfort w żołądku, pocenie się itp.) lub nie wierzy w możliwość poradzenia sobie z problemem, co wywołuje u niego obniżenie nastroju i poczucia własnej wartości.

Jeśli obserwujesz u siebie podobne zjawiska, skonsultuj się z lekarzem psychiatrą w celu uzyskania pomocy.

Przyczyny agorafobii

Zaburzenia lękowe, a wśród nich agorafobia, mogą pojawić się u każdego. Często są jednak wynikiem kombinacji cech osobniczych i życiowych przypadków. Bardziej narażone na rozwój tego typu zaburzeń są osoby, które:

• mają w rodzinie przypadki zaburzeń lękowych − aspekt genetyczny,
• są szczególnie podatne na uczucie lęku ze względu na swój charakter i temperament,
• wykazują skłonności do odczuwania lęku w wyniku pewnych doświadczeń z dzieciństwa i wczesnej młodości.

Do kogo zwrócić się z podejrzeniem agorafobii?

W przypadku zaburzeń psychicznych i lękowych może zdarzyć się, iż sam chory nie jest świadomy problemu, z jakim musi się zmierzyć lub nie wie, gdzie szukać pomocy, choć czuje, że w jego głowie dzieje się coś niedobrego. W takich sytuacjach kluczowa jest rola najbliższych, którzy powinni wspierać chorego i wskazać mu drogę do specjalisty. 

Diagnostyką i leczeniem agorafobii zajmuje się psycholog, psychoterapeuta oraz lekarz psychiatra. Lekarz ustala rozpoznanie choroby, co jest szczególnie ważne przy przypadłościach o podłożu psychicznym, zwłaszcza pod względem różnicowania z lękiem napadowym czy innymi fobiami. Wizytę u specjalisty można w prosty sposób umówić za pomocą portalu LekarzeBezKolejki.pl. 

Lekarz po rozmowie z pacjentem dobiera odpowiednią farmakoterapię, jeśli takowa jest potrzebna. U pacjentów z agorafobią zachodzi często potrzeba stosowania leków przeciwlękowych lub przeciwdepresyjnych. Niezależnie od farmakoterapii, warto wdrożyć w proces leczenia psychoterapię lub terapię behawioralną, pod okiem wyspecjalizowanego psychologa czy psychoterapeuty. 

Zdarza się, iż sama psychoterapia wystarcza, aby osiągnąć zadowalające wyniki leczenia fobii lub opracować konkretne strategie, pozwalające zabezpieczyć pacjenta przed atakami strachu.