Czym jest gazometria krwi?

Gazometria krwi to badanie wykonywane w lecznictwie zamkniętym, na SOR czy izbach przyjęć. Za pomocą tego badania można określić wydolność oddechową naszego organizmu oraz monitorować efekty leczenia. W tym badaniu ocenia się:

• pH krwi,
• ciśnienia parcjalne tlenu i dwutlenku węgla,
• stężenie wodorowęglanów,
• nadmiar zasad,
• wysycenie hemoglobiny tlenem.

W zależności od pochodzenia krwi pobranej do badania możemy wyróżnić 

• gazometrię krwi żylnej;
• gazometrię krwi tętniczej;
• gazometrię krwi włośniczkowej;
• gazometrię krwi pępowinowej.

Gazometria powinna być wykonywana z krwi tętniczej, jednak nie zawsze istnieje możliwość pozyskania odpowiedniej próbki, dlatego czasem do badania używa się krwi pobranej z palca, tak zwanej krwi włośniczkowej. Gazometria krwi włośniczkowej nie zawsze daje dokładne wyniki, dlatego jeśli tylko istnieje możliwość, badanie to należy przeprowadzić z krwi tętniczej.

Gazometria krwi pępowinowej

Gazometria krwi pępowinowej to badanie przeprowadzane u noworodków w celu oceny prawidłowych parametrów krwi, jeśli zachodzi taka potrzeba. Nie jest to standardowo przeprowadzane badanie. Krew do badania pozyskiwana jest z pępowiny zaraz po urodzeniu. O konieczności wykonania gazometrii krwi pępowinowej u noworodków decyduje lekarz neonatolog.

Umów termin wizyty u lekarza rodzinnego

Jak przeprowadza się badanie gazometrii krwi?

Samo przeprowadzenie badania gazometrii krwi nie jest trudne i nie wymaga specjalnego przygotowania od pacjenta. Krew pobierana jest przez personel medyczny z jednej z dwóch tętnic prowadzących do dłoni. Pobranie jest poprzedzone oceną stanu ukrwienia dłoni przez lekarza, następnie skóra w miejscu wkłucia jest odkażana i pobierana jest krew.

Nakłucie w celu pobrania krwi nie zawsze jest łatwe i przebiega sprawnie, niekiedy wymagane jest przeprowadzenie więcej niż jednej próby. Samo pobranie krwi może być bolesne i nieprzyjemne. Podczas pobierania próbki krwi rękę należy trzymać nieruchomo, a po pobraniu uciskać mocno miejsce wkłucia, aby zapobiec powstaniu krwiaka. Gazometrie krwi przeprowadza się w specjalnym analizatorze, a wynik otrzymywany jest już po chwili.

Kiedy wykonuje się gazometrię krwi?

Badanie gazometrii krwi wykonywane jest u osób z podejrzeniem niewydolności oddechowej lub zaburzeniami równowagi kwasowo-zasadowej. Niewydolność oddechowa jest wynikiem upośledzenia wymiany gazowej w płucach, co może prowadzić do obniżenia ilości tlenu we krwi lub zwiększenia ilości dwutlenku węgla. Stan ten może prowadzić do poważnych powikłań, a nawet śmierci, dlatego bardzo ważna jest szybka ocena tych parametrów.

Wskazaniami do przeprowadzenia gazometrii krwi są:

• choroby układu oddechowego;
• choroby układu sercowo-naczyniowego;
• choroby metaboliczne, takie jak cukrzyca;
• dysfunkcje nerek;
• ciężkie infekcje;
• zatrucia;
• duszność;
• ostra biegunka i wymioty.

O konieczności wykonania takiego badania decyduje lekarz. Jeśli natomiast od jakiegoś czasu czujesz się źle, masz duszności i jest Ci słabo - zgłoś się do lekarza internisty, lekarza rodzinnego lub wezwij pogotowie ratunkowe.

Jakie są prawidłowe wyniki gazometrii?

Wartości prawidłowych wyników gazometrii mieszczą się w zakresach:

• odczyn krwi od 7,35 do 7,45;
• ciśnienie parcjalne CO2 od 32 do 45 mmHg;
• ciśnienie parcjalne CO2 we krwi żylnej od 45 do 47 mmHg;
• stężenie wodorowęglanów od 21 do 27 mmol/l;
• nadmiar zasad od 2,3 do +2,3 mEq/l;
• ciśnienie parcjalne O2 we krwi tętniczej od 75 do 100 mmHg;
• ciśnienie parcjalne O2 we krwi żylnej od 35 do 40 mmHg;
• natlenowanie krwi od 95 do 98%.

Interpretacja wyników należy do lekarza prowadzącego, który na ich podstawie decyduje o dalszym postępowaniu.

Wizytę u wybranego specjalisty zarezerwujesz wygodnie nie wychodząc z domu na portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Bibliografia:

1. Mejza, F. (2023). Gazometria - pomiar prężności gazów oddechowych. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/54225,gazometria. (Dostęp: 01.2023)
2. Seostianin, M., Skulik, P.,= (2022). Badanie gazometryczne krwi - przegląd aktualnych doniesień naukowych. Anestezjologia i Ratownictwo, 16(1), s.33-41.