Czym jest elektroforeza białek surowicy krwi?

Elektroforeza białek nazywana jest także potocznie proteinogramem. Jest badaniem diagnostycznym, które wykorzystuje właściwości fizykochemiczne białek. Umieszczone w polu elektrycznym zaczynają się poruszać z różną szybkością w zależności od ich masy i ładunku. Dzięki temu białko zostaje podzielone na 6 grup:

• albuminy,
• alfa1-globuliny
• alfa2-globuliny,
• beta1-globuliny,
• beta2-globuliny,
• gamma-globuliny.

Po rozdziale elektroforetycznym białka układają się w pasma, nazywane także prążkami. Każde pasmo reprezentuje inną frakcję białek. Wśród nich zawarte są takie cząsteczki jak: α1-antytrypsyna, transferyna, β-lipoproteina, składowe dopełniacza czy przeciwciała klasy IgM, IgA i IgM. Pełnią one funkcje transportowe, enzymatyczne, odpornościowe i budulcowe. Ich zawartość procentowa u zdrowego człowieka mieści się w określonych zakresach, a odstępstwa od norm stanowią cenną wskazówkę diagnostyczną.

Do interpretacji wyniku badania konieczne jest wcześniejsze oznaczenie białka całkowitego. Dzięki temu można określić dokładną ilość poszczególnych grup białek, a nie tylko ich procentowy udział.

Elektroforezę białek można wykonywać nie tylko z surowicy krwi, ale także z moczu czy płynu mózgowo-rdzeniowego.

Umów się do lekarza rodzinnego

Wskazania do elektroforezy białek surowicy krwi

Zdecydowana większość białek obecnych w surowicy wytwarzana jest w wątrobie, dlatego elektroforeza białek surowicy krwi wykonywana jest m. in. w przypadku podejrzenia chorób wątroby. Oprócz tego, badanie wykonuje się także w przypadku:

• przewlekłych anemii,
• wzrostu stężenia wapnia we krwi,
• diagnostyki chorób rozrostowych krwi (białaczki, szpiczak mnogi),
• nieprawidłowego poziom białka całkowitego,
• diagnostyki chorób autoimmunologicznych i zapalnych.

Elektroforezę białek surowicy krwi przeprowadza się zazwyczaj w charakterze badania uzupełniającego, do potwierdzenia podejrzewanej diagnozy. Zlecenie wykonania elektroforezy białek surowicy krwi może wystawić np. hematolog, internista czy lekarz rodzinny.

Wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu za pomocą portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Jak przygotować się do elektroforezy białek surowicy krwi?

Pobranie próbki do badania polega na pobraniu krwi. Nalezy pamiętać o kilku zasadach by otrzymać prawidłowy wyniki.

1. Do badania należy podejść na czczo, czyli ostatni posiłek spożyć nie później niż na 8 godzin przed badaniem. 
2. W dniu pobrania krwi można wypić jedną szklankę wody. 
3. Spożywanie alkoholu może zaburzyć wynik badania, dlatego trzeba zachować wstrzemięźliwość przez 2-3 dni przed pobraniem próbki. 
4. Zaleca się także zrezygnowanie z intensywnego wysiłku fizycznego.

Elektroforeza białek surowicy krwi – normy

Wyniki proteinogramu (elektroforezy białek surowicy krwi) podaje się w gramach na litr, w oparciu o wynik badania na białko całkowite.

Normy są następujące:

• albumina: 40–53 g/l;
• alfa-globuliny: 1,3–2,8 g/l;
• alfa-globuliny: 3,8–7 g/l;
• beta-globuliny: 6,5–11 g/l;
• gamma-globuliny: 5–12 g/l.

Jak interpretować wynik elektroforezy białek surowicy krwi?

Zaburzenia w składzie białek pomagają w diagnostyce wielu chorób. Na jakie zaburzenia mogą wskazywać odstępstwa od norm?

Alfa-globuliny:

• ↑ α1: ostry proces zapalny;
• ↓ α1: ciąża, wrodzony niedobór α1-trypsyny.

Beta-globuliny:

• ↑ β: niedobór żelaza, szpiczak mnogi, marskość wątroby;
• ↓ β: niedożywienie, reakcje zapalne, choroby autoimmunologiczne.

Gamma-globuliny:

• ↑ γ: choroby nowotworowe, AIDS, choroby autoimmunologiczne;
• ↓ γ: sterydoterapia, leczenie przeciwnowotworowe.

Albuminy:

• ↑ albumin: odwodnienie, skutek zażywania niektórych leków;
• ↓ albumin: niedożywienie, zespół nerczycowy, choroby wątroby i tarczycy.

Ostatecznie interpretacji wyniku powinna podjąć się osoba do tego uprawniona, czyli lekarz zlecający badanie, który będzie mógł ocenić całościowo stan pacjenta i wyniki wszystkich wykonanych badań.

Autor