Mechanizm powstawania białaczek

Aby w pełni zrozumieć, jak powstaje białaczka, należy przeanalizować proces powstawania komórek krwi. Wywodzą się one z tzw. komórek macierzystych, znajdujących się w zdecydowanej większości w szpiku kostnym. Produkują one mieloblasty, z których powstają następnie granulocyty, krwinki czerwone oraz płytki krwi oraz limfoblasty, dające początek limfocytom. Zarówno limfocyty, jak i granulocyty zaliczamy do białych krwinek, odpowiedzialnych za reakcje odpornościowe i ochronę organizmu przed różnymi rodzajami patogenów oraz ciał obcych. Białaczka rozwija się, gdy dochodzi do produkcji nieprawidłowych białych krwinek, posiadających zdolność do niekontrolowanych podziałów oraz niepodlegających procesom naturalnego starzenia i obumierania. W efekcie zmniejsza się liczba prawidłowych komórek krwi, kosztem tych zmienionych nowotworowo, co znajduje odzwierciedlenie w objawach choroby.

Podział białaczek

Ze względu na przebieg, białaczki podzielić możemy na ostre i przewlekłe. Różnią się między sobą dynamiką rozwoju choroby i szybkością pojawienia się objawów. Odrębna klasyfikacja dotyczy linii komórek, z których wywodzi się nowotwór. Uwzględniając wszystkie kryteria, wyróżniamy cztery podstawowe grupy białaczek:

• ostra białaczka szpikowa (AML);
• przewlekła białaczka szpikowa  (CML);
• ostra białaczka limfoblastyczna (ALL);
• przewlekła białaczka limfocytarna (CLL).

W obrębie wymienionych grup wyodrębnia się wiele typów i podtypów choroby, z których każdy wymaga odrębnej diagnostyki i leczenia, o którym decyduje lekarz hematolog. Wizytę u tego specjalisty najszybciej zarezerwujemy przez serwis LekarzeBezKolejki.pl.

Objawy białaczki - co powinno nas zaniepokoić?

Objawy zdecydowanie szybciej pojawiają się u pacjentów, cierpiących na białaczki o ostrym przebiegu. Początkowo występują nieswoiste symptomy, takie jak ogólne osłabienie, podwyższona temperatura ciała, bóle głowy czy bladość skóry. W bardziej zaawansowanych stadiach pojawia się tzw. triada objawów, spowodowana obniżeniem poziomu prawidłowych komórek krwi, czyli pancytopenii. Niedobór erytrocytów, czyli krwinek czerwonych prowadzi do rozwoju niedokrwistości. Niewystarczająca ilość zdrowych krwinek białych jest przyczyną zwiększonej zapadalności na różnego rodzaju infekcje i zakażenia. Na skutek zmniejszonej ilości płytek krwi dochodzi do skazy krwotocznej, objawiającej się skłonnościami do krwawień i wybroczyn. To właśnie te objawy skłaniają pacjentów do konsultacji z lekarzem rodzinnym. W niektórych odmianach białaczki pojawić się mogą także wysypki na skórze oraz przerost dziąseł. O ile odmiany ostre szybko dają o sobie znać, o tyle odmiany przewlekłe najczęściej rozwijają się w utajeniu i zostają wykryte przypadkowo.

Diagnostyka białaczki

Podstawowym badaniem w kierunku białaczki jest morfologia krwi obwodowej z rozmazem. Sygnałem do niepokoju jest leukocytoza, czyli podwyższenie poziomu białych krwinek, przy równoczesnym spadku ilości erytrocytów, a także trombocytopenia, oznaczająca niedobór płytek krwi. Niepokojące wyniki oraz wywiad skłaniają lekarza do zlecenia biopsji szpiku kostnego. Dzięki szczegółowej analizie pobranego materiału, możliwe jest jednoznaczne potwierdzenie lub wykluczenie diagnozy, wraz z dokładnym określeniem rodzaju białaczki. Na tej podstawie określa się plan leczenia oraz rokowania pacjenta z daną odmianą choroby.

Leczenie białaczki

Schemat obranego leczenia różni się w zależności od zdiagnozowanego typu białaczki. Podstawą jest chemioterapia, składająca się z fazy indukcji remisji, wzmocnienia (konsolidacji) remisji oraz terapii podtrzymującej. Po zakończeniu fazy konsolidacji możliwe jest przeprowadzenie przeszczepu szpiku. W niektórych przypadkach wskazana jest także radioterapia lub immunoterapia. Pacjent leczony na białaczkę wymaga szczególnej opieki, ze względu na możliwość wystąpienia działań niepożądanych w wyniku stosowanych leków oraz obniżonej odporności, co stwarza ryzyko rozwoju niebezpiecznych infekcji.

Jak możemy pomóc pacjentom z białaczką?

Walka z nowotworem krwi nie należy do łatwych, dlatego warto rozważyć zapisanie się do bazy dawców szpiku. Cała procedura jest całkowicie bezbolesna. Rejestracja wymaga jedynie zamówienia odpowiedniego pakietu, wykonania wymazu z wewnętrznej strony policzka i odesłanie próbki na wskazany adres. Pamiętajmy, że ten gest może dać komuś szansę na wyzdrowienie i dalsze cieszenie się życiem.