Co to jest kaszak i jak wygląda?

Niezależnie od miejsca na ciele, kaszak powstaje w wyniku zaczopowania ujścia gruczołu łojowego i ma postać miękkiego lub lekko twardego guzka o cielistym lub żółtawym kolorze. Zazwyczaj ma średnicę kilku do kilkunastu milimetrów, ale zdarzają się też kaszaki wielkości orzecha włoskiego. Zmiana wypełniona jest gromadzącym się łojem i zrogowaciałym naskórkiem, zwykle nie daje żadnych objawów i nie jest bolesna. Na środku może być widoczny czarny punkt - mieszek włosowy. 

Kto jest podatny na kaszaki?

Kaszaki pojawiają się głównie na owłosionej skórze i w większym stopniu dotyczą mężczyzn niż kobiet. Najczęściej występują u osób między 30. a 40. rokiem życia, a także u nastolatków w trakcie dojrzewania.

Czy kaszak może być groźny dla zdrowia?

Kaszaki nie są niebezpieczne dla zdrowia i stanowią głównie defekt estetyczny. Problem pojawia się, gdy dochodzi do zakażenia guzka. Wówczas staje się bolesny i zaczerwieniony, a w środku może gromadzić się ropa o nieprzyjemnym zapachu. Kaszak zostaje zainfekowany najczęściej w trakcie próby samodzielnego jego usunięcia lub przez przypadkowe uszkodzenie.

Umów się do dermatologa

Gdzie najczęściej pojawiają się kaszaki?

Kaszaki pojawiają się tam, gdzie istnieje duże zagęszczenie gruczołów łojowych i łatwo może dojść do ich zatkania. Najczęściej spotykane są:

• na twarzy i brzegach powiek,
• na owłosionej skórze głowy,
• na szyi i karku,
• na plecach,
• na wargach sromowych większych,
• na mosznie.

Przyczyny powstawania kaszaków

Istnieje wiele przyczyn powstawania kaszaków. Część z nich może wynikać z naszych własnych błędów pielęgnacyjnych, na inne nie mamy wpływu. 

Do tych najczęstszych należą:

• niewłaściwy dobór kosmetyków do mycia i pielęgnacji twarzy i ciała lub stosowanie w nadmiarze kosmetyków zawierających np. oleje i silikony,
• nadmierne przebywanie na słońcu,
• niewłaściwa higiena osobista, 
• urazy, otarcia, uszkodzenia naskórka, rany pooperacyjne,
• stan zapalny mieszków włosowych,
• okres dojrzewania i związana z tym wzmożona praca gruczołów łojowych,
• wady rozwojowe - zamknięcie komórek macierzystych skóry, włosów lub paznokci w komórkach innych tkanek w okresie płodowym organizmu,
• choroby genetyczne (np. choroba Gardnera, zespół znamion podstawowych).

Leczenie i usuwanie kaszaków

W wielu przypadkach kaszaki nie wymagają żadnego leczenia. Po pewnym czasie guzek może sam pęknąć, a wydzielina ze środka wydostanie się na zewnątrz. Wówczas wystarczy odpowiednio zdezynfekować miejsce kaszaka i zabezpieczyć je przed zabrudzeniem. 
Zdecydowanie trzeba powstrzymać się przed usuwaniem kaszaka samodzielnie - nie wolno go nakłuwać, nacinać ani wyciskać! Może wówczas dojść do zakażenia i konieczna będzie wizyta u lekarza oraz stosowanie antybiotyku. 

Co zrobić z dużym kaszakiem?

Kaszaki o dużych rozmiarach mogą być uciążliwe i szansa, że znikną samoistnie, jest mała.

W takim przypadku najlepiej udać się na wizytę do dermatologa lub chirurga, który usunie zmianę w całości razem z torebką bądź samą jego zawartość po nacięciu. Zabieg jest przeprowadzany w znieczuleniu miejscowym i może być wykonany w warunkach ambulatoryjnych. Trzeba liczyć się jednak z tym, że po wycięciu kaszaka może pozostać niewielka blizna. Jeżeli kaszak jest zakażony i występuje stan zapalny, przed wykonaniem zabiegu niezbędne będzie leczenie antybiotykiem i/lub kortykosteroidem.  

Pamiętaj, że wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu za pomocą portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Inne metody usuwania kaszaków

W pozbywaniu się kaszaków przydatna jest też krioterapia, w której guzek ulega kilkukrotnemu zamrożeniu za pomocą ciekłego azotu, a następnie odpada. Kaszaki znajdujące się na narządach rodnych można usunąć za pomocą bardzo precyzyjnego lasera frakcyjnego. Obie metody są bezbolesne, nie powodują krwawienia ani nie pozostawiają blizn, jednak są bardziej kosztowne. Innymi sposobami mogą być elektrokoagulacja lub metoda z wykorzystaniem fal radiowych. 

Domowe sposoby na kaszaki

Kaszaki w początkowej fazie wzrostu często same zanikają, szczególnie gdy kładziemy nacisk na odpowiednią higienę i regularne stosowanie peelingów. Wchłanianie się kaszaków można wspomóc przemywając go naparem z ziół o właściwościach ściągających, np. ze skrzypu polnego. Podobne właściwości mają maść cynkowa i maść ichtiolowa. 

Jeżeli kaszak znajduje się w uciążliwym miejscu, nie należy samodzielnie go usuwać, gdyż bardzo łatwo wtedy o zakażenie i rozwój stanu zapalnego. W takim przypadku leczenie potrwa o wiele dłużej i istnieje ryzyko powstania nieestetycznej blizny.

Czy da się zapobiegać powstawaniu kaszaków?

Chociaż nie ma sposobu, który zapewnia stuprocentową ochronę przed kaszakami, to warto stosować kilka zasad, które ograniczą możliwość ich powstawania. 

Warto do swojej pielęgnacji włączyć peelingi mechaniczne lub enzymatyczne, które złuszczają martwy naskórek. Istnieją także peelingi do skóry głowy, które mogą pomóc w zapobieganiu powstawaniu kaszaków na głowie.

Ważny jest także dobór odpowiednich kosmetyków, których składniki nie będą blokować ujść gruczołów łojowych ani nie spowodują nadmiernego rogowacenia skóry.

Autor