Rodzaje blizn — co warto wiedzieć o bliznach i ich typach

Blizna tworzy się w następstwie uszkodzenia skóry właściwej, powstałego na skutek oparzenia, pozostałości po trądziku, po ranach pooperacyjnych czy skaleczeniu. Skóra właściwa w procesie gojenia zostaje zastąpiona tkanką łączną włóknistą. Tworzenie się blizny jest długotrwałe. Początkowo blizna ma kolor lekko czerwony, co świadczy o procesach przebudowy tkanki, a z czasem płowieje, przybierając kolor zbliżony do koloru zdrowej skóry. 

W zależności od tego, czy powstająca blizna tworzy się na tym samym poziomie co zdrowa skóra, powyżej czy poniżej tego poziomu, rozróżnia się kilka rodzajów blizn. Należą do nich blizny:

• atroficzne, 
• linijne, 
• hipertroficzne, 
• bliznowce.

Blizny atroficzne (zanikowe) są bliznami wklęsłymi, charakteryzują się tworzeniem tkanki łącznej poniżej poziomu zdrowej skóry i najczęściej powstają w wyniku utrzymywania się na skórze przewlekłych procesów zapalnych, m.in. występują w następstwie trądziku czy przebytej ospy.

Ich przeciwieństwem są blizny hipertroficzne, czyli rozrostowe. Blizny takie są wypukłe, tworzą się powyżej poziomu zdrowej skóry, ale nie przekraczają obszaru uszkodzenia. Są one charakterystyczne dla ran pooperacyjnych czy oparzeń. Z czasem mają tendencję do zanikania, a chirurgiczne usunięcie takiej blizny nie powoduje jej odnawiania.   

Bliznowce (keloidy) także tworzą się powyżej poziomu zdrowej skóry, jednak mogą wykraczać poza obszar jej uszkodzenia. Są twardsze niż blizny hipertroficzne, a ich usunięcie chirurgiczne może powodować wznowienia.

Jak długo blizna jest czerwona? Proces gojenia blizny i jego etapy

Powstawanie blizny wiąże się z procesami gojenia i przebudowy tkanek skóry. Proces powstawania blizny można podzielić na etapy:

• fazę zapalną (24-72 godzin), podczas której tworzy się strup, chroniący ranę,
• fazę proliferacyjną (10-15 dni), gdzie powstają nowe komórki, naczynia krwionośne i włókna kolagenowe tworzące bliznę,
• fazę dojrzewania blizny, która może trwać do 2 lat, podczas której skóra ulega przebudowie, a blizna pokrywa się nabłonkiem. 

Blizny atroficzne i przerostowe — różnice w metodach leczenia

Rodzaj blizny, której widoczność chcemy zmniejszyć, w głównej mierze determinuje sposób leczenia. Inne metody będą stosowane do redukcji widoczności blizny zanikowych, a inne w przypadku blizn przerostowych.

Przy korekcji blizn atroficznych z powodzeniem są stosowane zabiegi takie jak:

• złuszczanie mechaniczne (mikrodermabrazja diamentowa, mikrodermabrazja korundowa lub oksybrazja), 
• złuszczanie chemiczne przy pomocy kwasów (migdałowego, glikolowego, salicylowego lub trichlorooctowego),
• laseroterapia, 
• mezoterapia mikroigłowa. 

Zmniejszenie widoczności blizn przerostowych i bliznowców uzyskuje się przy pomocy:

• terapii zimnem (krioterapii), 
• przewlekłemu uciskowi na bliznę (presoterapii), 
• stosowaniu żeli i plastrów silikonowych, 
• wstrzykiwaniu glikokortykosteroidów do wnętrza blizny. 

Zabiegi takie są wykonywane przez kosmetologów, dermatologów lub lekarzy medycyny estetycznej. 

Wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu na portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Domowe i apteczne sposoby na blizny — jak rozjaśnić bliznę i pozbyć się jej?

Wśród preparatów na blizny dostępnych w aptece dostępne są żele, maści i plastry zmniejszające widoczność blizn. Mogą być one oparte o silikony, heparynę czy wyciąg z cebuli. W aptekach dostępne są także kremy na blizny z masą perłową. W ostatnich latach wskazuję się na zmniejszenie widoczności blizn przy zastosowaniu równolegle więcej niż jednej metody. 

Preparaty silikonowe zapobiegają utracie wody przez bliznę, co zwiększa poziom nawilżenia i zmniejsza rozrost blizny. Dodatkowo preparaty silikonowe powodują miejscowy wzrost temperatury w obrębie tkanki, co zwiększa aktywność kolagenazy — enzymu rozkładającego kolagen, wpływając na zmniejszenie wielkości blizny. 

Pacjenci często pytają jakie metody zmniejszania widoczności blizn są najskuteczniejsze. Zadowalające efekty przynosi stosowanie preparatów silikonowych, a ich efekty są bardziej widoczne na świeżych niż na starych bliznach.

Bibliografia

1. Jamrógiewicz, Marzena, et al. "Silikonowe preparaty do leczenia powierzchniowego blizn."Farm Pol 66.6 (2010): 437-442.
2. Przewłocka-Gągała, Marlena. "Współczesny model postępowania z problemem blizn w kosmetologii i medycynie estetycznej." Aesth Cosmetol Med 10.1 (2021): 39-47.

Autor