Czym jest i jak wygląda rozrusznik serca?

Stymulator serca, lub inaczej rozrusznik serca, jest urządzeniem elektrycznym, którego zadaniem jest elektryczne pobudzanie rytmu pracy serca. By mógł spełniać swoje zadanie, rozrusznik serca wszczepia się do ciała pacjenta. Jest to niewielkie urządzenie – wielkością przypomina kopertę zegarka, waży nie więcej niż 30 gramów i składa się ze stymulatora wyposażonego w baterię oraz elektrod, które wprowadzane są do serca. Wysyłane impulsy mają woltaż rzędu 0,5 do 5 woltów i trwają zaledwie 0,2 do 1 milisekundy.

Pierwsze stymulatory serca powstały na początku lat 50. XX wieku, zaś w Polsce pierwsza implantacja tego urządzenia miała miejsce w 1963 roku.

Zasady działania rozrusznika serca

Rozrusznik serca zasilany jest przez niewielką baterię, którą co kilka lat należy wymieniać. Żywotność takiej baterii zależna jest od natężenia pracy rozrusznika. Urządzenie wyposażone jest w niewielki procesor, który stale analizuje rytm serca. Gdy wykryje, że jest on zbyt wolny, procesor włącza elektrostymulator i pobudza mięśnie serca do pracy.

Impulsy elektryczne pobudzają serce do pracy i zastępują w ten sposób naturalną aktywność serca.

Umów wizytę u kardiologa

Komu wszczepiany jest rozrusznik serca?

U niektórych pacjentów rozrusznik serca jest koniecznością, ponieważ zaburzenia pracy serca mogą doprowadzić do nagłego zatrzymania krążenia. Wskazaniem do wszczepienia rozrusznika są wszystkie dolegliwości, w przebiegu których dochodzi do nieregularnej pracy serca – przesyłane impulsy nie są miarowe, są zbyt słabe bądź nie trafiają do wszystkich warstw układu przewodzącego. Rozrusznik serca zakłada się pacjentom zmagającym się z :

• migotaniem przedsionków;
• blokiem przedsionkowo-komorowym II i III stopnia;
• blokiem odnóg pęczka Hisa;
• zespołem chorego węzła zatokowo-przedsionkowego;
• bradykardią;
• kardiomiopatią;
• zespołem wydłużonego QT.

Stymulator serca zakłada się także u niektórych pacjentów po przebytym zawale serca bądź przeszczepie tego narządu.

Jak wygląda wszczepianie rozrusznika serca?

Wszczepianiem rozrusznika serca zajmują się kardiolodzy oraz kardiochirurdzy. Urządzenie wszczepiane jest na sali operacyjnej lub w pracowni badań inwazyjnych układu krążenia, by lekarz miał pełny dostęp do sprzętu RTG i EKG. Procedurę tę zazwyczaj wykonuje się pod znieczuleniem miejscowym.

Elektroda rozrusznika wprowadzana jest przez żyłę (odpromieniową lub podobojczykową) do komory lub przedsionka serca. Drugi jej koniec doprowadzany jest do stymulatora, który umieszcza się w okolicy mięśnia piersiowego większego lub, zgodnie z preferencjami pacjenta, pod piersią bądź w dole pachowym. Następnie rozrusznik należy odpowiednio zaprogramować i sprawdzić, czy działa tak, jak należy. W sumie zabieg trwa około godziny.

Rekonwalescencja po wszczepieniu rozrusznika serca

Po zakończony zabiegu pacjent jeszcze przez dobę pozostaje w szpitalu, a następnie zostaje wypisany do domu wraz z kompletem zaleceń. Ranę pooperacyjną należy obserwować i oczyszczać, aby uniknąć infekcji. Jeżeli pojawia się gorączka, zaczerwienienie i obrzęk rany lub wystąpił ropny wyciek z rany, należy bezzwłocznie skontaktować się z kardiologiem. Ponadto należy przestrzegać planu wizyt kontrolnych, w trakcie których lekarz będzie sprawdzał stan urządzenia i baterii.

Przez pewien czas od zabiegu należy unikać obciążania ramienia po stronie rany pooperacyjnej, a także nie do puszczać do ucisku na stymulator. Wkrótce po zabiegu pacjenci wracają do swoich codziennych obowiązków, a jeżeli kardiolog dopuści taką możliwość, mogą podejmować aktywność fizyczną.

Autor