Jaki jest prawidłowy puls?

Puls, inaczej tętno, jest rytmicznym ruchem ścian tętnicy, wywołanym przez skurcze mięśnia sercowego. Prawidłowy puls u osoby dorosłej mieści się w przedziale od 60 do 100 uderzeń serca na minutę. Po wysiłku fizycznym lub w wyniku stresu częstotliwość tętna może być wyższa, jednak jest to zjawisko naturalne. Puls najczęściej sprawdza się na tętnicy promieniowej, czyli tej znajdującej się na przedramieniu. Można go zbadać także na tętnicy szyjnej zewnętrznej, ramiennej, czy udowej.

Wartości prawidłowego pulsu są zmienne w zależności od wieku:

• puls u niemowląt - około 130 uderzeń na minutę,
• puls u dzieci - około 100 uderzeń na minutę,
• puls u młodzieży - około 85 uderzeń na minutę,
• puls u dorosłych - około 70 uderzeń na minutę,
• puls u osób starszych - około 60 uderzeń na minutę.

Prócz wieku istotna jest również kondycja fizyczna. Osoby regularnie uprawiające sport i będące w dobrej kondycji mają niższy puls niż osoby prowadzące siedzący tryb życia.

W przypadku udzielania pierwszej pomocy należy pamiętać, by sprawdzać tętno na tętnicach szyjnych. Zalecenie to jest zgodne z rekomendacją Europejskiej Rady Resuscytacji.

Wysoki puls - kiedy występuje?

Przyspieszona akcja serca określana jest mianem tachykardii, inaczej częstoskurczu. Przyczyny tachykardii bywają prozaiczne. Najczęściej jest ona wynikiem intensywnego wysiłku fizycznego, który zwiększa zapotrzebowanie metaboliczne organizmu, co wiąże się ze wzrostem ciśnienia tętniczego i przyspieszeniem akcji serca. Innym czynnikiem może być silny stres lub wyjątkowo emocjonujące przeżycia. Warto też zwrócić uwagę na to, czy w ciągu dnia wypijamy dostateczną ilość wody, ponieważ odwodnienie może objawiać się szybszym biciem serca.

Podwyższeniu tętna sprzyja również palenie papierosów, picie alkoholu lub zbyt dużych ilości kawy, a także podwyższony poziom glukozy we krwi. Warto też sprawdzić ulotki stosowanych leków, ponieważ niektóre z nich mogą wywoływać częstoskurcz.

Powyższe czynniki stosunkowo łatwo można rozpoznać i zmodyfikować je tak, by epizody wysokiego pulsu ograniczyć. Zdarza się jednak, że pomimo ich ograniczenia i modyfikacji nawyków, tachykardia nawraca. Może to świadczyć o następujących chorobach:

• nadczynność tarczycy,
• nadciśnienie tętnicze,
• anemia,
• niedocukrzenie,
• niewydolność serca.

Przyczyny mogą być różne, dlatego najlepiej zwrócić się do swojego lekarza rodzinnego. Przeprowadzi on szczegółowy wywiad medyczny, zleci podstawowe badania diagnostyczne, a w razie czego, skieruje nas do odpowiedniego specjalisty. Na wizytę do lekarza rodzinnego najszybciej zapiszemy się przez serwis LekarzeBezKolejki.pl, który umożliwia zarezerwowanie terminu prywatnie lub na NFZ.

Umów wizytę u kardiologa

Jak obniżyć tętno?

Jeżeli wysoki puls nie jest przyczyną współwystępującego schorzenia, możemy próbować obniżyć go samodzielnie. Zwróćmy uwagę na to, by oddech był równomierny i spokojny. W razie potrzeby przewietrzmy mieszkanie i weźmy kilka głębszych oddechów, aby uspokoić pracę serca. Warto zapoznać się z różnymi technikami relaksacyjnymi i ćwiczeniami, które pozwolą unormować tętno. Lepiej też unikać kawy i napojów energetycznych, które stymulują pracę serca. Można zastąpić je np. naparem z melisy, która wykazuje właściwości uspokajające.

Wysoki puls bez wyraźniej przyczyny to stan wymagający konsultacji lekarskiej. Wszelkie niepokojące objawy należy skonsultować z lekarzem rodzinnym.

Niskie ciśnienie i wysoki puls

Tętno określa częstotliwość, z jaką kurczą się komory serca w danej jednostce czasu. Ciśnienie tętnicze krwi określa siłę nacisku, jaką przepływająca krew wywiera na ściany tętnic. Zarówno puls, jak i ciśnienie krwi są ze sobą powiązane. Jeżeli ciśnienie spada, mniejsza objętość krwi jest pompowana przez serce. W takiej sytuacji organizm aktywuje mechanizmy, które mają zapewnić prawidłowy przepływ krwi przez tkanki i organy. Wówczas właśnie mamy do czynienia z niskim ciśnieniem i wysokim pulsem. Stan ten jest charakterystycznym objawem m.in. odwodnienia i u osób zdrowych nie powinien wzbudzać niepokoju.

Zaburzenia tętna i ciśnienia mogą się pojawiać także w przebiegu nerwicy, chorób tarczycy lub kory nadnerczy i różnych schorzeniach kardiologicznych, w tym niewydolności serca, czy wadach zastawkowych. Zdarza się też, że niskie ciśnienie i podwyższony puls występują przy przyjmowaniu niektórych leków np. przeciwnadciśnieniowych, moczopędnych, nasennych. Stan ten należy omówić z lekarzem rodzinnym.