Czym jest łuszczyca?

Łuszczyca (łac. psoriasis) jest chorobą skórną (tzw. dermatozą) o charakterze nawrotowym. Zalicza się ją do grupy chorób o charakterze autoimmunologicznym, czyli takich, w których układ odpornościowych niszczy własne tkanki. Łuszczyca bywa czynnikiem wyzwalającym dla innych problemów dermatologicznych. Szacuje się, że na to schorzenie cierpi około 2% mieszkańców Europy i Ameryki Północnej.

Łuszczyca może mieć podłoże genetyczne, mówimy wówczas o łuszczycy typu 1. Objawia się już w młodym wieku, przeważnie przed 40. rokiem życia. Łuszczyca typu 2 rozpoczyna się miedzy 50. a 70. dekadą życia. Należy wyraźnie podkreślić fakt, że łuszczyca nie jest chorobą zakaźną. Oznacza to, że nie można się nią zarazić przez kontakt bezpośredni z osobą chorą. To ważna wiedza, ponieważ wiele osób chorujących na łuszczycę jest izolowanych przez społeczeństwo z niewiedzy i lęku przed tą chorobą.

Typowe objawy łuszczycy

Charakterystycznym i najczęściej zauważanym objawem łuszczycy są czerwonobrunatne lub różowe wykwity na powierzchni skóry. Przypominają one płaskie grudki o różnym kształcie i wielkości, które pokrywają znaczne części powierzchni ciała, przeważnie okolice kolan i łokci, dłonie i stopy, pośladki, a także owłosioną skórę głowy i bliskie jej obszary (uszy, czoło, kark), W tych miejscach skóra nadmiernie się łuszczy, co skutkuje występowaniem tzw. blaszki łuszczycowej.

Dermatolodzy wyróżniają wiele typów łuszczycy, najczęściej diagnozuje się:

• łuszczycę zwykłą (łac. psoriasis vulgaris) - zaognioną skórę pokrywają srebrnobiałe łuski,
• łuszczycę uogólnioną (łac. erythrodermia psoriatica) - stan zapalny występuje na duszych powierzchniach ciała, powstałe zmiany swędzą i bolą,
• łuszczycę krostkową (łac. psoriasis pustulosa) - atakuje głównie dłonie i stopy, może mieć też charakter ogólny. Ma postać krostek wypełnionych treścią ropną,
• łuszczycę stawową (łac. psoriasis arthropatica) - jest przyczyną przewlekłego zapalenia stawów i przylegających do nich struktur,
• łuszczycę paznokci (łac. psoriasis unguium) - na płytce paznokci pojawiają się poprzeczne rowki i żółto-brązowe przebarwienia, paznokieć może odwarstwiać się od łożyska (onycholiza).

Umów wizytę u dermatologa

Jakie są przyczyny łuszczycy?

Dermatolodzy nie są stanie podać dokładnych przyczyn rozwoju łuszczycy. Wskazują jednak na pewne czynniki immunologiczne powiązane z nieprawidłową odpowiedzią układu odpornościowego, a także predyspozycje genetyczne. Nierzadko zdarza się, że dzieci dziedziczą po swoich rodzicach problemy skórne i dermatozy. Na razie jednak nie odkryto genu, który byłby odpowiedzialny za rozwój łuszczycy.

Istnieją pewne schorzenia oraz czynniki zewnętrzne, które mogą być czynnikiem wyzwalającym chorobę lub zaostrzającym jej przebieg. Są to przede wszystkim infekcje wirusowe (np. ospa wietrzna, różyczka), bakteryjne i te wywołane przez zakażenie drożdżakami. Czasem przyczyną mogą być pewne schorzenia metaboliczne (np. cukrzyca typu 2, dna moczanowa), jak również:

• przewlekły brak snu,
• wstrząs psychiczny lub silny stres,
• mechaniczne uszkodzenia skóry (rany, oparzenia),
• niektóre leki (np. niesteroidowe leki przeciwzapalne, beta-blokery),
• palenie papierosów i nadużywanie alkoholu,
• stosowanie nieodpowiednich kosmetyków,
• brak higieny.

Rozpoznanie choroby

Wszelkie niepokojące zmiany skórne i  stany zapalne należy czym prędzej skonsultować z dermatologiem. Na podstawie charakterystyki wykwitów oraz ich umiejscowienia na skórze dermatolog może ustalić właściwą diagnozę. W niektórych wypadkach wykonuje się biopsję, aby wycinek poddać ocenie histopatologicznej. Wizytę u dermatologa możemy szybko umówić w serwisie LekarzeBezKolejki.pl, gdzie znajdziemy tysiące specjalistów z całej Polski.

Czy łuszczyca jest uleczalna? Metody leczenia

Łuszczyca jest chorobą przebiegającą z okresami zaostrzeń i remisji, na razie nie ma możliwości całkowitego jej wyleczenia. Leczenie odbywa się pod ścisłą kontrolą dermatologa. U części chorych wystarczające będzie leczenie miejscowe, polegające na usunięciu łusek łuszczycowych, zmniejszeniu stanu zapalnego i ograniczeniu namnażania się komórek skóry. W takiej terapii stosuje się preparaty na bazie kwasu salicylowego i mocznika, redukujące łuski i usprawniające przenikanie przez skórę innych substancji. Ponadto wykorzystuje się pochodne węgla kamiennego (tzw. dziegcie) oraz miejscowo glikokortykosteroidy, jednak te ostatni pod ścisłą kontrolą lekarską.

Łuszczyca o ciężkim przebiegu może wymagać leczenia ogólnego. Chorych leczy się metotreksatem, cyklosporyną, retinoidami i pochodnymi witaminy D3, jak również fototerapią i fotochemioterapią. Często też stosuje się tzw. leki biologiczne w postaci dożylnych lub podskórnych iniekcji.

Jak dbać o skórę łuszczycową?

W leczeniu łuszczycy istotna jest także prawidłowa pielęgnacja. Skórę należy regularnie oczyszczać z łuszczącego się naskórka, a także nawilżać i natłuszczać, co pomoże złagodzić uczucie świądu. Pomocne będą dermokosmetyki na bazie moczniku, olejów roślinnych, alantoiny i parafiny. Działanie przeciwświądowe i przeciwzapalne wykazują preparaty (np. maści) z dodatkiem ichtiolu. Warto rozważyć tzw. balenoterapię, czyli kąpiele w wodach morskich lub termalnych, które pomagają usuwać łuskę łuszczycową i łagodzą oraz odkażają zaognioną skórę.