Kiedy wykonać badanie cukru na czczo?

Badanie glukozy na czczo jest jednym z podstawowych, rutynowych badań, które każdy z nas powinien wykonywać przynajmniej raz w roku. Szczególnie ważne jest przeprowadzenie takiego testu u osób z grup ryzyka wystąpienia cukrzycy, do których zalicza się pacjentów z nadwagą lub otyłością, kobiety, które w trakcie ciąży przechodziły cukrzycę ciążową, osoby z dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku cukrzycy, zaburzeniami gospodarki lipidowej czy chorych na nadciśnienie lub choroby układu sercowo-naczyniowego. Ponadto, jeżeli dana osoba zauważy u siebie objawy takie jak:

• nasilona diureza (wielomocz),
• wzmożone pragnienie,
• utrata masy ciała (bez celowego odchudzania),
• osłabienie,
• nadmierna senność (szczególnie po posiłkach),
• zmiany ropne na skórze,
• stan zapalny narządów moczowo-płciowych,
• niezwłocznie powinna wykonać badanie cukru na czczo, które potwierdzi lub wykluczy możliwość wystąpienia cukrzycy.

Normy cukru na czczo – czy to już cukrzyca?

Według Zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, stężenie glukozy na czczo oznacza się w próbce krwi pobranej od 8 do 14 godzin od ostatniego posiłku. Wyróżnić można wartości cukru na czczo, które wskazują na występowanie zaburzeń gospodarki węglowodanowej. Stężenie glukozy w osoczu krwi żylnej może wynosić:

• 70-99 mg/dl (3,9-5,5 mmol/l) – prawidłowa glikemia na czczo;
• 100-125 mg/dl (5,6-6,9 mmol/l) – nieprawidłowa glikemia na czczo;
• >=126 mg/dl (7,0 mmol/l) – cukrzyca.

Wynik powyżej 126 mg/dl (7,0 mmol/l) powinien być dla nas czerwoną lampką. W takiej sytuacji, konieczna będzie wizyta u lekarza rodzinnego, który w razie potrzeby skieruje pacjenta na dalsze leczenie do lekarza diabetologa. Następnie, w celu przeprowadzenia szerszej diagnostyki w kierunku cukrzycy, lekarz zleca zazwyczaj wykonanie doustnego testu obciążenia glukozą (OGTT, ang. oral glucose tolerance test). OGTT nazywane jest również „krzywą cukrową”. Badanie to polega na wypiciu przez pacjenta roztworu glukozy (75 g). W czasie pomiaru krew pobierana jest dwukrotnie: przed wypiciem sporządzonego roztworu oraz 2 godziny po jego spożyciu. 

Glikemia w 120 minucie po wypiciu glukozy może wynosić:

• <140 mg/dl (7,8  mmol/l) – prawidłowa tolerancja glukozy;
• 140-199 (7,8-11,0 mmol/l) – nieprawidłowa tolerancja glukozy;
• >=200 mg/dl (11,1 mmol/l) – cukrzyca.

Ponadto, w sytuacji przygodnego oznaczenia glikemii o dowolnej porze dnia, niezależnie od godziny ostatniego spożytego posiłku, poziom cukru równy lub wyższy 200 mg/dl (11,1 mmol/l), również może wskazywać na występowanie cukrzycy.

WAŻNE!

Nieprawidłowa glikemia na czczo, to pierwszy sygnał do przeanalizowania swoich nawyków żywieniowych, które mają niebagatelny wpływ na rozwój insulinooporności czy cukrzycy.

Umów wizytę u diabetologa

Cukier na czczo – postaw na samokontrolę

Badanie cukru na czczo powinno być wykonywane regularnie. Szczególnie ważne jest to u osób, które cukrzycę mają już zdiagnozowaną. Prowadzenie zapisów wartości glikemii (na czczo, jak i po posiłkach), pomoże lekarzowi prowadzącemu (diabetolog) szerzej spojrzeć na przebieg choroby i leczenia. Uzyskane przez pacjenta wartości regularnych pomiarów mogą skłonić medyka do zmiany dawki leków lub insuliny. Warto wspomnieć również o tym, iż bardzo duża grupa ludzi ma niezdiagnozowaną cukrzycę, która rozwijając się latami, może doprowadzić do wielu powikłań. Należą do nich choroby układu sercowo-naczyniowego, nefropatie, retinopatie, czy choroby stóp (tzw. „stopa cukrzycowa”). 

Warto postawić na samokontrolę, która często jest pierwszym krokiem do wykrycia nieprawidłowości związanych z poziomem glukozy na czczo.

Nieprawidłowy cukier na czczo a nawyki żywieniowe

Istotne jest, aby odpowiednio przygotować się do badania poziomu glukozy we krwi na czczo. Uzyskany wynik może wskazywać wartość powyżej normy, jeżeli ostatni posiłek spożywany był zaraz przed snem i bez zachowania minimum 8-godzinnego odstępu czasu (najlepiej 12 godzin) pomiędzy jedzeniem, a badaniem. Ponadto, jeżeli w wieczór przed badaniem pacjent spożywał słodycze, sporą ilość owoców lub napojów słodzonych – wynik również może okazać się niemiarodajny. Warto zwrócić uwagę na prawidłowe przygotowanie się do badania glikemii na czczo. Po stwierdzeniu błędnego zachowania pacjenta przed badaniem, po uzgodnieniu z lekarzem prowadzącym lub diabetologiem, pomiar należy powtórzyć.

Wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu na portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Autor