APTT, czyli czas częściowej tromboplastyny po aktywacji

APTT, czyli czas kaolinowo-kefalinowy, jest inaczej nazywane badaniem czasu częściowej tromboplastyny po aktywacji. Jest to test, który pozwala określić działanie układu krzepnięcia krwi. W naszym organizmie obecne są mechanizmy, które w przypadku np. zranienia uruchamiają się i powodują powstawanie skrzepów – wszystko to po to, aby uniemożliwić nadmierny upływ krwi. Za pomocą badania czasu kaolinowo-kefalinowego, sprawdza się aktywność czynników krzepnięcia krwi, czyli białek obecnych we krwi, które warunkują tworzenie się skrzepu.

Umów się do lekarza rodzinnego

Kiedy lekarz zleca oznaczenie APTT?

Najczęściej lekarz rodzinny zleca badanie czasu kaolinowo-kefalinowego w celu zdiagnozowania niektórych schorzeń, określanych mianem skaz krwotocznych (wrodzonych, jak i nabytych). Przykładem takiej choroby jest m.in. hemofilia A, B lub C (niedobory czynnika krzepnięcia VII, IX i XI), choroba von Willebranda, afibrynogenemia, hipofibrynogenemia czy zespół rozsianego krzepnięcia wewnątrznaczyniowego (DIC). 

Poza celami diagnostycznymi, oznaczenie APTT stosuje się także w celu monitorowania leczenia przeciwkrzepliwego za pomocą heparyny niefrakcjonowanej. 

APTT – wartości referencyjne, przyczyny podwyższonego wyniku badania

Prawidłowy wynik oznaczenia czasu kaolinowo-kefalinowego powinien mieścić się w granicy 26-40 sekund. Należy jednak zwrócić uwagę na wartości referencyjne, podane przez laboratorium, w którym badanie zostało wykonane, ponieważ mogą się one różnić w zależności od sprzętu i metody użytej do wykonania badania. 

Jeżeli wynik badania przekracza 40 sekund, może to świadczyć o występowaniu chorób, w przebiegu których dochodzi do zaburzenia krzepnięcia krwi. Przykładami takich schorzeń są między innymi wrodzone niedobory czynników krzepnięcia krwi: czynnika VIII (hemofilia A), czynnika IX (hemofilia B) czy czynnika XI (hemofilia C). Również choroba von Willebranda, niedobór witaminy K czy niektóre choroby wątroby mogą powodować wydłużenie czasu krzepnięcia. Innym schorzeniem, które może w konsekwencji swojego przebiegu prowadzić do podwyższonego wyniku badania jest rozsiane krzepnięcie wewnątrznaczyniowe. W przypadku osób po masywnych przetoczeniach krwi, również może dochodzić do zaburzenia krzepnięcia krwi, wskutek czego wynik badania będzie podwyższony.  

Oprócz chorób, również przyjmowanie niektórych leków może wydłużyć czas kaolinowo-kefalinowy. Takimi lekami są m.in. antagoniści witaminy K, heparyna niefrakcjonowana, heparyna drobnocząsteczkowa, fondaparynuks, bezpośrednie inhibitory trombiny (np. dabigatran) czy bezpośrednie inhibitory cz. Xa (np. rywaroksaban). 

Przyczyną skróconego czasu kaolinowo-kefalinowego może być natomiast nadkrzepliwość. 

Jak się przygotować do badania czasu kaolinowo-kefalinowego?

Badanie czasu kaolinowo-kefalinowego polega na pobraniu próbki krwi i dodaniu jej do odpowiednich odczynników, a następnie pomiarze czasu krzepnięcia. Jest to badanie, które nie wymaga specjalnego przygotowania, nie istnieją też żadne przeciwwskazania do jego wykonania. Do badania najlepiej przystępować rano, będąc wypoczętym. W dniu poprzedzającym badanie dobrze jest zrezygnować z wykonywania intensywnego wysiłku fizycznego.

Co zrobić po otrzymaniu wyniku badania?

Po otrzymaniu wyniku badania należy udać się do lekarza, który zlecał badanie. Jeżeli badanie zlecił lekarz rodzinny, po analizie wyników może skierować pacjenta do specjalisty, np. hematologa lub internisty, w celu dalszej diagnostyki i leczenia schorzenia. Warto pamiętać, aby podczas rozmowy z lekarzem wymienić wszystkie leki, które są aktualnie przyjmowane. Niektóre z nich mogą w istotny sposób wpływać na wynik badania. 

Pamiętaj, że na wizytę u dowolnego specjalisty z łatwością i bez wychodzenia z domu możesz umówić się za pośrednictwem portalu LekarzeBezKolejki.pl.