Bazofile – czym są?

Bazofile, czyli granulocyty zasadochłonne, są jednymi ze składników morfotycznych krwi. Stanowią zaledwie około 1% leukocytów, czyli białych krwinek. Powstają w czerwonym szpiku kostnym z komórek macierzystych, pod wpływem cytokin. Ich średnica wynosi około 14-16 mikrometrów.
 
Bazofile, jako jeden z rodzajów leukocytów, biorą udział w obronie organizmu przed wnikającymi drobnoustrojami. Bazofile są składnikami krwi, które w swoich ziarnistościach zawierają m.in. heparynę, histaminę czy substancje bakteriobójcze. Odgrywają istotną rolę w procesach alergicznych - są jednymi z podstawowych komórek biorących udział w zapaleniu alergicznym. Bazofile, jako granulocyty zasadochłonne, stanowią pierwszą linię obrony przed wnikającymi drobnoustrojami, tworząc tzw. odporność komórkową (występującą przed tworzeniem się przeciwciał).To przez uwalnianą dzięki nim histaminę niejednokrotnie w czasie alergii doświadczamy typowych dla niej objawów: zaczerwienienia, opuchlizny, lokalnego ocieplenia czy bólu, oraz wielu innych symptomów. Dzięki uwalnianej heparynie wykazują natomiast działanie przeciwzakrzepowe.

Skąd wzięła się ich nazwa? Przy badaniu rozmazu krwi, podczas którego liczy się ilość danego rodzaju granulocytów w konkretnej objętości próbki krwi, zabarwiają się, chłonąc barwnik zasadowy – stąd bazofile.

Bazofile - norma

Badanie poziomu bazofili jest dosyć często wykonywanym badaniem. Nazywa się rozmazem krwi i polega na obserwacji jej próbki pod mikroskopem w celu oceny wyglądu białych krwinek i ich procentowego udziału, z podziałem na granulocyty, limfocyty i monocyty. Wyniki mogą się różnić w zależności od wieku, płci, a także obecnego stanu zdrowia. Przyjmuje się, że bazofile powinny stanowić:

• do 1% leukocytów, czyli wszystkich białych krwinek
• lub 0-300 komórek na mikrolitr krwi.

Takie badanie może zlecić lekarz, np. lekarz rodzinny. Bardzo ważne jest coroczne badanie krwi, które nie kosztuje wiele, a dzięki niemu jesteśmy w stanie wykryć we wczesnym stadium wiele chorób i dolegliwości.

Zazwyczaj na wynikach badania krwi widnieje zakres referencyjny, do którego możemy porównać swoje wartości. Jeżeli Twój wynik nie mieści się w zakresie referencyjnym, czyli poziom granulocytów zasadochłonnych jest obniżony lub podwyższony, warto dowiedzieć się, jakie mogą być tego przyczyny. Warto też udać się do lekarza rodzinnego, aby pomógł nam zinterpretować wyniki. Weźmie on pod uwagę także przebyte wcześniej choroby, ogólny stan zdrowia, a nawet przyjmowane leki - wszystkie te czynniki mogą wpływać na poziom bazofili we krwi.

Bazofilia, czyli podwyższony poziom bazofili we krwi

Przyczyn bazofilii może być wiele. Zwiększona ilość bazofilów występuje przede wszystkim w stanach alergicznych. Niestety, również poważniejsze choroby mogą powodować zwiększenie liczby bazofili we krwi. Są to np. gruźlica, choroby reumatyczne, niektóre choroby nowotworowe czy zespoły mieloproliferacyjne (osteomielofibroza, przewlekła białaczka szpikowa). Także niedoczynność tarczycy może doprowadzić do niskiego poziomu bazofilii. Osoby po napromienianiu, stosujące estrogeny czy z hiperlipidemią, także na wynikach laboratoryjnych mogą zobaczyć niski poziom granulocytów zasadochłonnych. Przyczyną bazofilii mogą być również choroby zapalne jelit.

Bazopenia, czyli niski poziom bazofili we krwi

Przyczyn takiego stanu jest wiele. Przede wszystkim, po przebytych ciężkich infekcjach, takich jak np. zapalenie płuc, wyniki badania krwi mogą wskazywać obniżony poziom bazofili. Osoby cierpiące na choroby takie jak nadczynność tarczycy i kory nadnerczy czy ostrą gorączkę reumatoidalną także są narażone na bazopenię. Kolejnym czynnikiem, wpływającym na niski poziom bazofili we krwi jest przewlekły stres - niestety coraz częściej doświadczany. Także przyjmowanie niektórych leków może doprowadzić do niepokojąco niskiego poziomu granulocytów zasadochłonnych. Są to m.in. antybiotyki, leki hormonalne czy leki podawane przy chemioterapii i radioterapii.

Podsumowanie

Niski lub wysoki poziom bazofilii może mieć wiele przyczyn. Przy niepokojących wynikach warto udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który zinterpretuje wyniki, uspokoi nas i rozwieje nasze wątpliwości. Korzystając z portalu LekarzeBezKolejki.pl w prosty i szybki sposób zarezerwujemy wizytę, oszczędzając cenny czas.

Bibliografia:

1. Gajewski P.: Interna Szczeklika 2018-2019, MP, Kraków 2018, wyd. 10
2. Gołąb B., Traczyk W.: Anatomia i fizjologia człowieka, TUR, Łódź 1997, wyd. 1
3. Kawakami T., Galli S.: Regulation of mast-cell and basophil function and survival by IgE, Nature Reviews Immunology volume 2, pages 773–786 (2002)
4. P. Belon, J. Cumps, M. Ennis, P. F. Mannaioni, M. Roberfroid, J. Sainte-Laudy, F. A. C. Wiegant: Histamine dilutions modulate basophil activation, Inflammation Research, 2004, 53, 5, pp 181–188
5. J. Leysen, V. Sabato, MM Verweij, KJ De Knop, CH Bridts, LS De Clerck et al.: The basophil activation test in the diagnosis of immediate drug hypersensitivity, Expert Review of Clinical Immunology, 2014, 7, 3, 349-355

Autor