Kłykciny kończyste – czym są? Jak można się zarazić?

Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV, ang. human papilloma virus) jest jednym z częściej występujących wirusów. Przenoszony jest przeważnie poprzez kontakty seksualne. Istnieje ponad 100 odmian tego wirusa, które wywołują różne schorzenia, jednak to HPV 6 i HPV 11 (rzadziej HPV 16 i 18) odpowiedzialne są za rozwój kłykcin kończystych (łac. condylomata acuminata), nazywanych też brodawkami wenerycznymi. Mają one formę grudek, czasem kalafiorowatych zmian, które mogą ulegać nadmiernemu rogowaceniu. Lokalizuje się w okolicy narządów płciowych, gdzie mają wyjątkowo korzystne warunki do rozwoju. Zmiany te pojawiają po upływie czterech tygodni do ośmiu miesięcy od kontaktu z wirusem.

Kłykcinami kończystymi można się łatwo zarazić, gdyż cechuje je wysoka zakaźność. Szacuje się, że 1% osób do 49. roku życia i aktywnych seksualnie ma lub miało brodawki weneryczne¹. Ryzyko zachorowania rośnie wraz ze wzrostem liczby partnerów seksualnych.

Objawy kłykcin kończystych

Zdarza się, że zakażenie wirusem HPV przebiega bezobjawowo i chory nie wie o toczącej organizm chorobie. Niemniej w wielu przypadkach zakażenie objawia się powstawaniem widocznych brodawek. U kobiet występują na wargach sromowych, w pochwie i na szyjce macicy, a także w okolicach odbytu. U mężczyzn najczęściej pojawiają się na trzonie prącia, napletku i żołędzi oraz w okolicy okołoodbytniczej. Rzadziej zdarza się, że kłykciny występują w obrębie jamy ustnej i gardła lub w kanale odbytnicy. Warto również zrobić kompleksowy test PCR w kierunku wirusa HPV powodującego kłykciny kończyste, co znacznie ułatwi proces leczenia.

Kup online - zamów teraz

Brodawki te mogą mieć różny kształt. Z początku przybierają postać miękkich grudek, które rozmiarami nie przekraczają kilku milimetrów. Przeważnie nie wywołują bólu, jednak mogą być przyczyną pieczenia i swędzenia narządów płciowych, a ich obecność sprzyja stanom zapalnym. Brak odpowiedniego leczenia może doprowadzić do powstawania całych skupisk narośli i kalafiorowatych, nieraz naprawdę dużych przerostów, obejmujących całą okolicę krocza. Takie przerosłe zmiany nazywane są kłykcinami Buschkego-Löewensteina. Stąd już tylko krok od transformacji zmiany w nowotwór złośliwy.

Jeżeli obserwujemy u siebie takie niepokojąco objawy, warto czym prędzej udać się na konsultację do dermatologa. Wizytę szybko zamówimy przez serwis LekarzeBezKolejki.pl, zarówno na NFZ, jak i prywatną.

Jak można leczyć kłykciny kończyste?

W początkowej fazie zakażenia choroba nie daje widocznych objawów, brodawki pojawiają się dopiero po kilku tygodniach od zakażenia. U części pacjentów mogą się one nigdy nie pojawić, gdyż organizm poradzi sobie z zakażeniem wirusami z grupy HPV naturalną reakcją odpornościową. Leczenie kłykcin kończystych powinno przebiegać pod kontrolą dermatologa wenerologa. Domowe sposoby leczenia kłykcin kończystych nie są skuteczne i oddalają pacjenta od skutecznej terapii.

W naszej klinice posiadamy zespół lekarzy, specjalistów dermatologii i wenerologii, którzy zajmują się leczeniem kłykcin kończystych pacjentów z całej Polski. Naszym pacjentom zapewniamy kompleksową diagnostykę oraz leczenie farmakologiczne. Wykonujemy również leczenie zabiegowe usuwania kłykcin kończystych za pomocą laseroterapii – mówi dr n. med. Igor Michajłowski, specjalista dermatolog – wenerolog z Clinica Dermatologica w Gdańsku.

 

W procesie diagnostycznym wenerolog smaruje kwasem octowym miejsca zmienione chorobowo. Dzięki działaniu roztworu stają się one jaśniejsze i lepiej widoczne, co pozwala określić stopień zaawansowania choroby. U kobiet dodatkowo wykonuje się badanie ginekologiczne (w tym cytologię).

Niewielkie zmiany można leczyć farmakologicznie przy pomocy maści i kremów, które hamują podziały komórkowe i zapobiegają namnażaniu się kolejnych brodawek. Przeważnie są to preparaty na bazie podofilotoksyny lub imikwimodemu. Jeżeli terapia lekami nie przynosi oczekiwanych rezultatów, wenerolog może zadecydować o usunięciu brodawek. Często wykonuje się zabiegi laserowe, krioterapię oraz koagulację, które są mniej inwazyjne od tradycyjnego zabiegu chirurgicznego.

U części pacjentów po usunięciu zmian nie dochodzi do nawrotów, jednak w większości przypadków brodawki mogą pojawiać się na nowo. Dzieje się tak, ponieważ wirus nadal jest obecny w organizmie i może się aktywować w momentach obniżonej odporności organizmu.

Kłykciny kończyste w ciąży

U ciężarnych proces wzrostu brodawek płciowych znacząco się nasila, co utrudnia ich skuteczne leczenie. Terapia jest jednak potrzebna, ponieważ powstałe brodawki mogą zasłonić wejście do pochwy i utrudniać poród. Istnieje również ryzyko zakażenia dziecka podczas porodu. Leczenie kłykcin kończystych u ciężarnych powinno przebiegać pod ścisłą kontrolą ginekologa.

Jak uniknąć zakażenia?

Leczenie kłykcin kończystych jest długie i raczej nieprzyjemne, dlatego lepiej zapobiegać chorobie. W ramach profilaktyki stosuje się szczepionkę przeciwko HPV. Stosuje się ją wprawdzie w celu zmniejszenia zachorowalności na raka szyjki macicy, jednak oddziałuje ona również na te typy wirusa, które odpowiedzialne są za występowanie kłykcin kończystych. Jej skuteczność jest najwyższa przy jej podaniu jeszcze przed rozpoczęciem współżycia.

Podczas stosunków seksualnych należy stosować zabezpieczenie mechaniczne - prezerwatywę. To istotne zwłaszcza u tych osób, które często zmieniają partnerów seksualnych. Trzeba jednak pamiętać, że prezerwatywy nie chronią w 100 proc. przed zachorowaniem, a jedynie zmniejszają ryzyko infekcji o około 75 proc.

Wirusem HPV można się zarazić także w innych sytuacjach. Jeżeli widzimy u kogoś widoczne brodawki na dłoniach, unikajmy bezpośredniego kontaktu (np. dotykana rąk), czy korzystania z tych samych przedmiotów (np. ręczników). Idąc na basen lub do klubu fitness zawsze zakładajmy obuwie ochronne.

_{1. A. Szponar, A. Borzęcki, A. Urbańska, A. Bronikowska-Kolasa, Brodawki płciowe – etiopatogeneza, diagnostyka i leczenie, Borgis - Nowa Medycyna 3/2007, http://www.czytelniamedyczna.pl/1121,brodawki-plciowe-etiopatogeneza-diagnostyka-i-leczenie.html}

Autor