Gruczoł Bartholina — co to?

Gruczoły Bartholina to struktury występujące u kobiet w okolicach intymnych. Zlokalizowane są po obu stronach warg sromowych małych. Odpowiedzialne są za produkcję wydzieliny podczas podniecenia seksualnego, ale także za nawilżenie pochwy i sromu. Wytwarzana wydzielina ma charakterystyczną, śluzowatą konsystencję.

Umów termin telewizyty u lekarza rodzinnego

Zapalenie gruczołu Bartholina

Zapalenie gruczołu Bartholina najczęściej spowodowane jest infekcją bakteryjną lub zakryciem przez skórę ujścia gruczołu. W efekcie produkowana wydzielina gromadzi się, tworząc torbiel. Początkowo nie powoduje ona żadnych objawów, ale wyczuwalna jest w dotyku i zaburza symetrię pochwy. Z czasem zaczyna rosnąć, a infekcja rozwija się, co objawia się wzmożoną tkliwością, bólem, obrzękiem i zaczerwienieniem. Torbiel gruczołu Bartholina dotyka najczęściej kobiety w wieku 20-30 lat, rzadziej starsze pacjentki.

Zapalenie gruczołu Bartholina — jak długo trwa?

Z reguły infekcja dotyka jeden z dwóch gruczołów. Ropień gruczołu Bartholina rozwija się w ciągu 2-4 dni. Torbiel gruczołu Bartholina z reguły osiąga w tym czasie nawet do 8 centymetrów wielkości, ale może również przekroczyć tę wartość. W cięższych przypadkach torbiel osiąga rozmiary piłki golfowej. W większości przypadków zapalenie gruczołu Bartholina wymaga kontaktu z lekarzem specjalistą, czyli ginekologiem, który dobiera odpowiednie dla pacjentki leczenie.

Wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu na portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Gruczoł Bartholina — czy sam zniknie?

Torbiel na gruczole Bartholina może samoistnie zaniknąć, ale tylko jeśli jest ona mała, nie rośnie lub gdy infekcja rozwijająca się w tym miejscu nie jest poważna. Można na początku wypróbować domowe sposoby, które są pomocne w pozbyciu się zapalenia gruczołu Bartholina. Pacjentki najczęściej decydują się na wizytę u lekarza w momencie, gdy odczuwają ból i zauważają, że objawy nasilają się, co świadczy o rozwijającej się infekcji. W większości przypadków lekarz decyduje się na przepisanie odpowiedniej antybiotykoterapii lub wprowadzenie metod chirurgicznych.

Leczenie zapalenia gruczołu Bartholina

Jeśli infekcja rozwija się, ginekolog może przepisać pacjentce odpowiednie antybiotyki, dodatkowo może zalecić doustne leki przeciwbólowe lub leki działające miejscowo. W niektórych przypadkach farmakoterapia jest niewystarczająca i wymagana jest interwencja chirurgiczna. 

Marsupializacja

Zabieg odbywa się w znieczuleniu miejscowym. Lekarz nacina błonę śluzową sromu i znajdującej się pod nią ściany torbieli, następnie opróżnia jej zawartość i przyszywa jej ściany do otaczającej ją skóry, tworząc tzw. kieszonkę. Wraz z gojeniem się miejsca, kieszonka kurczy się.

Wycięcie chirurgiczne

W niektórych przypadkach marsupializacja nie przynosi oczekiwanych efektów, dlatego lekarz może zdecydować o całkowitym wycięciu torbieli gruczołu Bartholina. Zabieg ten odbywa się w znieczuleniu ogólnym. Lekarz nacina błonę śluzową, natomiast nie przecina torbieli, lecz wycina ją w całości, wraz z jej zawartością. Zabieg ten jest bardziej inwazyjny w porównaniu z marsupializacją, a zatem może powodować powikłania, takie jak blizny, zwiększyć ryzyko wystąpienia krwawienia czy zakażenia pooperacyjne.

Domowe sposoby na guzek na wardze sromowej

Jednymi z najlepszych domowych metod na torbiel gruczołu Bartholina są nasiadówki z liścia orzecha włoskiego. Orzech włoski ma właściwości ściągające, przeciwbakteryjne i przeciwzapalne, zatem stanowi idealny surowiec roślinny w leczeniu zapalenia gruczołu Bartholina. Innymi surowcami, chętnie wybieranymi przez pacjentki w przypadłościach intymnych, są rumianek i kora dębu. Analogicznie, jak w przypadku orzecha włoskiego, można je zastosować w formie nasiadówek lub dodać do kąpieli.

Bibliografia

1. Quaresma C, Sparzak PB. Anatomy, Abdomen and Pelvis. [Updated 2023 Jan 16]. Bartholin Gland. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557803/ 
2. Haghighi, L., Zanjani, M. S., Najmi, Z., & Hashemi, N. (2017). Bilateral Hyperplasia of Bartholin's Gland: A Case Report. Iranian journal of medical sciences, 42(4), 412–415. 
3. Skotnicki, Z. Bartholintis. Materia Medica Opoliensis. Dostępne na: https://mmo.uni.opole.pl/details?item=choroby&id=1710 (Dostęp 25.01.24)

Autor