Czym są nagniotki?

Nagniotki (inaczej odciski) to zmiany skórne polegające na przeroście warstwy kolczystej i rogowej naskórka. Powstają w wyniku długotrwałego ucisku, jako odpowiedź skóry na potencjalne uszkodzenie. W ten sposób powstaje warstwa ochronna, która z czasem może przerastać do momentu, gdy zacznie powodować ból i przeszkadzać.

Odciski mają postać zgrubień. Najczęściej mamy do czynienia z nagniotkami na stopach (na podeszwach oraz na palcach stóp). Są wyraźnie odgraniczone od zdrowej skóry, o niewielkiej średnicy, a także posiadają często centralnie umieszczony rdzeń, tzw. czop rogowy. Jest on miejscem w którym doszło do znacznego przerostu komórek, które wnikając w głąb skóry, uciskają nerwy, powodując dolegliwości bólowe.

Z czym można pomylić nagniotki?

Nagniotki bywają mylone z modzelami i brodawkami. Modzele również powstają w wyniku długotrwałego ucisku, lecz nie posiadają rdzenia, zazwyczaj nie są bolesne oraz mogą tworzyć większe, rozlane struktury. Brodawki natomiast wywoływane są wirusem brodawczaka. Wyglądem przypominają odcisk, natomiast wyróżnia je ciemny rdzeń i biała obwódka, podczas gdy odciski są przeważnie w kolorze skóry.

Umów się na wizytę do dermatologa

Przyczyny nagniotków

Główną przyczyną powstawania nagniotków jest długotrwałe tarcie i ucisk jednego miejsca na skórze. Zazwyczaj dochodzi na podstawie tego mechanizmu do powstawania nagniotków na palcach i stopach. Przyczyniają się do tego:

• niedobrane, ciasne buty, 
• zła postawa ciała, 
• nieprawidłowości w budowie stopy. 

W wyniku działania siły dochodzi do wzmożonych podziałów komórek, których celem jest ochrona miejsca narażonego na ucisk. Finalnie mechanizm ten prowadzi jednak do  utworzenia odcisku.

Leczenie nagniotków

W leczeniu nagniotków można zastosować metody zarówno domowe, jak i apteczne. Ich działanie polega głównie na mechanicznym i chemicznym usuwaniu nadmiaru zrogowaciałej tkanki, poprawie nawilżenia i ukrwienia skóry oraz odżywieniu naskórka. 

Wśród metod aptecznych znajdziemy:

• maści oraz kremy zawierające substancje złuszczające;
• maści nawilżające;
• płyny na odciski;
• plastry na nagniotki;
• skarpetki złuszczające;
• silikonowe kliny międzypalcowe.

Działanie złuszczające w leczeniu nagniotków

Preparaty do smarowania o działaniu złuszczającym zawierają najczęściej kwas salicylowy. Mogą występować w połączeniu z kwasem mlekowym czy mocznikiem. Nakładane miejscowo na odcisk powodują złuszczanie zgrubiałego naskórka. Podobnie działają różne płyny na odciski. Przed ich zastosowaniem warto zabezpieczyć zdrową skórę otaczającą nagniotek np. wazeliną.

Równie popularne bywają plastry na nagniotki, mające postać przylepca z krążkiem z centralnie umieszczoną porcją maści złuszczającej. Rozwiązanie takie pozwala zarówno na odciążenie nagniotka, jak i złuszczanie chemiczne. 

Dodatkowo stosować można preparaty zawierające mocznik, celem nawilżenia skóry, co ułatwia pozbycie się istniejących nagniotków i przeciwdziała powstawaniu nowym.

Stosowanie kwasów złuszczających (salicylowego, mlekowego) jest przeciwwskazane u osób z cukrzycą czy neuropatią. Ze względu na upośledzenie gojenia ran oraz zaburzenia przepływu krwi (szczególnie w stopach) stosowanie silnych środków może doprowadzić do powstania trudno gojącej się rany.

Domowe metody na nagniotki

Wśród metod domowych znajdziemy pasty z witaminy C lub aspiryny, mające podobne działanie do kwasu salicylowego obecnego w preparatach aptecznych. Oprócz tego pomocne w walce z odciskami są częste peelingi i moczenie stóp w wodzie z dodatkiem różnych soli.

Nagniotki - kiedy do specjalisty?

Oczywiście żaden preparat nie będzie w stanie zlikwidować nagniotków na stałe, jeśli nie usunie się przyczyny ich powstawania. Dlatego, jeżeli metody domowe i preparaty apteczne nie pomagają lub odciski pojawiają się u osób z grupy ryzyka (np. u cukrzyków), należy rozważyć wizytę u specjalisty - dermatologa lub podologa. 

Dysponują oni metodami chirurgicznymi pozwalającymi w szybki sposób całkowite usunięcie odcisków, szczególnie nagniotków z korzeniem. Oprócz tego, podolog pomoże dobrać odpowiednie obuwie i wkładki, które odciążą stopę i zapobiegną powstawaniu kolejnych nagniotków. 

Wizytę u wybranego specjalisty zarezerwujesz bez wychodzenia z domu na portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Bibliografia:

1. Becker, B.A., et al. (2018). Common Foot Problems: Over-the-Counter Treatments and Home Care. American family physician, 98(5).
2. Polańska, A. (2017). Modzele i nagniotki. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/171029,modzele-i-nagniotki.

Autor