Czym jest kwas askorbinowy?

Witamina C zwana również kwasem askorbinowym (l-askorbinowym) to witamina rozpuszczalna w wodzie, posiadająca silne właściwości przeciwutleniające. Każdego dnia musimy wraz z dietą dostarczyć do organizmu jej odpowiednią ilość, gdyż nie jest syntetyzowana przez ustrój człowieka. Jej nadmiar wydalany jest z organizmu wraz z moczem, przez co ciężko tutaj mówić o hiperwitaminozie – nie można jej jednak wykluczyć przyjmując ją w bardzo dużych ilościach.

Zbyt mała ilość witaminy C w organizmie objawia się dolegliwościami takimi jak:

• szkorbut – konsekwencją są wypadające zęby;
• ogólne osłabienie organizmu;
• spadek wydolności fizycznej;
• podatność na infekcję.

Umów się do lekarza rodzinnego

Kwas askorbinowy – właściwości

Kwas askorbinowy jest mocnym antyoksydantem, przez co wykazuje właściwości ochronne dla komórek ciała. Jest witaminą trwałą w środowisku suchym, zaś bardzo szybko zatraca się w wysokiej temperaturze. Dzięki właściwościom przeciwutleniającym kwas l-askorbinowy ma właściwości przeciwdziałające rozwojowi nadciśnienia tętniczego oraz chorób sercowo-naczyniowych. Wykazuje także właściwości przeciwnowotworowe – poprzez skuteczne zwalczanie wolnych rodników.

Jakie funkcje w organizmie pełni kwas askorbinowy?

Witamina C pełni nie tylko funkcje wspomagające układ immunologiczny, ale także bierze udział w szeregu reakcji zachodzących w organizmie:

• uczestniczy w produkcji kolagenu – jest to jedna z jej najważniejszych funkcji;
• wspomaga procesy gojenia się ran;
• bierze udział w przemianach tłuszczów;
• pełni niezastąpioną rolę w syntezie noradrenaliny;
• wspomaga przyswajanie żelaza pochodzącego z roślinnych źródeł;
• reguluje ciśnienie krwi;
• zapobiega chorobom dziąseł;
• ma działanie korzystne na poziom cukru we krwi.

Jakie jest zapotrzebowanie na witaminę C?

Zapotrzebowanie na kwas l-askorbinowy jest różne w zależności od płci:

• dla kobiet wynosi 75 mg/dzień;
• dla mężczyzn 90 mg/dzień.

Wartości te ulegają zmianie w przypadku kobiet ciężarnych, palaczy, osób otyłych, a także zawodowych sportowców. W tych przypadkach zazwyczaj zalecany poziom spożycia witaminy C jest wyższy. Podobna zależność występuje również u osób zmagających się z nadciśnieniem tętniczym, u alkoholików oraz diabetyków. Nie należy jednak wprowadzać dodatkowej suplementacji witaminą C bez konsultacji lekarskiej. Jeśli jesteśmy w którejś z powyższych grup, zwiększoną podaż należy ustalić z lekarzem rodzinnym. Dzięki jego wszechstronnej wiedzy nie spowodujemy nadmiernej podaży witaminy C.

Kwas askorbinowy – źródła

Z prawidłową dietą w bardzo prosty sposób możemy zapewnić prawidłową podaż witaminy C. Jej bardzo dobrymi źródłami są:

• papryka - 200 mg/100g;
• dzika róża - 250-800 mg/100g;
• natka pietruszki - 269 mg/100g;
• czarne porzeczki - 150-300 mg/100g;
• truskawki - 46-90 mg/100g;
• kiwi - 84 mg/100g;
• grejpfruty - 30-70 mg/100g;
• kapusta 50-95 mg/100g - zawartość witaminy C zwiększa się podczas procesu kiszenia.

Ziemniaki, mimo iż zawierają nieco mniej witaminy C, bo ok 25 mg/100g, to także są uważane za jej dobre źródło. Poprzez częstość ich spożycia oraz stosunkowo niską cenę, chętnie wykorzystywane są w kuchni polskiej na wiele sposobów.

Jak widzimy, witamina C pełni bardzo istotną funkcję w ciele człowieka. Jest witaminą niezbędną do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Chcąc wprowadzić suplementację witaminą C, należy wcześniej ustalić niezbędne szczegóły z lekarzem rodzinnym.  Pamiętajmy, że suplementy to nie cukierki. Powinniśmy zażywać je uważnie i nie doprowadzać do nadmiaru dostarczanego składnika.

Do wybranego specjalisty można umówić się bez wychodzenia z domu poprzez portal LekarzeBezKolejki.pl.

Bibliografia;

1. Janda K., Kasprzak M., Wolska J. 2015. Witamina C - budowa, właściwości, funkcje i występowanie. Pomeranian Journal of Life Sciences 61(4), str 419-425
2. Kantorska A. Witamina C rola i znaczenie dla organizmu. Praca poglądowa w ramach specjalizacji z farmacji aptecznej. Kierownik specjalizacji- dr n. farm. Hanna Jankowiak-Gracz. https://www.woia.pl/dat/attach/921_witamina-c-rola-i-znaczenie—praca-specjalizacja-apteczna-agnieszka-kantorska.pdf. Data dostępu: 21.04.2021 r.
3. Zawada K. 2016. Znaczenie witaminy C dla organizmu człowieka. Herbalism nr 1(2) str 22-34.

Autor