Witamina B2 — właściwości i funkcje pełnione w organizmie

Witamina B2 bierze udział w reakcjach utleniania i redukcji, chroniąc ludzkie komórki przed działaniem stresu oksydacyjnego. Ryboflawina uczestniczy w  przemianach energetycznych oraz utrzymaniu prawidłowego stanu błon śluzowych, skóry, oczu i układu nerwowego. Ryboflawina posiada dwie biologicznie aktywne formy — FMN (flawinomononukleotyd) i FAD (flawinoadeninodinukleotyd). Pełnią one funkcję kofaktorów, niezbędnych dla prawidłowego działania licznych enzymów organizmu. 

Witamina B2 wspomaga metabolizm białek, tłuszczów i węglowodanów, a także wspiera prawidłowe funkcjonowanie tarczycy. Aktywność ryboflawiny u niektórych pacjentów może wspomagać leczenie migren. Aktualne badania wykazują także, że odpowiednia podaż witaminy B2 w diecie może być korzystna w kontekście zdrowia psychicznego. Istnieją przesłanki, że poziom witaminy B2 koreluje z nasileniem objawów depresji, poprzez wpływ ryboflawiny na przemiany neuroprzekaźników. Dodatkowo witamina B2 okazuje się skuteczna w leczeniu pęknięć kącików ust (zajady) i stanów zapalnych języka, które są klasycznymi objawami niedoboru tej witaminy.

Sprawdź dostępne terminy wizyt online u lekarza rodzinnego

Witamina B2 — zapotrzebowanie i suplementacja

Zapotrzebowanie na ryboflawinę zależy od wieku, płci oraz stanu fizjologicznego. Zgodnie z normami żywienia dla populacji Polski opublikowanymi przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego w 2024 r., dorośli mężczyźni potrzebują około 1,3 mg dziennie, a kobiety 1,1 mg ryboflawiny. Przy czym w okresie ciąży i laktacji zapotrzebowanie wzrasta odpowiednio do 1,4 mg dla ciąży i 1,6 mg dla laktacji. Witamina B2 jest także niezbędna dla dzieci, ponieważ wspomaga prawidłowy rozwój układu nerwowego i wzroku, dlatego powinna być dostarczana z dietą już od najmłodszych lat. Normy witaminy B2 w populacji pediatrycznej na poziomie zalecanego dziennego spożycia wynoszą:

• niemowlęta (0-11 miesięcy) — 0,4 mg;
• dzieci 1-3 lata — 0,5 mg;
• dzieci 4-6 lat — 0,6 mg;
• dzieci 7-9 lat — 0,9 mg;
• dzieci 10-12 lat — 1 mg;
• dzieci 13-18 lat — dziewczęta i chłopcy — 1,1 mg i 1,3 mg.

Ryboflawina jest dostępna w postaci jednoskładnikowych doustnych tabletek i kapsułek, w dawce 25-100 mg. Bardzo często wchodzi też w skład preparatów multiwitaminowych.

Witamina B2 — w jakich produktach występuje?

Witamina B2 jest szeroko rozpowszechniona w żywności. Znajdziemy ją w produktach zwierzęcych, takich jak podroby (wątroba, nerki), mięso wołowe, jajka, mleko i sery, np. twarogowe, a także w drożdżach, zielonych warzywach (brokuły, szpinak, brukselka), orzechach, nasionach czy produktach pełnoziarnistych. Ryboflawiną, tak jak tiaminą, często wzbogaca się płatki śniadaniowe oraz produkty zbożowe.

Największą zawartość witaminy B2 wykazano w wątrobie wołowej oraz drożdżach piekarskich. Produkty mleczne również dostarczają znacznych ilości tej witaminy, dlatego też są szczególnie istotne w diecie dzieci i osób starszych.

Witamina B2 — skutki niedoboru

Niedobór witaminy B2, choć jest stosunkowo rzadki, może wystąpić u osób stosujących dietę ubogą w produkty zwierzęce, np. u wegan. Również osoby z zaburzeniami wchłaniania, chorobami przewodu pokarmowego, w podeszłym wieku, w stanach zwiększonego zapotrzebowania (ciąża, laktacja, duży wysyłek fizyczny) czy osoby nadużywające alkoholu mogą być narażone na jego wystąpienie. Niedoboru witaminy B2 mogą doświadczyć także pacjenci przyjmujący leki, takie jak chlorpromazyna czy spironolakton, które mogą obniżać poziom witaminy B2 w organizmie. Również długotrwałe stosowanie fenobarbitalu i innych barbituranów może powodować spadek stężenia ryboflawiny w organizmie, na skutek utlenienia tej witaminy. Warto także wiedzieć, że leczenie hiperbilirubinemii okresu noworodkowego często odbywa się za pomocą fototerapii. W przeprowadzonych badaniach wykazano, że fototerapia degraduje ryboflawinę, przez co powoduje jej niedobór w tej grupie pacjentów.

Objawy niedoboru witaminy B2

Niedobór witaminy B2 może objawiać się pojawieniem się zajadów (pękające kąciki ust), zapaleniem języka i obrzękiem błon śluzowych jamy ustnej, suchością i łuszczeniem się skóry, światłowstrętem i pieczeniem oraz zaczerwienieniem oczu, zmęczeniem i pogorszeniem nastroju. Niedobór ryboflawiny może objawiać się także wypadaniem włosów, bólem głowy i nasileniem występowania migren. Niedobór witaminy B2 może również objawiać się poprzez przebarwienia moszny lub sromu, które mogą przypominać te występujące w niewystarczającej zawartości w organizmie cynku. W przypadku zbyt niskiej zawartości ryboflawiny w organizmie dochodzi także do spadku poziomu hemoglobiny, na skutek zmniejszonego wchłaniania żelaza, co jest powodem anemii. Niedobór witaminy B2 może także wpływać na pogorszenie metabolizmu innych witamin, takich jak witamina B3 czy B6. Aryboflawinoza może powodować także dysfunkcje układu nerwowego i endokrynnego.

W przypadku wystąpienia objawów sugerujących niedobór witaminy B2 warto zgłosić się po poradę w pierwszej kolejności do lekarza rodzinnego lub internisty oraz skonsultować swoją codzienną dietę z dietetykiem klinicznym.

Pamiętaj, że wizytę u wybranego specjalisty z łatwością umówisz poprzez portal LekarzeBezKolejki.pl.

Witamina B2 — nadmiar witaminy B2 w organizmie

Nadmiar witaminy B2 w organizmie występuje niezwykle rzadko. Dzieje się tak, ponieważ jest ona witaminą rozpuszczalną w wodzie i jej nadmiar usuwany jest wraz z moczem. Wchłanianie nadmiaru witaminy B2 zostaje ograniczone przy spożyciu powyżej 27 mg/dobę.  Badania nie wykazały toksyczności witaminy B2 nawet w przypadku stosowania wysokich dawek suplementacyjnych, a zauważalnym objawem nadmiernego spożycia ryboflawiny będzie intensywnie żółte zabarwienie moczu.

Witamina B2 — podsumowanie

Ryboflawina to nieodzowna substancja odżywcza dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Uczestniczy ona  w kluczowych procesach metabolicznych, wspiera działanie układu nerwowego, zapewnia prawidłową kondycję skóry, prawidłowy wzrok oraz funkcje psychiczne. Jej obecność w diecie jest niezbędna zarówno dla dzieci, dorosłych, jak i seniorów. Właściwy jadłospis powinien opierać się na zróżnicowanych produktach, także bogatych witaminę B2.

Bibliografia

1. Suwannasom, N., Kao, I., Pruß, A., Georgieva, R., Bäumler, H. (2020). Riboflavin: The Health Benefits of a Forgotten Natural Vitamin. Int J Mol Sci, ;21(3):950. DOI: 10.3390/ijms21030950. 
2. Peechakara, B.V., Sina, R.E., Gupta, M. (2025) Vitamin B2 (Riboflavin). StatPearls Publishing. Dostępne na: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK525977/. (Dostęp: 05.2025 r.).
3. Mahabadi, N., Bhusal, A., Banks, S.W. (2023) Riboflavin Deficiency. StatPearls Publishing. PMID: 29262062.
4. Riboflavin (2016). Encyclopedia of Food and Health. Dostępne na: https://www.sciencedirect.com/topics/pharmacology-toxicology-and-pharmaceutical-science/riboflavin (Dostęp: 05.2025 r.).
5. Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej. Normy żywienia dla populacji Polski — 2024 r. , s. 189-193. Dostępne na: https://ncez.pzh.gov.pl/?sdm_process_download=1&download_id=34785
6. Riboflavin Fact Sheet for Health Professionals. Dostępne na:
7. https://ods.od.nih.gov/factsheets/Riboflavin-HealthProfessional/. (Dostęp: 05.2025 r.)

Autor