Biotyna – właściwości

Biotyna należy do witamin z grupy B i jest rozpuszczalna w wodzie. Stanowi grupę prostetyczną wielu enzymów katalizujących reakcje karboksylacji. Enzymy zawierające w swoim składzie biotynę, odgrywają ważną rolę w glukoneogenezie i syntezie kwasów tłuszczowych. Biotyna odpowiada za prawidłowe działanie ośrodkowego układu nerwowego, erytrocytów, jąder, gruczołów potowych i szpiku kostnego. Ponadto, stabilizuje stężenie glukozy we krwi, a także łagodzi objawy niedoboru cynku i kwasu pantotenowego. Biotyna wpływa również na prawidłowe funkcjonowanie tarczycy. Wykazano, że witamina B7 jest konieczna do prawidłowego rozwoju organizmu oraz do utrzymania odpowiedniej kondycji skóry, włosów i paznokci.

Wpływ biotyny na włosy

Witaminy z grupy B umożliwiają odpowiedni przepływ impulsów nerwowych w skórze i tkance podskórnej, zapewniając tym samym prawidłowe funkcjonowanie gruczołów potowych i łojowych. W przypadku niedoboru biotyny, znacznemu pogorszeniu ulega kondycja włosów. Stają się one matowe i łamliwe, pojawiają się problemy łysienia oraz łojotokowego zapalenia skóry głowy. Niedobór biotyny jest związany z nieprawidłowym metabolizmem kwasów tłuszczów, co może prowadzić do utraty włosów. Ponadto, cząsteczki biotyny zawierają w swojej budowie siarkę potrzebną do budowy keratyny, która jest głównym składnikiem macierzy włosów. Witamina ta korzystnie wpływa na kondycję włosów poprzez zwiększenie ich grubości, elastyczności i połysku. Zapobiega także ich wypadaniu i odbarwieniu.

Umów się na wizytę do lekarza rodzinnego

Biotyna – źródła w diecie

W produktach spożywczych biotyna występuje zarówno w stanie wolnym, jak i związanym z białkiem. W postaci wolnej znajduje się głównie w mleku i warzywach, a w związanej w mięsie i drożdżach. Procesy technologiczne niszczą tę witaminę w nieznacznym stopniu. Ulega ona inaktywacji pod wpływem związków utleniających. 

Tabela 1. Zawartość biotyny w produktach żywnościowych

Dieta bogata w biotynę zalecana jest osobom, które skarżą się na łamliwość i wypadanie włosów, kruchość paznokci czy zmiany skórne.

Biotyna – objawy niedoboru

Objawy niedoboru biotyny to:

• znużenie, 
• spadek apetytu, 
• rumień, 
• łuszczenie się skóry, 
• niedokrwistość, 
• podwyższenie poziomu cholesterolu we krwi oraz barwników żółciowych.
• w przypadku długotrwałego niedoboru może wystąpić m.in. zmiana zabarwienia skóry (staje się szarobiała). 

Zdarzają się także niedobory wynikające z wad wrodzonych (np. brak enzymów biotynidazy lub syntetazy karboksylowej). Skutki niedoboru nie występują często, gdyż jest to szeroko rozpowszechniona witamina w żywności, a w dodatku częściowo syntetyzowana przez bakterie flory jelitowej. Niedobory biotyny związane są zazwyczaj z problemami trawienia lub metabolizmu. Dodatkowo, niedobór biotyny może być również spowodowany stosowaniem niektórych leków przeciwdrgawkowych, a także nadużywaniem alkoholu i przyjmowaniem hormonów steroidowych. Gdy zostaną zauważone powyższe objawy należy skontaktować się z lekarzem POZ aby zalecił szczegółowe badania i ewentualną suplementację. Suplementy z biotyną mogą zawierać czystą biotynę lub witaminy z grupy B. Biotyna z suplementów jest całkowicie przyswajalna. 

Do wybranego specjalisty można umówić się bez wychodzenia z domu poprzez portal LekarzeBezKolejki.pl.

Biotyna – objawy nadmiaru

Rzadko stwierdza się szkodliwość nadmiaru biotyny czy to podawanej w żywności, czy w formie suplementu, nawet przy spożyciu 10 mg dziennie. Gdy jej poziom w organizmie jest za wysoki, jest ona wydalana wraz z moczem. Jednak przy długotrwałym i nadmiernym stosowaniu biotyny mogą pojawić się takie skutki uboczne jak: nawracające bóle brzucha, mdłości, biegunka, wymioty oraz zmiany nastroju. 

Bibliografia:

1. Barnasz M., Dobosz A. Witaminy w pigułce. Instytut jakości. Dostępne na: https://www.jagiellonskiecentruminnowacji.pl/wp-content/uploads/2019/01/witamina_b7.pdf (dostęp: listopad 2022).
2. Paul-Samojedny M. Wpływ biotyny na wygląd skóry i jej przydatków. Dermatologia. Dostępna na: https://aesthetica.com.pl/clients/25/pdf/AE_15_40-45.pdf . (Dostęp: listopad 2022).
3. Gawęcki J. (2012). Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu. PWN s. 306-307.