Kreatynina - czym jest? Badanie kreatyniny i normyCo to jest kreatynina?

Kreatynina to substancja, która powstaje w naszym organizmie w wyniku przemian metabolicznych z fosforanu kreatyny na drodze nieenzymatycznego rozpadu tego związku. Fosforan kreatyny natomiast powstaje w naszych mięśniach szkieletowych z aminokwasów: glicyny i argininy.  Średnia ilość wytwarzanej kreatyniny jest różna dla każdego człowieka, jednakże jej stężenie we krwi i moczu daje nam informacje na temat sprawności naszych nerek.

Badanie poziomu kreatyniny

Oznaczanie poziomu kreatyniny przeprowadza się poprzez badanie próbek krwi pacjenta. Jest ono przeprowadzane w celu oceny sprawności kłębuszków nerkowych, odpowiedzialnych za filtrowanie krwi, a co za tym idzie wyodrębnienie z niej substancji szkodliwych i niepotrzebnych w celu ich usunięcia z organizmu wraz z moczem. Dlatego głównym wskazaniem do przeprowadzenia badania jest sprawdzenie funkcji nerek. Pobieranie krwi niczym nie różni się od pobierania krwi do innych badań. Krew pobierana jest od pacjenta z żyły łokciowej, a wyniki, w zależności od laboratorium, mogą być dostępne już następnego dnia. 

Przed przystąpieniem do badania należy jednak pamiętać o odpowiednim przygotowaniu:

• krew do badania powinna być pobierana w godzinach porannych (od 7 do 10);
• należy być na czczo - oznacza to, że ostatni posiłek powinien być spożyty od 8 do 12 godzin przed pobraniem próbki;
• przed badaniem można napić się niewielkiej ilości wody;
• na okres od 2 do 3 dni przed badaniem wskazane jest ograniczenie kawy i papierosów;
• leki zażywane rano powinny być przyjmowane po badaniu, a nie przed nim.

Jaki jest prawidłowy poziom kreatyniny?

Dla osoby dorosłej prawidłowy poziom kreatyniny w surowicy krwi wynosi od 53 do 115 μmoli/l, co jest równoznaczne z 0,6-1,3 mg/dl. Zarówno zbyt wysoki, jak i zbyt niski poziom kreatyniny we krwi może nam powiedzieć o tym, co dzieje się w organizmie.

W przypadku zbyt wysokiego poziomu kreatyniny we krwi mamy przeważnie do czynienia z problemem leżącym po stronie nerek. Podniesione stężenie kreatyniny świadczy o jej mniejszym usuwaniu z organizmu przez nerki - zazwyczaj ma to związek z zaburzeniami filtracji, spowodowanej chorobami o charakterze ostrym lub też przewlekłym. W przypadku choroby przejściowej jest to często ostra niewydolność nerek, natomiast w przypadku schorzenia przewlekłego, mówimy zazwyczaj o przewlekłej niewydolności nerek. Uzyskane stężenie kreatyniny może dodatkowo posłużyć do obliczenia parametru zwanego “współczynnikiem przesączania kłębuszkowego” (GFR), który jest dokładniejszym parametrem określającym sprawność naszych nerek.

Stwierdzenie zbyt niskiego poziomu kreatyniny w nerkach może świadczyć o obecności choroby objawiającej się zanikiem mięśni, czy też o stanie niedożywienia organizmu, jego wyniszczeniu, ciąży, a nawet o ciężkiej niewydolności wątroby.

Jak postąpić po uzyskaniu nieprawidłowego poziomu kreatyniny?

Jeżeli po raz pierwszy stwierdzono u nas podwyższony poziom kreatyniny we krwi, powinniśmy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem POZ. Jeżeli zbyt wysokiemu stężeniu kreatyniny towarzyszą takie objawy jak, np. biegunka, gorączka, wymioty, zaburzone oddawanie moczu, to wskazują one na jeszcze silniejszą potrzebę skonsultowania się z lekarzem, w celu określenia przyczyny tego stanu. Niestety, samo określenie poziomu kreatyniny nie wystarczy do postawienia trafnej diagnozy. W celu jednoznacznego rozpoznania konieczne będzie wykonanie dodatkowo wywiadu z uwzględnieniem chorób występujących w rodzinie, a także badań diagnostycznych, m.in. badania moczu, USG nerek, pełnej morfologii krwi. Co więcej, jeżeli mamy już zdiagnozowaną przewlekłą chorobę nerek i otrzymamy nieprawidłowy, zbyt wysoki poziom kreatyniny we krwi, również powinniśmy udać się do lekarza, w celu ewentualnego skorygowania przeprowadzanej terapii.

Na wizytę u lekarza można w łatwy i prosty sposób umówić się bez wychodzenia z domu, z użyciem portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Autor