Grzybica skóry - przyczyny

Grzybica skóry dotyka zarówno skórę gładką, jak i skórę owłosioną, zatem tak naprawdę może wystąpić na całym ciele. Źródłem zakażenia jest kontakt z chorą osobą, zwierzęciem czy zainfekowanym przedmiotem. Dodatkowo u niektórych osób może dojść do tzw. zakażenia wtórnego, w wyniku przejścia infekcji na inną część ciała. Tego rodzaju infekcja może dotknąć osoby z obniżoną odpornością, ale również zupełnie zdrowych pacjentów.

Najczęstszymi patogenami powodującymi grzybicę skóry są Trichophyton rubrum, Trichophyton mentagrophytes i Microsporum canis. 

Umów dogodny termin telewizyty u lekarza rodzinnego

Jak wygląda grzybica skóry?

Grzybica skóry objawia się w postaci zmian rumieniowych, które się łuszczą. Mogą również wystąpić pęcherzyki, krostki, łuski czy strupki. Zmiany te nasilone są na obwodzie rumienia. Bardzo dobrze widać na skórze miejsce objęte infekcją, ponieważ zmiany te są odgraniczone. Z tego powodu rozpoznanie grzybicy z reguły nie stanowi dla lekarza problemu. 

Rodzaje grzybicy

W zależności od miejsca występowania infekcji wyróżniamy grzybicę: skóry gładkiej, stóp, rąk, pachwin, paznokci, owłosionej skóry głowy i brody.

Grzybica skóry głowy 

Grzybica skóry głowy głównie powodowana jest przez dermatofity antropofilne, zoofilne czy grzyby drobnozarodnikowe. Częściej dotyka dzieci niż dorosłych. W miejscach objętych infekcją powstają łuszczące się rumienie, które wraz z rozwojem infekcji zaogniają się. 

Dodatkowo u niektórych pacjentów dochodzi w tych miejscach do utraty włosów. Lekarz za pomocą specjalnej Lampy Wooda potrafi wykryć tego rodzaju grzybicę. Pod światłem UV grzybica ta ma kolor niebieskozielony. 

Leczenie głównie polega na podawaniu preparatów z flukonazolem, itrakonazolem lub terbinafiną. Bardzo istotna jest w tym czasie higiena zainfekowanego miejsca, oprócz regularnego mycia włosów należy prać czapki, kapelusze, które zbierają patogeny.

Grzybica twarzy

Infekcja ujawnia się na twarzy, ale często dotyka również obszary szyi lub dekoltu. Tak jak w innych przypadkach występują rumienie z charakterystyczną obwódką, na których mogą pojawić się pęcherzyki, krostki i łuszczące się strupki. Grzybicę twarzy leczy się głównie za pomocą terbinafiny.

Grzybica rąk i stóp

Najczęściej do zakażenia dochodzi w miejscach publicznych np. na pływalni, siłowni, ale także poprzez kontakt z osobą zainfekowaną. Tego rodzaju grzybica jest trudna w leczeniu i ma charakter nawracający. Często zlokalizowana jest między palcami. Mamy wtedy do czynienia z grzybicą międzypalcową. Leczenie polega na stosowaniu preparatów z flukonazolem, itrakonazolem, terbinafiną czy klotrimazolem. Również istotne jest noszenie suchego, przewiewnego obuwia i zachowaniu regularnej higieny stóp i rąk. W poważniejszych przypadkach wymagana jest wizyta u podologa lub dermatologa.

Grzybica wokół ust

Tego rodzaju grzybica dotyka okolicę kącików ust i częściej doskwiera ona kobietom. W wielu przypadkach jest wynikiem stosowania miejscowych glikokortykosteroidów. Objawia się głównie łuszczącymi plamami w kącikach ust. Powstają również pęcherzyki i krostki z towarzyszącym wysiękiem. U niektórych pacjentek dochodzi do rozprzestrzenienia infekcji w okolicę oczu i nosa. 

Leczenie polega na wyeliminowaniu czynników powodujących zakażenie, czyli glikokortykosteroidów, a także stosowaniu emolientów, w celu nawilżenia zainfekowanego miejsca. W niektórych przypadkach wymagana jest wizyta u internisty lub dermatologa, który przepisze antybiotyk stosowany miejscowo np. klindamycynę czy erytromycynę. 

Wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu na portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Domowe sposoby na grzybicę skóry

Jeśli mamy do czynienia z początkowymi stadiami grzybicy lub wizyta u lekarza zaplanowana jest na późniejszy termin, można wypróbować domowe sposoby na grzybicę skóry. Zaliczamy do nich stosowanie olejku z drzewa herbacianego, oleju kokosowego, żelu aloesowego, spożywanie naturalnych probiotyków np. w postaci jogurtów czy ogórków kiszonych i przede wszystkim zachowaniu prawidłowej higieny.

Bibliografia:

1. Tolaymat L., Hall M.R. (2023). Perioral Dermatitis. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; Dostępne na: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK525968/ (Dostęp: 27.11.23)
2. Rudnicka, L.,Olszewska, M.,Sar-Pomian, M., Rakowska, A. (2022). Współczesna dermatologia. Wydawnictwo Lekarskie. s.142-163