Problemy skórne a stosowanie emolientów

Skóra stanowi barierę ochronną organizmu, chroniąc go przed czynnikami zewnętrznymi. Ta mechaniczna bariera nieustannie wystawiona jest na działanie różnych bodźców atmosferycznych oraz jest atakowana przez chorobotwórcze patogeny. W wyniku ciągłych “ataków” może dojść do uszkodzenia struktury naskórka i zaburzenia ciągłości skóry. Dysfunkcja działania warstwy ochronnej skóry może być spowodowana nie tylko aktywnością zarazków, ale także nadmierną wrażliwością na alergeny lub obecnością chorób skóry, które często predysponują do rozwoju stanów zapalnych.

Coraz częściej w gabinetach dermatologicznych pojawiają się mali pacjenci, gdyż problemy skórne dotykają również dzieci i niemowlęta. Dobranie odpowiedniej pielęgnacji skóry jest wówczas kluczowe, aby zapewnić odpowiednią ochronę i nie zaszkodzić maluchowi. Najczęstszą przyczyną zmian skórnych wśród dzieci jest atopowe zapalenie skóry (AZS). W takich przypadkach emolienty posiadają pewną, ugruntowaną i przebadaną pozycję, dlatego są one produktami polecanymi przez dermatologów w walce z uciążliwymi objawami AZS.

Umów się do dermatologa

Emolienty i ich znaczenie w codziennej pielęgnacji

Emolienty są produktami do stosowania zewnętrznego zarówno w profilaktyce, jak i leczeniu problemów skórnych. Mogą występować w różnej postaci, najczęściej w formie maści, kremów, balsamów lub emulsji. Mają one właściwości nawilżające, natłuszczające i wygładzające. Są polecane i stosowane w celu łagodzenia zmian zapalnych skóry, objawiających się nadmiernym przesuszeniem naskórka, gdyż produkty te mają zdolność uwodnienia skóry i odbudowy naruszonej bariery.

Emolienty dla niemowląt, dzieci i dorosłych

Emolienty mogą być stosowane zarówno u niemowląt, u starszych dzieci, jak i u dorosłych, szczególnie w sytuacjach lub schorzeniach z objawami przesuszenia skóry. Warto jednak zwrócić uwagę na skład emolientów, gdyż ma to wpływ na ogólne działanie produktu.  

Badania wykazują, iż prewencyjne stosowanie emolientów u niemowląt narażonych na wystąpienie AZS, zmniejsza szanse jego wystąpienia o około 50%.

Co powinny zawierać emolienty?

Emolienty są mieszaniną składników hydrofilowych i hydrofobowych. Należy zauważyć, że każdy emolient powinien zostać indywidualnie dobrany do potrzeb pacjenta, gdyż to składniki dodatkowe mają wpływ na właściwości produktu.

Substancje budujące produkt emolientowy wpływają na właściwości tego produktu, np. nasilając procesy nawilżające. Wśród substancji dodatkowych najczęściej wymienia się lipidy, mocznik czy oleje roślinne.

Właściwości emolientów

Właściwości okluzyjne oznaczają wytworzenie tzw. „płaszcza”, który uniemożliwia ucieczkę wody poprzez parowanie skóry. Wśród takich elementów wyróżnia się m.in. wazelinę, parafinę, lanolinę, kwas stearynowy czy kwas lanolinowy.

Emolienty posiadając też właściwości humektantowe – czyli zdolność przyciągania cząsteczek wody z głębszych warstw skóry oraz zatrzymanie i utrzymanie ich w warstwie rogowej. Zaleca się, aby humektanty występowały w emolientach razem ze składnikami o właściwościach okluzyjnych. Wśród najczęstszych humektantów wyróżnia się glicerynę, kwas mlekowy lub mocznik.

Warto również przeanalizować składniki dodatkowe, które także stanowią o cechach danego produktu emolientowego. W zależności od oczekiwanego profilu działania sięga się po nieco inne składniki. Np. w celach:

• przeciwświądowych – wybiera się produkty zaopatrzone w mentol lub lidokainę;
• przeciwstarzeniowych – sięga się po składu zawierające kolagen, retinol lub kwas hialuronowy;
• ochronnych – należy stosować dobrej jakości filtry przeciwsłoneczne.

Wskazania do stosowania emolientów

Emolienty są wielozadaniowymi produktami, których mogą używać zarówno niemowlęta, dzieci, jak i dorośli. Wskazania są:

• problemy dermatologiczne o charakterze suchości skóry,
• atopowe zapalenia skóry,
• profilaktyka zaburzeń bariery naskórka u osób narażonych.

Emolienty mogą być stosowane jako pojedyncza kuracja lecznicza, jak i wspomagający element terapii wraz z innymi produktami.

Czy emolienty można stosować na łojotokowe zapalenie skóry (ŁZS)?

Łojotokowe zapalenie skóry to przewlekła choroba skóry charakteryzująca się występowaniem zmian rumieniowo-łuszczących szczególnie w okolicy twarzy i skóry głowy, ale może występować na całym ciele. W tym przypadku emolienty nie są polecane, gdyż ich działanie nawilżające mogłoby nasilić objawy ŁZS.

Jeśli masz problemy skórne i potrzebujesz porady dermatologa, nie zwlekaj i umów się na konsultację. Wizytę u wybranego specjalisty w łatwy i wygodny sposób umówisz poprzez portal LekarzeBezKolejki.pl. 

Bibliografia:

1. Jaworek, K.A., Jaworek, M., Hałubiec, P., i inni (2020). Terapia emolientowa u dzieci z atopowym zapaleniem skóry – badanie pilotażowe. Alergologia Polska, 7,2, s. 106-115.
2. Kamińska, E. (2018). Rola emolientów w atopowym zapaleniu skóry u dzieci. Developmental Period Medicine, XXII, 4.
3. Ruszkowska, L. (2012). Leki stosowane miejscowo w chorobach skóry u dzieci. Pediatria po Dyplomie, 16(4), s. 68-73.
4. Welz-Kubiak, K., Reich, A. (2016). Znaczenie emolientów w codziennej pielęgnacji skóry. Forum Dermatologiczne, 2, 1, s. 20-23.
5. Wójtowicz, A. (2012). Atopowe zapalenie skóry – rola leczenia poprawiającego barierę naskórkową. Pediatria po Dyplomie, 16(3), s. 55-60.

Autor