Jak odetkać ucho?

Zatkane ucho to częsty problem, dotykający zarówno dzieci, jak i dorosłych. Może mu towarzyszyć ból, szum w uszach oraz zawroty głowy. Najczęstszą przyczyną jest mechaniczne zablokowanie przewodu słuchowego. Jak pozbyć się tego problemu i kiedy udać się do lekarza?

Ucho − jak działa i dlaczego się zatyka?

Ucho to narząd który dzieli się na 3 części − ucho zewnętrzne, środkowe i wewnętrzne. Zewnętrzne składa się z małżowiny usznej oraz kanału słuchowego. Jego zadaniem jest skupienie dźwięku i skierowanie go na błonę bębenkową, którą zakończony jest kanał słuchowy. To właśnie w tym miejscu dochodzi do zablokowania, co może być przyczyną zatkanego ucha.

Ucho środkowe to błona i jama bębenkowa, kosteczki słuchowe oraz trąbka Eustachiusza - kanał łączący ucho z nosogardzielą. Ta część odpowiedzialna jest za wyrównywanie ciśnienia w uchu oraz odprowadzanie płynu − wysięku, ropy, krwi. Gdy jest zablokowany, może wywołać uczucie zatkania i powodować ból. Kosteczki oraz błona wzmacniają dźwięk i przenoszą go do ucha wewnętrznego.

Ucho wewnętrzne odpowiada nie tylko za słuch, jest także narządem wpływającym na utrzymanie równowagi. To dlatego przy chorobach tego narządu możemy odczuwać zawroty głowy.

Umów się do laryngologa

Przyczyny zatkanego ucha

Powierzchnia kanału słuchowego pokryta jest woskowiną − żółto-brunatną wydzieliną gruczołów łojowych i potowych. Jej zadaniem jest ochrona ucha i kanału słuchowego przed czynnikami zewnętrznymi takimi jak zanieczyszczenia, bakterie, woda czy temperatura. Zdrowe ucho wyposażone jest w mechanizmy, które pozwalają na samooczyszczanie z woskowiny na zasadzie “taśmociągu”.

Najczęstsza przyczyna − woda

Jedną z przyczyn niedrożnego przewodu słuchowego może być woda, która dostaje się do ucha w czasie prysznica, kąpieli lub po wizycie na basenie. Zalegająca woda rozpulchnia woskowinę, co prowadzi do zaczopowania kanału słuchowego. Wilgotne środowisko i upośledzona bariera woskowinowa sprzyja rozwojowi bakterii i stanu zapalnego. Choroba ta często określana jest uchem pływaka. Charakteryzuje się szybkim wystąpieniem objawów takich jak ból, swędzenie i uczucie zatkanego ucha.

Przyczyny zawodowe

Wśród przyczyn zatkanego ucha można wyróżnić także czynniki zawodowe, takie jak praca w zapylonym lub wilgotnym środowisku. Ilość zanieczyszczeń dostających się do kanału słuchowego przekracza możliwości samooczyszczania, co prowadzi do utworzenia blokady w postaci czopa. Praca w podwyższonej temperaturze sprzyja zwiększeniu aktywności gruczołów łojowych i potowych, co również może prowadzić do nadprodukcji woszczyny.

Zatkane ucho a katar

Czasami gdy chorujemy, doświadczamy uczucia zatkanego ucha. Jest to szczególnie częste przy infekcjach górnych dróg oddechowych i zatok. Stan zapalny w obrębie nosogardzieli powoduje obrzęk w trąbce Eustachiusza, co prowadzi do zamknięcia kanału. Niemożliwe staje się wyrównanie ciśnienia, zamknięta jest także droga odpływu nadmiaru płynów, a to sprzyja rozwojowi zapalenia ucha środkowego i wewnętrznego.

Czy ucho może zatkać się z brudu?

Do zatkania ucha może dojść w wyniku nieprawidłowej higieny. Najczęściej jest to wynik czyszczenia uszu za pomocą popularnych patyczków higienicznych. Zamiast usuwać nadmiar woskowiny − wpychamy ją głębiej. Co więcej, stosowanie patyczków stwarza ryzyko uszkodzenia błony bębenkowej. Pamiętajmy, że nadużywanie środków do higieny uszu zaburza homeostazę, co również prowadzi do ich zatykania.

Jak poradzić sobie z zatkanym uchem?

W większości przypadków, problem zatkanego ucha możemy rozwiązać samodzielnie, za pomocą odpowiednich preparatów aptecznych. W pierwszej kolejności warto sięgnąć po dostępne w aptece krople i spray’e do czyszczenia uszu. Ich działanie polega na zmiękczeniu nagromadzonej woskowiny, co ułatwia jej usunięcie.

W skład preparatów mogą wchodzić:

oliwa z oliwek,
oleje mineralne,
dokuzan sodowy,
środki zmniejszające napięcie powierzchniowe,
woda utleniona,
roztwór soli fizjologicznej.

Środki te stosujemy 2-3 razy dziennie, wkraplając po kilka kropli bezpośrednio do kanału słuchowego. Dokładną informację o częstotliwości stosowania oraz pożądanej ilości nakładanego preparatu, znajdziesz w ulotce dołączonej do opakowania. Jeżeli nie wiesz jaki preparat wybrać, poproś o pomoc swojego farmaceutę.

W przypadku przeziębienia, uczucie zatkanego nosa może wynikać z obrzęku trąbki Eustachiusza. Pomocne mogą okazać się popularne preparaty donosowe w formie aerozolu do nosa na katar, które usuną obrzęk i zmniejszą dolegliwości.

Świecowanie i płukanie zatkanego ucha

Pamiętajmy, że świecowanie uszu jest niebezpiecznym zabiegiem, który zamiast poprawić stan ucha, może doprowadzić do poważnych powikłań. Lepszym rozwiązaniem będzie konsultacja z lekarzem lub pielęgniarką, którzy przeprowadzą irygację, czyli tzw. płukanie ucha. Wykonuje się je za pomocą roztworu soli fizjologicznej lub innych specjalnych płynów, kontrolując ciśnienie strumienia i jego temperaturę.

Czy płukanie ucha można zrobić w domu?

W wyjątkowych sytuacjach możemy wykonać ten zabieg w domu, o ile nie znajdujemy się w grupie ryzyka (perforacja błony bębenkowej, leczenie przeciwzakrzepowe) i wiemy, jak wykonać go bezpiecznie. O instrukcje możesz poprosić swojego lekarza rodzinnego lub laryngologa.

Kiedy udać się z zatkanym uchem do lekarza?

Jeżeli pomimo stosowania preparatów dostępnych bez recepty uczucie zatkanego ucha nie przemija, powoduje silny ból, pojawia się ropna lub krwista wydzielina, występują szumy uszne lub pogarsza się słuch, należy udać się na wizytę do laryngologa.

Pamiętaj, że wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu za pomocą portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Czy zatkane ucho może być objawem choroby?

Uczucie zatkanego ucha z towarzyszącymi szumami usznymi, nudnościami i zawrotami głowy, które przebiegają w sposób burzliwy i cykliczny, może świadczyć o chorobie Meniera. Zdarza się, że nagły niedosłuch czy postępująca utrata słuchu spowodowana jest przez skurcz lub zator naczynia krwionośnego zaopatrującego ucho wewnętrzne.

W przypadku gdy zauważysz u siebie podobne objawy nie zwlekaj - zapytaj specjalistę.

Autor

Redakcja LekarzeBezKolejki.pl - W skład zespołu redakcyjnego portalu LekarzeBezKolejki.pl wchodzą wykwalifikowani farmaceuci. Ich bogate doświadczenie zawodowe i gruntowna wiedza nabyta na studiach farmaceutycznych umożliwiają tworzenie wiarygodnych i rzeczowych tekstów zgodnie z zasadami medycyny opartej na dowodach naukowych (EBM). Treści te są zawsze oparte na solidnych źródłach, takich jak aktualne badania naukowe czy specjalistyczne publikacje. Zespół łączy profesjonalizm z pasją do ciągłego rozwijania się i chęcią dzielenia się wiedzą, co przekłada się na atrakcyjne i wciągające materiały edukacyjne dla użytkowników.

Zobacz wszystkie artykuły Redakcja LekarzeBezKolejki.pl