W warunkach fizjologicznych nagłośnia w gardle jest niewidoczna, jednak w niektórych przypadkach – szczególnie u dzieci – może stać się widoczna, co nie zawsze świadczy o patologii. W większości przypadków za zapalenie nagłośni odpowiada infekcja bakteryjna, rzadziej wirusowa. Nieleczone zapalenie nagłośni może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak ropień i torbiel nagłośni, niedrożność dróg oddechowych czy sepsa. Więcej o przyczynach, objawach, diagnostyce i metodach leczenia zapalenia nagłośni przeczytasz w poniższym artykule.

Zapalenie nagłośni – objawy

Objawy zapalenie nagłośni rozwijają się gwałtownie, często w ciągu kilku godzin. Klasyczne symptomy to zapalenia nagłośni obejmują ból gardła i trudności w przełykaniu, nasilające się w pozycji leżącej oraz wysoką gorączkę, ślinienie się (na skutek trudności w przełykaniu śliny) czy duszność wdechową, która objawiać się będzie świszczącym oddechem (tzw. stridor). Dodatkowo zapalenie nagłośni może objawiać się poprzez cichy i zachrypnięty głos. Chory na zapalenie nagłośni będzie układał się w tzw. pozycji trójnogu, tzn. będzie pochylał ciało do przodu w celu ułatwienia oddychania. U dzieci może wystąpić lęk i pobudzenie. W przypadku utrzymujących się objawów – zawsze konieczna jest wizyta u specjalisty laryngologa.

Wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu na portalu LekarzeBezKolejki.pl

Dla zapalenia nagłośni charakterystycznym znaleziskiem radiologicznym jest tzw. objaw kciuka. Jest to widoczny w obrazie bocznym RTG szyi obrzęk nagłośni, który kształtem przypomina kciuk. Objaw ten może być tak zaawansowany, że będzie utrudniał intubację chorego, co wymaga natychmiastowego leczenia szpitalnego. 

Zapalenie nagłośni u niemowląt i dzieci

Zapalenie nagłośni u niemowląt i małych dzieci to stan nagły, często wymagający hospitalizacji na oddziale intensywnej terapii. W populacji pediatrycznej typowym patogenem odpowiedzialnym za zapalenie nagłośni jest gram ujemna bakteria Haemophilus influenzae typu B (HiB). Dzięki szczepieniom na ten patogen zachorowalność w tej szczególnie narażonej na zakażenie populacji znacznie spadła. Nadal jednak istnieją przypadki wirusowego zapalenia nagłośni. Objawy zapalenia nagłośni są jednak wtedy mniej burzliwe, ale mogą prowadzić do wtórnych nadkażeń bakteryjnych.

Rodzice często zastanawiają się, czy widoczna nagłośnia u dziecka jest zjawiskiem normalnym? U niektórych dzieci (np. z elastyczną budową anatomiczną gardła) nagłośnia może być widoczna i nie jest powodem do zmartwień. Jednakże jeśli do widocznej nagłośni dołącza nagła zmiana zachowania, trudności z połykaniem czy oddychaniem, które mogą być objawem obrzęku, taki stan zawsze wymaga pilnej konsultacji lekarskiej — pediatry lub laryngologa.

Zapalenie nagłośni u dorosłych

Zapalenie nagłośni u dorosłych ma zwykle łagodniejszy przebieg niż u dzieci, ale również może prowadzić do poważnych powikłań. Dorośli częściej niż dzieci zgłaszają nasilający się ból gardła, trudności w połykaniu, osłabienie głosu, duszność i stridor. Objawom tym często towarzyszy również gorączka.

U dorosłych do zapalenia nagłośni może dojść również na skutek urazu mechanicznego, oparzenia termicznego lub chemicznego, a rzadziej z powodu infekcji wirusowej. Istnieją również przypadki przewlekłych zmian, takich jak torbiele czy guzy nagłośni. W takich sytuacjach rozważa się usunięcie torbieli nagłośni na oddziale laryngologicznym.

Zapalenie nagłośni – diagnostyka i wytyczne

Proces diagnostyczny związany z podejrzeniem zapalenia nagłośni musi być szybki i skoordynowany. Wytyczne kliniczne podkreślają konieczność prowadzenia diagnostyki w placówkach z dostępem do intubacji chorego i zabezpieczenia jego dróg oddechowych. Diagnostyka zapalenia nagłośni powinna obejmować standardowo wywiad i badanie fizykalne, jeśli to możliwe – bez prowokowania odruchu kaszlowego; ocenę wydolności oddechowej za pomocą pulsoksymetrii i gazometrii krwi, poszukiwanie objawu kciuka poprzez wykonanie bocznego RTG szyi. W warunkach szpitalnych powinno się wykonać również fiberoskopię, wymaz z gardła lub posiew z krwi celem potwierdzenia patogenu i doboru odpowiedniej antybiotykoterapii, jeśli zapalenie nagłośni ma podłoże bakteryjne. 

Zapalenie nagłośni – leczenie

Leczenie zapalenia nagłośni obejmuje leczenie przyczynowe i objawowe. Kluczowe znaczenie ma utrzymanie drożności dróg oddechowych, które często wymaga zabezpieczenia w warunkach szpitalnych przez intubację lub tracheotomię.

W zapaleniu nagłośni o etiologii bakteryjnej leczeniem z wyboru jest oczywiście antybiotykoterapia o szerokim spektrum działania – najczęściej wykorzystuje się cefalosporyny III generacji (np. cefotaksym, ceftriakson). W przypadkach alergii na cefalosporyny stosuje się klindamycynę lub fluorochinolony. W leczeniu wspomagającym zapalenie nagłośni stosuje się leki zmniejszające obrzęk (sterydy), tlenoterapię (jeśli mamy do czynienia z obniżoną saturacją), a także płynoterapię (jeśli pacjent wykazuje objawy odwodnienia).

W przypadku zapalenia nagłośni należy mieć na uwadze także jej ropną postać, która może wymagać interwencji chirurga, zwłaszcza jeśli dojdzie do powstania ropnia nagłośni. W niektórych przypadkach ropnego zapalenia nagłośni, któremu towarzyszy rozległy obrzęk, rozważa się hospitalizację na oddziale intensywnej terapii.

Zapalenie nagłośni – domowe sposoby

W przypadku podejrzenia zapalenie nagłośni samoleczenie jest przeciwwskazane. Domowe sposoby wspomagające rekonwalescencję powinny mieć miejsce, dopiero gdy stan pacjenta znacząco uległ poprawie oraz zawsze za zgodą lekarza prowadzącego. 

W czasie etapu zdrowienia należy unikać drażniących pokarmów (gorących, pikantnych), forsownego mówienia, a także ekspozycji na dym tytoniowy i alkohol. Warto także zadbać o odpowiednie nawilżenie powietrza w pomieszczeniu, w którym znajduje się chory oraz o jego prawidłowe nawodnienie.

Zapalenie nagłośni – podsumowanie

Zapalenie nagłośni to poważna, szybko postępująca choroba zapalna, której najgroźniejszym powikłaniem jest niedrożność dróg oddechowych. Kluczowe znaczenie w postępowaniu przy zapaleniu nagłośni ma szybka diagnostyka i wdrożenie odpowiedniego leczenia zgodnie z aktualnymi wytycznymi. W dobie szczepień przypadki zachorowań u dzieci zmniejszyły się, ale wciąż istnieje ryzyko w populacjach nieszczepionych i wśród dorosłych. Nagłośnia jest strukturą niepozorną, ale jej ostry stan zapalny może mieć dramatyczny przebieg – dlatego nie należy go lekceważyć i szybko sięgnąć po specjalistyczną pomoc lekarską.

Bibliografia

1. Grabowski, L. (2016). Zapalenie nagłośni. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/laryngologia/142284,zapalenie-naglosni. (Dostęp: 06.2025).
2. Zagor, M., Czarnecka, P., Janoska-Jaździk, M. (2018). Ostre zapalenie nagłośni. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-krtani/179700,ostre-zapalenie-naglosni. (Dostęp: 06.2025).
3. Bartnik, W., Bielecki, M., Płusa, T. (2009). Diagnostyka i postępowanie w zapaleniu nagłośni. Medycyna po Dyplomie. Dostępne na: https://podyplomie.pl/medycyna/26187,diagnostyka-i-postepowanie-w-zapaleniu-naglosni. (Dostęp: 06.2025).
4. Wierzbicka, M., Bartochowska, A., Szyfter, W. (2011). Zapalenie nagłośni w erze szczepień przeciw Haemophilus influenzae typu b. Otolaryngol Pol., 65(4),s. 246–251. Dostępne na: 
5. Shah, R.K., Stocks, R.M., Kenna, M.A., Grundfast, K.M. (2020). Epiglottitis in the Hemophilus influenzae type B vaccine era: Changing trends. Laryngoscope, 130(10), s. 2410–2414. DOI:10.1002/lary.28542.
6. Guldfred, L.A., Lyhne, D., Becker, B.C. (2008). Acute epiglottitis: Epidemiology, clinical presentation, management and outcome. J Laryngol Otol., 22(8), s. 818–823. DOI:10.1017/S0022215108001677.
7. Nishimura, M., Kato, Y., Sato, H., Hoshi, T., Ichikawa, T., Hirakawa, K., et al. (2023). Adult acute epiglottitis: Analysis of 168 patients in Japan. Auris Nasus Larynx, 50(2), s. 328–33. DOI:10.1016/j.anl.2022.09.010.
8. Brousseau, N., Drouin, V., Lemire, P., Defoy, E., Couture, C., Ouakki M, et al. (2023). Incidence and outcomes of epiglottitis: A population-based study. Can J Infect Dis Med Microbiol. DOI:10.1155/2023/6661570
9. Rogalska, M. (2021). Zakażenia Haemophilus influenzae. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/157573,zakazenia-haemophilus-influenzae. (Dostęp: 06.2025).

Autor