Komosa ryżowa, czyli quinoa

Komosa ryżowa, inaczej nazywana quinoą lub ryżem peruwiańskim, jest rośliną z rodziny komosowatych. Jest wysoka, osiąga nawet 1,5 metra wysokości. Kwiaty komosy są różowe, a liście grube i mięsiste. Można powiedzieć, że roślina dostosowuje się do warunków klimatycznych - można ją spotkać nawet na wysokości ok. 4000 m n.p.m., a wytrzymuje w temperaturze od -4 do 35 stopni Celsjusza. Roślina pochodzi z Ameryki Południowej, gdzie uprawiana była już za czasów Inków. Niegdyś można było ją spotkać na terenie dzisiejszego Peru, Chile i Boliwii. Już od wieków znane były jej korzystne właściwości odżywcze i zdrowotne, a sama komosa używana była jako podstawa wszystkich posiłków.

Właściwości komosy ryżowej

Komosa ryżowa określana jest jako pseudozboże - mimo, że nie jest zaliczana do grona zbóż, jej nasiona są bogate w skrobię. Sama roślina jest doskonałym źródłem pełnowartościowego białka. Komosa ryżowa zawiera aminokwasy egzogenne, których nasz organizm nie jest w stanie sam zsyntetyzować i które muszą być dostarczone wraz z pożywieniem. Oprócz nich w komosie znajdziemy magnez, fosfor, mangan, wapń, żelazo i miedź. Roślina obfituje także w witaminę E, witaminy z grupy B, kwas foliowy i kwasy omega-3. Komosa ryżowa zawiera również flawonoidy, m.in. kwercetynę i kemferol.

Działanie komosy ryżowej

Dzięki zawartości flawonoidów, komosa ryżowa działa przeciwutleniająco na organizm, co oznacza, że chroni nas przed szkodliwym działaniem reaktywnych form tlenu. Zdaniem dietetyków komosa ryżowa jest także doskonałą rośliną dla wegetarian i wegan - zawiera aminokwasy egzogenne, dzięki czemu może stanowić zamiennik mięsa i dobre źródło białka w diecie bezmięsnej. Quinoa posiada niski indeks glikemiczny - po jej spożyciu przez długi czas odczuwamy nasycenie. Dzięki tej właściwości roślina może być stosowana jako pomoc w walce z nadwagą oraz jako składnik pożywienia osób dbających o linię. Duża ilość błonnika, znajdująca się w komosie ryżowej usprawnia pasaż jelitowy i wspomaga prawidłową pracę jelit. Zawarte w roślinie niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT) działają ochronnie na nasz organizm, w szczególności na układ sercowo naczyniowy, a poprzez obniżanie poziomu cholesterolu we krwi zapobiegają występowaniu miażdżycy. 

Ponieważ komosa ryżowa nie zawiera glutenu, może być polecana osobom cierpiącym na celiakię. Cały czas prowadzone są badania oceniające bezpieczeństwo stosowania komosy ryżowej u osób z tą dolegliwością.

Komosa ryżowa na talerzu

Komosa ryżowa stanowi bardzo uniwersalny produkt w kuchni. Można ją jeść na słono, m.in. jako uzupełnienie gulaszów czy sosów. Quinoa stanowi doskonały dodatek do dania głównego - z powodzeniem może zastąpić na naszych talerzach ryż, kaszę czy ziemniaki. Świetnie komponuje się z warzywami - można do niej dodać pomidory, paprykę, szpinak czy botwinkę, jest także dobrym dodatkiem do wszelkiego rodzaju sałatek. Komosa ryżowa często stosowana jest także jako wkładka do zup, np. krupnika czy zupy ogórkowej. W wersji na słodko świetnie komponuje się z owocami, orzechami czy rodzynkami. Amatorom słodkich śniadań na pewno przypadnie do gustu jej połączenie z jogurtem i ulubionymi dodatkami.

Przed gotowaniem komosy ryżowej należy dokładnie ją opłukać, aby pozbyć się saponin, które nadają nasionkom gorzkawy posmak. Najlepiej to zrobić bezpośrednio na sicie o drobnych oczkach, pod strumieniem zimnej wody. Komosę ryżową gotuje się w proporcji 2 części wody na 1 część nasion przez około 15 minut na małym ogniu.

Gdzie można znaleźć komosę ryżową?

Ponieważ roślina w ostatnim czasie zyskała dużą popularność, nie tylko wśród dietetyków i osób profesjonalnie zajmujących się zdrową dietą, jej dostępność jest coraz większa. Coraz więcej ludzi sięga po komosę ryżową, dlatego możemy ją znaleźć nie tylko w większości sklepów ze zdrową żywnością, ale także w dużej ilości supermarketów. Należy pamiętać o tym, że komosę ryżową powinno się przechowywać w szczelnie zamkniętych pojemnikach - z powodu dużej ilości tłuszczu w nasionkach może szybko dojść do ich utlenienia.